Con đường may rủi của người giàu nhất Hàn Quốc Lee Seung-gun

Đã bảy năm kể từ khi Lee Seung-gun thúc đẩy ngành thanh toán di động của Hàn Quốc bằng ứng dụng chuyển tiền Toss, sau đó được anh phát triển thành siêu ứng dụng cung cấp dịch vụ tài chính. Giờ đây, cựu nha sĩ đang tìm cách giành được chỗ đứng trong thị trường fintech đang phát triển nhanh của châu Á, tạo tiền đề cho các kế hoạch đầy tham vọng vươn ra toàn cầu.

Trong cuộc phỏng vấn qua video từ văn phòng tại khu phố Gangnam cao cấp của Seoul, Lee, người sáng lập kiêm CEO của Viva Republica, công ty điều hành ứng dụng Toss, cho biết: “Chúng tôi có ngân hàng, chứng khoán và tất cả những thứ liên quan trong một ứng dụng. Điều này giúp các nhà đầu tư tin tưởng hơn vào việc Toss có thể trở thành người chơi số một trong toàn bộ ngành công nghiệp fintech.”

Để đạt được hiệu quả, Lee đang chuẩn bị vòng gọi vốn mới với mức định giá hơn 10 tỉ đô la Mỹ trong quý 2.2022. Anh nói: “Hiện có rất nhiều nhà đầu tư đang liên hệ với chúng tôi.” Khoản huy động vốn tiềm năng này cao hơn tổng vốn đầu tư 940 triệu đô la Mỹ kể từ năm 2014 từ các nhà đầu tư bao gồm PayPal, Sequoia Capital China và quỹ đầu tư quốc gia Singapore GIC.

Theo công ty nghiên cứu CB Insights, vào tháng sáu năm ngoái Viva Republica huy động được 410 triệu đô la Mỹ với mức định giá 7,4 tỉ đô la Mỹ, trở thành công ty khởi nghiệp có giá trị nhất ở Hàn Quốc, và Lee, người vừa bước sang tuổi 40 vào tháng 1.2022, thành tỉ phú. Anh xuất hiện trong danh sách Những người giàu Hàn Quốc năm nay ở vị trí thứ 36 với giá trị tài sản ròng 1,2 tỉ đô la Mỹ.

Toss thành công ngay lập tức khi Lee giới thiệu ứng dụng này vào năm 2015, giúp người Hàn Quốc chuyển tiền trực tuyến dễ dàng hơn. Hiện đạt 20 triệu lượt tải xuống, 11 triệu người dùng của ứng dụng này thường xuyên nhấn vào màn hình để lựa chọn từ các gói bảo hiểm, các khoản vay cho đến đầu tư trực tuyến. Để thử nghiệm phát triển bên ngoài Hàn Quốc, Lee ra mắt Toss tại Việt Nam hai năm trước. Dịch vụ thẻ ghi nợ và phần thưởng tiền mặt của họ đã thu hút được ba triệu người dùng hoạt động hằng tháng, sau đó mở rộng sang Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Singapore.

Thị trường này lớn, đây là điều không có gì phải tranh cãi – theo báo cáo tháng 11 từ Google, Temasek và Bain, chỉ riêng mảng cho vay trực tuyến của Đông Nam Á đã đạt 39 tỉ đô la Mỹ giao dịch vào năm ngoái. Nhưng nắm bắt thị trường fintech đang phát triển của khu vực là điều nói dễ hơn làm.

Những gã khổng lồ công nghệ Đông Nam Á như tập đoàn Sea của tỉ phú Singapore Forrest Li, Grab của Anthony Tan và GoTo của Indonesia đã tham gia vào cuộc chiến khốc liệt để trở thành siêu ứng dụng phù hợp với địa phương, bao gồm các dịch vụ fintech. Viva Republica sẽ phải chiến đấu để giành thị phần.

Các công ty khởi nghiệp kỳ lân như Xendit ở Indonesia do Tiger Global hậu thuẫn và Nium của Singapore, được hỗ trợ từ các quỹ đầu tư quốc gia như Temasek và GIC của Singapore, cũng tuyên bố gia nhập thị trường.

Để đạt được kết quả, quan hệ đối tác sẽ là điểm mấu chốt. Giám đốc chiến lược của Viva Republica, Seo Hyun-woo, cho biết trong cuộc phỏng vấn truyền thông vào đầu năm nay rằng công ty sẽ chuyển từ chiến lược tăng trưởng hữu cơ sang tích cực theo đuổi các khoản đầu tư và mua lại ở nước ngoài.

Tại Việt Nam, công ty liên kết với tập đoàn CIMB của Malaysia, một trong những công ty cho vay lớn nhất ở Đông Nam Á tính theo tài sản. Cuối năm ngoái, công ty đã thực hiện khoản đầu tư đầu tiên ra nước ngoài, mua cổ phần nhỏ trong Republic, nền tảng đầu tư khởi nghiệp của Hoa Kỳ.

“Chúng tôi không phải là kiểu công ty chỉ cung cấp duy nhất một loại sản phẩm cho cùng một quốc gia,” Lee cho biết vào tháng 11. “Chúng tôi tham gia thị trường và cố gắng tìm hiểu các vấn đề của khách hàng và cách giải quyết chúng.”

Theo Lee Sung-bok, nhà nghiên cứu ngành dịch vụ tài chính tại viện Thị trường vốn Hàn Quốc, để Viva Republica có thể trở thành công ty fintech hàng đầu toàn cầu, trước tiên họ cần phải có lãi. Công ty cho biết doanh thu đã tăng hơn gấp đôi lên 820 tỉ won (672 triệu đô la Mỹ) vào năm ngoái, trong khi lỗ ròng tăng lên mức không được tiết lộ từ 91 tỉ won (71 triệu đô la Mỹ) vào năm 2020 do chi phí tiếp thị và tuyển dụng tăng mạnh. Có lợi nhuận cũng sẽ giúp việc niêm yết dễ dàng hơn, điều mà Viva Republica đang kỳ vọng trong 3–5 năm tới.

 “Toss đang tập trung vào tiếp thị để tăng lượng khách hàng. Nhưng tôi nghĩ các chiến lược tiếp thị mà Toss thực hiện chủ yếu đã làm tăng lượng người trục lợi,” ông nói. “Trong thời đại đổi mới kỹ thuật số, tôi tin có thể dễ thu hút nguồn tiền bên ngoài nhưng không dễ để giữ khi mô hình kinh doanh của Toss có tiếng là không bền vững.”

Lee tốt nghiệp trường nha khoa hàng đầu của Hàn Quốc thuộc đại học Quốc gia Seoul, là người chưa bao giờ trốn tránh thử thách. Anh cho biết: “Tôi là nha sĩ. Tôi không biết gì về CNTT.” Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự bắt buộc ở Hàn Quốc, chàng trai 27 tuổi khi đó đã gặp người bạn ở trường nha khoa để được tư vấn về việc bắt đầu hành nghề.

Nhưng thay vì tuân theo danh sách việc cần làm, Lee nhìn thấy con đường mới. Đó không phải là những gì bạn anh nói, mà là những gì anh có: iPhone 3GS mới. Lee nói: “Đó là trải nghiệm thú vị.” Chiếc điện thoại tiếp nối iPhone 3G năm 2008 của Apple, có App Store mang tính cách mạng đã thay đổi cách mọi người sử dụng điện thoại thông minh, nhanh hơn gấp đôi và có khả năng quay video. Nhưng điều khiến Lee ấn tượng chính là 65.000 ứng dụng của bên thứ ba. “Điều đầu tiên nảy ra trong đầu tôi là ‘Mình muốn xây dựng một ứng dụng,” anh nhớ lại.

Anh bắt tay vào hiện thực hóa tham vọng kỹ thuật số của mình và thuê một kỹ sư phần mềm. Lee làm nha sĩ hai ngày một tuần tại bệnh viện liên kết với Samsung để kiếm tiền tài trợ cho dự án kinh doanh và tập trung thời gian còn lại của mình vào việc phát triển ứng dụng – bất kỳ ứng dụng nào. “Cho dù nó kinh khủng hay chẳng có ý nghĩa gì,” Lee nói. Có một ứng dụng chụp ảnh selfie và một ứng dụng giúp nộp đơn yêu cầu trực tuyến – tổng cộng là tám ứng dụng, nhưng tất cả đều không kiếm ra tiền.

Sau đó, Lee, vì thất vọng với việc thanh toán trực tuyến khó khăn ở Hàn Quốc, đã đạt được thành công rực rỡ vào năm 2015. Trước khi có Toss, người Hàn Quốc phải trải qua quy trình 10 bước để chuyển tiền, liên quan đến việc nhập một số mã PIN và mật khẩu. Ứng dụng ba bước của Lee gây được tiếng vang với người dùng điện thoại thông minh và Toss thu hút được 600.000 khách hàng trong năm đầu tiên.

Các doanh nghiệp tài chính khổng lồ của Hàn Quốc đã chạy đua để bắt kịp bằng các dịch vụ của riêng họ và thanh toán di động ở nước này đã tăng trưởng gấp bốn lần lên 4,6 tỉ đô la Mỹ trong hai năm tiếp theo. Nhưng theo Lee, thách thức lớn nhất của anh là nhận được sự ủng hộ của cha mẹ khi anh từ bỏ nha khoa để trở thành doanh nhân. “Đây là lần đầu tiên tôi thực sự làm trái ý họ,” anh nói.

Han Kim, nhà đồng sáng lập người Mỹ gốc Hàn kiêm giám đốc điều hành của Altos Ventures có trụ sở tại California, nhớ lại tình trạng kém hiệu quả của lĩnh vực tài chính di động ở Hàn Quốc. “Tôi phải truy cập hết trang này đến trang khác chỉ để chuyển tiền. Tôi nghĩ điều này thật vớ vẩn,” Kim nói.

Công ty của ông đầu tư vào một số công ty khởi nghiệp thành công nhất của Hàn Quốc, bao gồm doanh nghiệp thương mại điện tử khổng lồ Bom Kim và nhà sản xuất trò chơi trực tuyến Krafton của Chang Byung-gyu (Kim đứng thứ 14 trên bảng xếp hạng Những người giàu nhất Hàn Quốc năm nay với tài sản ròng 3,2 tỉ đô la Mỹ, trong khi Chang đứng thứ 25 với khối tài sản 1,8 tỉ đô la Mỹ.)

Kim nói sự kiên trì của Lee trong việc giải quyết hệ thống chuyển tiền trực tuyến cũ kỹ của Hàn Quốc là điều giúp Toss thành công. Anh đã giúp mở ra cánh cửa bảo thủ của ngành dịch vụ tài chính bằng cách thuyết phục các nhà quản lý về lợi ích của thay đổi, chẳng hạn như sự tiện lợi và hiệu quả.

“Về cơ bản, fintech là việc kinh doanh đôi bên cùng có lợi, tạo ra giá trị gia tăng cao cho người tiêu dùng thông qua những đổi mới của nó,” Lee phát biểu tại cuộc họp trong ngành vào năm 2015 với các nhà quản lý, quan chức chính phủ và tổng thống Hàn Quốc lúc bấy giờ Park Geun – hye.

Kim, nhà đầu tư đầu tiên ủng hộ Viva Republica, cho biết điều khiến Lee trở nên khác biệt chính là sự sẵn sàng học hỏi. Kim nói: “Khi anh ấy sai, anh ấy thừa nhận mình sai, đó là đặc tính hiếm có ở rất nhiều người.” Toss thường xuyên tung ra các tính năng mới để bổ sung cho các dịch vụ hiện có. Có thời điểm, ứng dụng này giới thiệu ba tính năng mới mỗi tuần trong sáu tháng, giữ những tính năng hiệu quả và loại bỏ những tính năng không hiệu quả.

“Chúng tôi muốn mọi người đạt được điều gì đó và không ngại thất bại,” Lee nói về văn hóa doanh nghiệp tại Viva Republica. “Khi bạn thất bại, bạn chỉ cần tiếp tục tiến bước và cố gắng mãi cho đến khi bạn thành công.”

Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 106, tháng 6.2022

Xem thêm:
Con đường Lee Su-jin từ lao công thành tỉ phú với siêu ứng dụng Yanolja
Kỳ lân tài chính công nghệ Hàn Quốc mở rộng quy mô sang dịch vụ gọi xe
Meta đầu tư vào Ami, khởi động quá trình đầu tư vào châu Á
Startup thanh toán Opn trở thành kỳ lân mới của Nhật Bản
Xu hướng 2022: Ứng dụng thanh toán bằng tiền mã hóa trong du lịch