26 tuổi, Alex Rodrigues trở thành CEO trẻ nhất của công ty niêm yết vốn hóa 5 tỉ USD

Alex Rodrigues luôn muốn trở thành một nhà phát minh. Lớn lên ở Waterloo, Canada, anh trải qua tuổi thơ trong các cuộc thi đấu robot và có thành tích vượt xa các đối thủ lớn tuổi hơn nhiều trước khi tạo ra chiếc xe sân golf tự lái ở tuổi 19. Cho dù các thầy cô giáo và truyền thông cổ vũ anh phát triển xe tự lái, sau các cuộc trò chuyện với các công ty xe tải, Alex Rodrigues nhắm đến một mảng ít nóng hơn: xe tải 18 bánh.

Công ty công nghệ xe tải tự lái Embark của Rodrigues vừa IPO thông qua sáp nhập SPAC với Northern Genesis Acquisition Corp II ngày 11.11.2021 với định giá 5 tỉ USD. Anh trở thành nhà phát minh 26 tuổi có tài sản 500 triệu USD và là CEO trẻ nhất của một công ty niêm yết. 

“Thỏa thuận SPAC chỉ là một cách để đạt được mục tiêu,” Alex Rodrigues nói, “Mục tiêu đó là khi bạn đi ngủ và không có ai trong xe tải nhưng xe tải vẫn đang tự di chuyển đến hàng trăm điểm đến ở Mỹ. Lúc bạn thức dậy, xe tải vẫn đang tự chạy.”

Để đạt được những thành tích phi thường trước 30 tuổi, Alex Rodrigues có một tuổi thơ phi thường không kém. Khi cha của Rodrigues phát minh ra các đơn vị quảng cáo trên những miếng phân cách trên băng chuyền thanh toán ở cửa hàng tạp hóa, ông không đọc truyện cho cậu con trai bé nhỏ Alex trước khi đi ngủ. Thay vào đó, ông và cậu con trai nhỏ cùng nhau lên kế hoạch kinh doanh — vạch ra chiến lược tiếp thị, vận hành và kỹ thuật.

Alex Rodrigues ra mắt Embark sau khi gặp bạn cùng ĐH Waterloo, kỹ sư cơ điện tử Brandon Moak (người cùng anh chế tạo xe sân golf tự lái). Sau khi hoàn thành kỳ tích này, họ huy động được 2 triệu USD để tiên phong trong lĩnh vực xe tải tự lái. Cả hai bỏ học đại học và được nhận vào tham gia chương trình Thiel Fellowships để phát triển công ty, và chuyển đến San Francisco. Vào năm 2019, họ có mặt trong danh sách 30 Under 30 của Forbes chỉ với khoản đầu tư 47 triệu USD (so với khoản đầu tư hiện tại 117 triệu USD  trong vòng gọi vốn trước đợt IPO). 

Bây giờ, Alex Rodrigues vẫn là một CEO 26 tuổi khác biệt với tài sản 500 triệu USD. Thay vì chi tiền mua biệt thự hoàn hảo để sống ảo trên Instagram, bộ sưu tập nghệ thuật và xe hơi thể thao, Rodrigues sống cùng với hai người bạn, trang trí phòng ngủ bằng Lego và không sở hữu ô tô (anh đi xe đạp). Alex Rodrigues không dùng Instagram. Anh làm việc trên chiếc bàn gấp mua trên Amazon và cho biết những thứ đẹp nhất mà anh có là chiếc xe đạp trong nhà anh mua để tăng cường tập trung và chiếc áo khoác da được nhà đầu tư Sequoia tặng sau những vòng gọi vốn series B.

Alex Rodrigues nói: “Tôi đang tập trung xây dựng Embark. Tôi chưa bao giờ thấy tôi sống khác so với thời điểm khi chúng tôi còn là công ty khởi nghiệp gồm 5 người, và vì vậy hiện giờ tôi thực sự cũng chẳng thay đổi nhiều.”

Mô hình kinh doanh của Embark cũng không thay đổi nhiều so với khi thành lập. Công ty chủ yếu cung cấp phần mềm dạng dịch vụ (SaaS). Công ty tự động hóa vận tải đường bộ bằng cách nhúng hệ điều hành trong xe tải do công ty Peterbilt sản xuất (cũng như các công ty khác) và sau đó cho phép các công ty — bao gồm Anhaueser Busch, DHL và HP — tự động hóa vận tải đường dài xung quanh nước Mỹ theo mức đăng ký. Sau đó, công ty tính phí khách hàng cho việc tự lái dựa vào mỗi dặm đăng ký, tạo nên doanh thu cho công ty bên cạnh doanh thu bán hệ thống điều hành bao gồm quản lý và điều phối xe từ xa.

Alex Rodrigues cho biết Embark đã tăng ít nhất gấp đôi khoản vốn huy động và số lượng nhân viên hàng năm kể từ năm 2016. Với IPO, công ty có kế hoạch mở rộng quy mô hoạt động với mục tiêu đạt hơn 14.200 lượt đặt trước cho xe tải sử dụng phầm mềm tự lái của Embark vào năm 2024. Alex Rodrigues cũng công bố hợp tác với Luminar – công ty công nghệ phát hiện ánh sáng và radar (lidar) do Austin Russell, thành viên danh sách 30 Under 30 của Forbes, để giúp cung cấp năng lượng cho những xe tự hành này.

Đọc thêm: Startup xe tải tự hành Aurora gia nhập làn sóng niêm yết cổ phiếu

Về lý thuyết, những tài xế xe tải ngày nay có thể ở nhà với gia đình trong khi một chiếc xe sử dụng dịch vụ tự lái của Embark di chuyển giữa 100 trạm trung chuyển cách xa nhau tới 482 km. Họ chỉ lái xe vận tải đường ngắn để đưa hàng đến điểm đến cuối cùng. Nhưng cho đến khi các nhà lập pháp đưa ra các quy định riêng cho xe đầu kéo 18 bánh tự hành di chuyển trong và giữa các bang, xe tải tự hành sẽ phải có tài xế để giám sát an toàn.

Không chỉ những tài xế xe tải mệt mỏi khi chạy những chuyến xuyên quốc gia mà những nhà hoạt động khí hậu cũng yêu thích Embark, bởi xe của công ty giúp tiết kiệm nhiên liệu hơn 10% so với xe tải tiêu chuẩn. Các nhà kinh tế xem công việc mà Embark đang làm là một giải pháp giải quyết tình trạng thiếu 80 ngàn tài xế xe tải dẫn đến tình trạng lạm phát và giao hàng chậm trễ.   

Không chỉ có Embark là công ty xe tự lái đang ở thời điểm thuận lợi, mà các công ty khác như TuSimple, Gatik được Walmart hậu thuẫn, Waymo đang được Alphabet sở hữu, và Aurora được Amazon hậu thuẫn cũng đều đang chạy đua để có vị trí trong thị trường vận chuyển tương lai. Ngành công nghiệp vận tải hàng hóa ỏ Mỹ có giá trị 800 tỉ USD và thị trường vận tải có giá trị 4.000 tỉ USD trên toàn cầu, chỉ tăng trưởng nhờ sự gia tăng của xe tự lái và được các nhà đầu tư lớn để mắt.

Giống như Embark, một số công ty khởi nghiệp tương đối mới này cũng sắp giao dịch trên sàn Nasdaq. TuSimple, có mô hình kinh doanh giống như Embark, đã IPO thông qua sáp nhập SPAC vào tháng 4, và giá cổ phiếu được duy trì tương đối ổn định. Hồi tuần trước, Aurora cũng đã IPO.

Đối với nhà đầu tư SPAC Northern Genesis , sự cạnh tranh này là cơ hội chứ không phải là mối đe dọa. Ian Robertson, CEO của Northern Genesis cho biết: “Tôi tin vào kết quả tất yếu trong cuộc cạnh tranh này. Tôi không nghĩ thị trường này chỉ của riêng một người chiến thắng. Tôi nghĩ công nghệ của Embark tương đương và thậm chí tiên tiến hơn so với công nghệ của các công ty khác trong lĩnh vực này, và họ có rất nhiều tiềm năng để thành công.”  

Biên dịch: Gia Nhi