Danh sách: 25 người giàu nhất thế giới năm 2023

Cổ phiếu giảm giá, các công ty kỳ lân bị ảnh hưởng nặng nề và lãi suất tăng dẫn đến một năm khó khăn đối với những người giàu nhất thế giới. Trên toàn cầu, chúng tôi tính ra được 2.640 khối tài sản đạt mốc tỉ đô, giảm so với con số 2.668 của năm ngoái. Tổng cộng, các tỉ phú trên hành tinh hiện có tài sản trị giá 12,2 ngàn tỉ đô la Mỹ, giảm từ 12,7 ngàn tỉ đô la Mỹ vào tháng 3.2022.

Vị trí số một của năm ngoái, Elon Musk, phải chịu phần lớn thiệt hại do chính mình gây ra khi mua lại Twitter với giá 44 tỉ đô la Mỹ vào tháng 10.2022, một rủi ro phức tạp đi kèm việc cổ phiếu của Tesla giảm mạnh. Tài sản của Musk hiện khoảng 180 tỉ đô la Mỹ, giảm từ 219 tỉ đô la Mỹ năm ngoái. Vị trí giàu nhất thế giới của ông nhường cho một người mới: ông chủ người Pháp Bernard Arnault của tập đoàn xa xỉ phẩm, với khối tài sản trị giá 211 tỉ đô la Mỹ.

Có 150 người mới xuất hiện trong bảng xếp hạng năm nay, gồm nhà thiết kế thời trang Tom Ford và tay golf vĩ đại Tiger Woods. Phụ nữ vẫn chưa góp mặt nhiều, chỉ chiếm 13% trong danh sách, tăng từ 12% một năm trước. Hoa Kỳ lại một lần nữa có nhiều tỉ phú hơn bất kỳ quốc gia nào khác, với 736 người, tiếp đến là Trung Quốc (bao gồm cả Hong Kong và Macau) với 562 người.

Để tính toán giá trị tài sản ròng, chúng tôi đã sử dụng giá cổ phiếu và tỉ giá hối đoái từ ngày 10.3.2023. Xem danh sách đầy đủ về các tỉ phú và phương pháp xếp hạng tại forbes.com/billionaires.

Nước Pháp muôn năm: Sau nhiều năm theo đuổi vị trí đầu bảng, Bernard Arnault đã dẫn đầu danh sách Tỉ phú thế giới. Đây là lần đầu tiên một công dân Pháp lọt vào ngôi vị số một. Người Mỹ thường xuyên đứng đầu bảng xếp hạng (24 năm), tiếp theo là người Nhật Bản (tám lần) và Mexico (bốn lần).

1. Bernard Arnault & gia đình
Tài sản ròng: 211 tỉ USD • Nguồn: LVMH
Tuổi: 74 • Quốc tịch: Pháp

Doanh nhân hàng xa xỉ người Pháp lần đầu tiên đứng đầu danh sách Tỉ phú thế giới sau một năm thành công rực rỡ tại LVMH, tập đoàn sở hữu các thương hiệu Louis Vuitton, Christian Dior và Tiffany & Co., cùng nhiều công ty khác. Doanh thu, lợi nhuận và cổ phiếu LVMH đều cao kỷ lục, giúp tăng thêm 53 tỉ đô la Mỹ vào tài sản của Arnault trong 12 tháng qua, khoản tăng lớn nhất đối với bất kỳ tỉ phú nào. Giàu có hơn bao giờ hết, Arnault hiện đang lên kế hoạch cho việc kế nhiệm: Hồi tháng 7.2022, ông đề xuất tái cơ cấu công ty holding Agache, công ty nắm giữ phần lớn cổ phần LVMH của ông, để chia đều số cổ phần cho năm người con của mình.

2. Elon Musk
180 tỉ USD • Tesla, SpaceX
Tuổi: 51 • Quốc tịch: Mỹ

Musk chủ yếu tự đăng tweet về việc mình bị loại khỏi vị trí hàng đầu trong bảng xếp hạng, với cổ phiếu Tesla giảm gần 50% kể từ khi ông tuyên bố mua lại Twitter giá 44 tỉ đô la Mỹ vào tháng 4.2022, giảm mạnh hơn nhiều so với mức giảm 18% của sàn Nasdaq chuyên về công nghệ. Các nhà đầu tư quan ngại về 23 tỉ đô la Mỹ cổ phiếu Tesla mà ông đã bán để có tiền mua lại Twitter. Trong khi đó, cổ phiếu SpaceX tiếp tục tăng vọt, công ty được định giá gần 140 tỉ đô la Mỹ trong đợt chào mua công khai kết thúc vào đầu năm 2023 – tăng từ mức 127 tỉ đô la Mỹ vào tháng 5.2022. Tuy nhiên, tài sản của Musk giảm 39 tỉ đô la Mỹ so với một năm trước.

3. Jeff Bezos
114 tỉ USD • Amazon
Tuổi: 59 • Quốc tịch: Mỹ

Sau khi thôi chức CEO Amazon vào năm 2021, Bezos đã bay vào vũ trụ thông qua công ty Blue Origin, gây tranh cãi với siêu du thuyền gần hoàn thành trị giá 500 triệu đô la Mỹ và đẩy mạnh hoạt động từ thiện cá nhân thông qua việc hỗ trợ cho các tổ chức như trường mầm non miễn phí của học viện Bezos và các khoản tài trợ từ quỹ Trái đất Bezos của ông. Tài sản của ông cũng không tăng lên: Ông mất 57 tỉ đô la Mỹ so với một năm trước – khoản sụt giảm lớn nhất đối với bất kỳ tỉ phú nào – do cổ phiếu Amazon giảm 38%.

4. Larry Ellison
107 tỉ USD • Oracle
Tuổi: 78 • Quốc tịch: Mỹ

Chủ tịch và cựu CEO của Oracle đã tăng bốn bậc trong một năm khó khăn đối với ngành công nghệ, khi cổ phiếu của Oracle tăng 10% nhờ lợi nhuận ổn định và tập trung vào bảo mật. Ellison mua một trong những ngôi nhà đắt nhất Florida với giá 173 triệu đô la Mỹ vào mùa hè năm ngoái, bổ sung vào danh mục đầu tư bất động sản hào nhoáng của mình, gồm đảo Lanai của Hawaii, nơi ông sống. Ông rời hội đồng quản trị của Tesla vào tháng 8.2022.

5. Warren Buffett
106 tỉ USD • Berkshire Hathaway
Tuổi: 92 • Quốc tịch: Mỹ

Buffett đã dành ba năm qua để chi tiêu phung phí, bơm khoảng 90 tỉ đô la Mỹ tiền mặt của Berkshire Hathaway vào cổ phiếu, mua lại cổ phần và thương vụ trị giá 11,5 tỉ đô la Mỹ thâu tóm công ty bảo hiểm Alleghany Corp., đã đóng cửa vào tháng 10.2022. Hồi cuối tháng 3.2023, nhà tiên tri xứ Omaha, người kỳ cựu trong các cuộc khủng hoảng thị trường, được cho là đã tư vấn cho chính quyền Biden về hiện tượng đột ngột rút tiền ngân hàng ồ ạt và thảo luận về các khoản đầu tư khả thi vào các ngân hàng khu vực.

6. Bill Gates
104 tỉ USD • Microsoft
Tuổi: 67 • Quốc tịch: Mỹ

Gates rời hội đồng quản trị của Microsoft vào năm 2020 nhưng vẫn dành 10% thời gian của mình để làm việc với các nhóm phát triển tại công ty phần mềm này – bao gồm cả những nhóm thuộc OpenAI, công ty được Microsoft hậu thuẫn. “Điều này cũng quan trọng không kém PC, Internet,” Gates nói với Forbes vào tháng 2.2023, đề cập đến các công cụ trí tuệ nhân tạo như ChatGPT của OpenAI. Trong khi đó, ông và vợ cũ, Melinda French Gates, đang thúc đẩy hoạt động giải ngân của quỹ Gates do họ đồng quản lý và lên kế hoạch dần ngừng hoạt động trong vòng 25 năm tới.

7. Michael Bloomberg
94,5 tỉ USD • Bloomberg LP
Tuổi: 81 • Quốc tịch: Mỹ

Mặc dù ông đã quyên góp thêm 1,7 tỉ đô la Mỹ cho mục tiêu từ thiện trong năm qua, tài sản của nhà đồng sáng lập Bloomberg LP vẫn tăng lên khi doanh thu ước tính tại mảng kinh doanh thiết bị đầu cuối về tài chính và công ty truyền thông của ông đạt 13,3 tỉ đô la Mỹ vào năm 2022, tăng từ mức 12,5 tỉ đô la Mỹ năm 2021. Bloomberg, người ủng hộ lâu năm của Israel, đã tham gia vào chính trường Israel bằng một bài viết nêu quan điểm trên tờ New York Times vào tháng 3.2023, chỉ trích các kế hoạch của thủ tướng Benjamin Netanyahu sẽ làm suy yếu hệ thống tư pháp của đất nước này.

8. Carlos Slim Helú & gia đình
93 tỉ USD • Viễn thông
Tuổi: 83 • Quốc tịch: Mexico

Cổ phiếu niêm yết tại New York của hãng điện thoại di động phủ sóng khắp Mỹ Latinh América Móvil của doanh nhân viễn thông Carlos Slim Helú đã tăng 14% trong năm qua. Nhờ đó, tài sản của ông tăng thêm gần 12 tỉ đô la Mỹ và lần đầu tiên đưa ông vào tốp 10 người giàu nhất thế giới kể từ năm 2019. Hồi tháng 2.2023, ông đăng bán dinh thự lịch sử ở Manhattan – đối diện bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan – với giá 80 triệu đô la Mỹ, gần gấp đôi số tiền ông bỏ ra vào năm 2010.

9. Mukesh Ambani
83,4 tỉ USD • đa ngành
Tuổi: 65 • Quốc tịch: Ấn Độ

Ambani lấy lại vị trí người giàu nhất châu Á khi Gautam Adani (số 24) tụt dốc. Năm ngoái, tập đoàn khổng lồ đa ngành từ dầu mỏ đến viễn thông của Ambani, Reliance Industries, đã trở thành công ty Ấn Độ đầu tiên vượt mốc 100 tỉ đô la Mỹ doanh thu. Ông tránh những đồn đoán về việc kế nhiệm bằng cách trao cho các con những vai trò quan trọng vào năm ngoái: Con trai lớn Akash là chủ tịch của chi nhánh viễn thông Jio Infocomm; con gái Isha là trưởng bộ phận kinh doanh bán lẻ; và con trai Anant làm việc trong các dự án năng lượng mới của Reliance.

10. Steve Ballmer
80,7 tỉ USD• Microsoft •
Tuổi: 67 • Quốc tịch: Mỹ

Đội L.A. Clippers của Ballmer – đội NBA có giá trị cao thứ sáu – hiện được đẩy mạnh phát triển. Ông đang tự bỏ tiền xây dựng cho họ một sân đấu trị giá hai tỉ đô la Mỹ (với 1.200 nhà vệ sinh), dự kiến hoàn thành vào năm 2024. Tài sản của cựu CEO Microsoft đã giảm 10 tỉ đô la Mỹ trong năm qua, chủ yếu là do cổ phiếu Microsoft lao dốc.

11. Françoise Bettencourt Meyers & gia đình
80,5 tỉ USD • L’Oréal
Tuổi: 69 • Quốc tịch: Pháp

Người thừa kế L’Oréal giữ danh hiệu người phụ nữ giàu nhất thế giới năm thứ ba liên tiếp, nhờ cổ phiếu của công ty mỹ phẩm khổng lồ này tăng 12% trong 12 tháng qua. Bên cạnh cam kết 230 triệu đô la Mỹ cho quá trình tái thiết nhà thờ Đức Bà, bà thuê giám đốc điều hành cho công ty đầu tư của mình, Téthys Invest, để hỗ trợ các dự án, trong đó có Elsan, nhà điều hành bệnh viện tư nhân Pháp.

12. Larry Page
79,2 tỉ USD• Google
Tuổi: 50 • Quốc tịch: Mỹ

Ba năm sau khi từ bỏ công việc điều hành hằng ngày, Page và đồng sáng lập Sergey Brin (số 14) đã tham dự các cuộc họp chiến lược của Google vào cuối năm 2022 trong bối cảnh ChatGPT đã mở màn cuộc chạy đua AI. Page cũng ngừng bán cổ phiếu của mình: Sau khi bán hơn 2,5 tỉ đô la Mỹ (trước thuế) từ tháng 5.2021 đến tháng 4.2022, ông không bán thêm cổ phiếu nào kể từ đó.

13. Amancio Ortega
77,3 tỉ USD • Zara
Tuổi: 87 • Quốc tịch: Tây Ban Nha

Đế chế bán lẻ thời trang Inditex của ông – nổi tiếng ở Mỹ với chuỗi cửa hàng Zara – đang thành công vượt trội. Cổ phiếu của công ty đã tăng 39% trong 12 tháng qua, nhờ doanh số bán hàng tăng nhanh; doanh thu trong năm tính đến ngày 31.1.2023 tăng 18% lên gần 35 tỉ đô la Mỹ. Nhờ đó, tài sản của Ortega tăng lên gần 18 tỉ đô la Mỹ so với năm ngoái. Con gái của ông, Marta Ortega, được bổ nhiệm làm chủ tịch của Inditex vào tháng 4.2022.

14. Sergey Brin
76 tỉ USD • Google
Tuổi: 49 • Quốc tịch: Mỹ

Giống như người đồng sáng lập Larry Page (xếp thứ 12), ông đã chấm dứt điều mà hai người đàn ông này gọi là “sự cằn nhằn hằng ngày” của họ tại Google vào năm 2019. Nhưng liệu Brin có trở lại? Yêu cầu truy cập chuỗi mã được gửi ra vào tháng 1.2023 dường như là yêu cầu đầu tiên của ông sau nhiều năm và theo báo cáo, ông đã gửi các thay đổi mã cho chatbot AI của Google. Brin bán số cổ phiếu Alphabet trị giá hơn 2,5 tỉ đô la Mỹ từ tháng 5.2021 đến tháng 4.2022, nhưng sau thời gian đó chỉ tặng cổ phiếu. Ông đã quyên góp tổng cộng 1,1 tỉ đô la Mỹ cho nghiên cứu bệnh Parkinson.

15. Zhong Shanshan
68 tỉ USD • đồ uống, dược phẩm
Tuổi: 68 • Quốc tịch: Trung Quốc

“Vua nước đóng chai” của Trung Quốc vẫn là người giàu nhất nước này trong năm thứ ba liên tiếp. Lợi nhuận của nhà sản xuất đồ uống Nongfu Spring do ông Zhong đứng đầu đã bù đắp cho giá cổ phiếu sụt giảm của Beijing Wantai Biological Pharmacy, nhà cung cấp bộ xét nghiệm COVID, sau khi nước này nới lỏng các lệnh hạn chế xã hội do đại dịch vào cuối năm ngoái.

16. Mark Zuckerberg
64,4 tỉ USD • Facebook
Tuổi: 38 • Quốc tịch: Mỹ

Không giống như nhiều nhà sáng lập công nghệ lớn, Zuckerberg vẫn giữ vị trí CEO. Điều đó thật không dễ dàng, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh AI và sa thải của ngành công nghệ, bao gồm cả đợt cắt giảm 21 ngàn nhân sự tại nền tảng Meta của anh kể từ tháng 11.2022. Trong khi đó, tổ chức từ thiện Chan Zuckerberg Initiative, với sứ mệnh tạo ra các công cụ giúp chữa trị hoặc xử lý các loại bệnh, công bố mở trung tâm sinh học Chicago Biohub vào tháng 3.2023.

17. Charles Koch
59 tỉ USD • Koch Industries
Tuổi: 87 • Quốc tịch: Mỹ

18. Julia Koch & gia đình
59 tỉ USD • Koch Industries
Tuổi: 60 • Quốc tịch: Mỹ

Tập đoàn Koch Industries ở Wichita, Kansas, doanh thu 125 tỉ đô la Mỹ (năm 2022), đã thông báo tái cấu trúc một số công ty con vào tháng 3.2022. Gần đây, Charles Koch thông báo rằng giám đốc điều hành của ông sẽ cùng ông làm đồng CEO sau 55 năm ông giữ vai trò này một mình. Julia Koch, vợ góa của David, anh trai của Charles (mất năm 2019), được bầu làm ủy viên quản trị của bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan của New York hồi tháng 1.2023.

19. Jim Walton
58.8 tỉ USD • Walmart
Tuổi: 74 • Quốc tịch: Mỹ

20. Rob Walton
57.6 tỉ USD • Walmart
Tuổi: 78 • Quốc tịch: Mỹ

21. Alice Walton
56.7 tỉ USD • Walmart
Tuổi: 73 • Quốc tịch: Mỹ

Sau nhiều thập niên gần như tôn thờ số cổ phần trong doanh nghiệp bán lẻ của gia đình, các con của người đồng sáng lập Walmart, Sam Walton, đã trở thành những người bán tích cực nhất, bán thêm 1,8 tỉ đô la Mỹ cổ phiếu trong 12 tháng qua. Một phần số tiền thu được có thể được dùng đầu tư cho thương vụ mua lại Denver Broncos kỷ lục trị giá 4,7 tỉ đô la Mỹ của Rob Walton vào tháng 8.2022. Khoản đầu tư đó khởi đầu không thành công lắm, với việc đội này bất ngờ bỏ lỡ trận tranh vé vớt của giải NFL.

22. David Thomson & gia đình
54,4 tỉ USD • Truyền thông
Tuổi: 65 • Quốc tịch: Canada

Năm 2022, người giàu nhất Canada đã thêm 5,2 tỉ đô la Mỹ vào tài sản của mình khi 68% cổ phần của ông trong tập đoàn Thomson Reuters tăng 17%. Công ty có trụ sở tại Toronto, do Thomson làm chủ tịch, đã và đang bổ trợ hoạt động kinh doanh thông tin truyền thông cốt lõi của mình bằng các khoản đầu tư liên quan đến AI như SurePrep, công ty phần mềm thuế tự động mà họ đã mua lại hồi tháng 1.2023 với giá 500 triệu đô la Mỹ.

23. Michael Dell
50,1 tỉ USD • Dell Technologies
Tuổi: 58 • Quốc tịch: Mỹ

Chủ tịch kiêm CEO của Dell đã mất hơn năm tỉ đô la Mỹ trong năm nay sau khi giá cổ phiếu của Dell Technologies giảm 27%. Tuy nhiên, văn phòng quản lý tài sản gia đình của ông đã phát triển thành một công ty tư vấn và đầu tư lớn. MSD Partners, quản lý hơn 12 tỉ đô la Mỹ, đã sáp nhập với BDT & Co. của tỉ phú Byron Trott vào tháng 10.2022.

24. Gautam Adani
47,2 tỉ USD • Hạ tầng, hàng hóa
Tuổi: 60 • Quốc tịch: Ấn Độ

Adani là người giàu thứ ba thế giới vào ngày 24.1.2023, thời điểm tài sản của ông trị giá gần 126 tỉ đô la Mỹ. Tuy nhiên, báo cáo do nhà bán khống Hindenburg Research đưa ra vào cuối ngày hôm đó đã khiến cổ phiếu của công ty ông lao dốc.

25. Phil Knight & gia đình
45,1 tỉ USD • Nike
Tuổi: 85 • Mỹ

Knight, người đồng sáng lập Nike vào năm 1964 chỉ với 500 đô la Mỹ, vẫn đang thu được khoản cổ tức khổng lồ – trị giá 400 triệu đô la Mỹ (trước thuế) trong năm qua – nhờ 25% cổ phần của công ty giày và quần áo. Những khó khăn trong chuỗi cung ứng và các lệnh hạn chế vì COVID ở Trung Quốc đã khiến cổ phiếu của Nike giảm 3%. Ben Affleck đóng vai anh chàng Knight trẻ tuổi trong bộ phim mới AIR, kể về hợp đồng béo bở của thương hiệu với cầu thủ trẻ Michael Jordan.

Biên dịch: Quỳnh Anh

Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 117, tháng 5.2023