multi-media / Megastory

Các doanh nghiệp nổi bật nhất trong “cơn sốt vàng trí tuệ nhân tạo” đang chạy đua thế nào?

Trong khi thế giới đang xôn xao về khả năng viết đáng kinh ngạc của ChatGPT, các công ty đã bắt đầu định hình khả năng tiếp theo của trí tuệ nhân tạo, trong bối cảnh thế hệ công cụ kinh doanh mới có thể mang đến sự thay đổi giống như Internet đã từng mang lại

Trong phòng họp không có gì nổi bật bên trong văn phòng của OpenAI, yên lặng giữa cơn mưa tháng giêng ở San Francisco, chủ tịch công ty Greg Brockman khảo sát “mức năng lượng” của nhóm phụ trách giám sát mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới của công ty, ChatGPT.

“Chúng ta cảm giác thế nào giữa hai tình huống ‘mọi thứ đang bùng nổ và mọi người đều kiệt sức’ so với ‘mọi người vừa trở về sau kỳ nghỉ và mọi thứ đều ổn?’ Sự khác biệt giữa hai tình huống này là gì?” ông hỏi.

Một nhân viên cấp cao trả lời: “Tôi sẽ nói rằng những ngày nghỉ lễ đến rất đúng lúc.” Đó là cách nói nhẹ nhàng. Trong vòng năm ngày kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11.2022, một triệu người dùng đã làm quá tải máy chủ của ChatGPT với các câu hỏi đố vui, yêu cầu làm thơ và xin công thức nấu ăn. (Forbes ước tính ChatGPT hiện có hơn năm triệu người dùng.)

OpenAI lặng lẽ chuyển hướng điện toán sang siêu máy tính huấn luyện của mình, hàng ngàn đơn vị xử lý đồ họa (GPU) kết nối với nhau được xây dựng tùy chỉnh cùng Microsoft và Nvidia, trong khi phải hoãn lại hoạt động nghiên cứu lâu dài trên các mô hình tiếp theo của họ, ví dụ như mô hình GPT-4 rất được mong đợi.

Dù tập trung lại, các máy chủ hoạt động hết công suất của ChatGPT vẫn khiến người dùng bị thất vọng. Ngày hôm trước, ChatGPT đã ngừng hoạt động trong hai giờ. Tuy nhiên, dù mệt mỏi, các nhân viên trong căn phòng này, tất cả đều ở độ tuổi 20 và đầu 30, rõ ràng đang tận hưởng của giác về vai trò của họ trong thời khắc lịch sử.

Bill Gates từng nói “Trí tuệ nhân tạo sẽ là chủ đề tranh luận nóng nhất của năm 2023. Và bạn biết không? Điều đó hợp lý thôi.” Ông là người khơi mào chính cho sự thay đổi tương tự trước đó – sự thay đổi mang tên phần mềm. “Điều này cũng quan trọng như PC, như Internet.”

Các thị trường đều đồng tình với ý kiến này của Bill Gates. Được định giá 29 tỉ đô la Mỹ sau cam kết đầu tư 10 tỉ đô la Mỹ từ Microsoft, OpenAI – cụ thể là Brockman, 34 tuổi và sếp của anh, CEO Sam Altman, 37 tuổi – là hình mẫu tiêu biểu cho điều gì đó phi thường. Nhưng OpenAI gần như không phải là trường hợp duy nhất.

Amazon lặng lẽ ủng hộ Stability AI (giá trị gần đây: một tỉ đô la Mỹ), công ty có CEO nóng nảy, Emad Mostaque, 39 tuổi, khao khát trở thành Amazon Web Services trong lĩnh vực sáng tạo hình ảnh. Hugging Face (hai tỉ đô la Mỹ) cung cấp công cụ cho những gã khổng lồ như Intel và Meta để tự xây dựng và vận hành các mô hình cạnh tranh. Scale AI (7,3 tỉ đô la Mỹ) và các nhà cung cấp khác cung cấp cơ sở hạ tầng cần thiết cho các nhà cung cấp AI tạo sinh (generative AI) trong nhóm công nghệ mới chớm nở này. Ngoài ra còn có một hệ sinh thái các ứng dụng đang phát triển, đưa AI vào phần mềm chuyên dụng có thể thay đổi cơ bản công việc của luật sư, nhân viên bán hàng, bác sĩ – gần như tất cả mọi người.

CÚ SỐC: Sự nổi tiếng của ChatGPT lại không gây ấn tượng với chính nhân viên của OpenAI. “Không ai trong chúng tôi thích thú công cụ này,” Greg Brockman, chủ tịch của OpenAI nói với Forbes. “Không ai trong chúng tôi nghĩ, ‘công cụ này thực sự hữu ích.’”.

Như thế có quá cường điệu không? Chắc chắn là có. Mức định giá cho OpenAI, theo dự báo doanh thu năm 2023 là 200 triệu đô la Mỹ (so với doanh thu dự kiến khoảng 30 triệu đô la vào năm ngoái, theo thông tin trong bài thuyết trình trước đây của nhà đầu tư do Forbes tiếp cận được), được dự đoán sẽ gấp 145 lần giá trị, so với các trường hợp gấp 10 hoặc 20 thường gặp. (OpenAI từ chối bình luận về tình hình tài chính của mình, chỉ ho biết khoản đầu tư kéo dài nhiều năm và trị giá hàng tỉ đô la Mỹ.)

Những công ty “nổi dậy” về AI không phải là những kẻ tiến hành “cách mạng” thuần túy. Dẫu vậy, Amazon, Google, Microsoft, Nvidia và những công ty khác cũng đã kiếm được lợi nhuận bằng cách cung cấp cơ sở hạ tầng đám mây làm nền tảng cho phần lớn các công ty trong lĩnh vực này.

Nhà đầu tư Mike Volpi tại Index Ventures cho biết, Google, với nguồn tài nguyên khổng lồ và hơn một thập niên nghiên cứu về máy học, là “đối thủ đáng gờm.”

Sự phát triển của AI cũng mang các thách thức về mặt xã hội. Vẫn tồn tại khả năng có thiên kiến và phân biệt đối xử trong các mô hình AI, chưa kể đến việc AI bị kẻ xấu lạm dụng. Ngoài ra, đang xuất hiện các tranh chấp pháp lý về quyền sở hữu phần sản phẩm công việc do AI tạo ra và dữ liệu thực tế được sử dụng trong quá trình học máy.

Và kế đến, còn có mục tiêu cuối cùng mà một số người, chẳng hạn như các nhà lãnh đạo của OpenAI, hình dung: một “trí thông minh nhân tạo tổng hợp” có ý thức, tự cải thiện, có thể tái định hình chủ nghĩa tư bản (hi vọng của Altman) – hoặc đe dọa nhân loại (đó là nỗi sợ hãi của những người khác, bao gồm cả Elon Musk).

Những cuộc trò chuyện với hơn 60 nhà nghiên cứu, nhà đầu tư và doanh nhân trong lĩnh vực này cho thấy “cơn sốt vàng AI” này cũng thiếu một thứ mà các “cơn sốt” khác gần đây đã thiếu: bản chất thực tế, thậm chí nhàm chán của việc kinh doanh. Cuộc đua nhúng các công cụ vào quy trình làm việc của công ty, dù lớn hay nhỏ, đã bắt đầu.

Theo nền tảng Rapid, số lần truy xuất các đoạn mã dựa trên AI, hoặc API (Application Programming Interface, giao diện lập trình ứng dụng, là các phương thức, giao thức có thể kết nối đến với các ứng dụng khác hoặc các thư viện) đã tăng gấp 10 lần vào năm 2022, và tăng nhanh hơn vào tháng 12.2022.

Một nghiên cứu gần đây của Cowen về hơn 100 người mua phần mềm doanh nghiệp cho thấy AI đã nổi lên là khoản ưu tiên chi tiêu hàng đầu trong số các công nghệ mới nổi.

Các mô hình của ChatGPT và OpenAI sắp xuất hiện trong bộ sản phẩm khổng lồ của Microsoft như Outlook và Word, và hầu hết các nhà sản xuất phần mềm kinh doanh sẵn sàng nhanh chóng làm theo.

Một phần tư thế kỷ sau khi chương trình Deep Blue của IBM đánh bại đại kiện tướng cờ vua Garry Kasparov, sự chuyển đổi sang trí tuệ nhân tạo cuối cùng cũng đến. “Đó là thời điểm thú vị,” Altman, con người vốn kín tiếng, nói với Forbes, “nhưng tôi hi vọng rằng hiện giờ vẫn còn rất sớm.”

Sự bùng phát “cơn sốt” AI này cũng bắt nguồn ở London, trụ sở chính của Stability của Mostaque. Vào tháng 8.2022, ngay sau khi DALL-E, phiên bản beta của mô hình hình ảnh của OpenAI được ra mắt, Mostaque đã phát hành Stable Diffusion, cho phép mọi người ngay lập tức biến dòng văn bản thành tác phẩm nghệ thuật hoặc biến bức ảnh tự chụp buồn tẻ thành bức chân dung ấn tượng.

Không giống như mô hình độc quyền của OpenAI, Stability không sở hữu Stable Diffusion, đây là sản phẩm mã nguồn mở. Tuy nhiên, đến nay, sản phẩm này đã trở thành động lực và nguồn lợi nhuận lớn nhất cho dự án. Có 10 triệu người sử dụng Stable Diffusion mỗi ngày – nhiều hơn bất kỳ mô hình nào khác.

Việc AI được áp dụng nhanh chóng như vậy đã chứng minh một bước ngoặt. Trước đây, AI tồn tại trong ba trường hợp.

Đầu tiên là học thuật: Một bài báo chuyên đề chứng minh sức mạnh của mạng thần kinh, nền tảng chính của GPT và các mô hình ngôn ngữ lớn khác (được đặt tên như vậy vì chúng có thể quét, dịch và tạo văn bản) đã được xuất bản cách đây hơn một thập niên.

Mảng thứ hai mang ý nghĩa chứng minh: Deep Blue đã tạo ra cuộc chạy đua, trong đó đơn vị DeepMind của Alphabet cuối cùng đã tạo ra những đối thủ đáng gờm trong cờ vua và cờ vây. Trường hợp thứ ba mang tính bổ trợ gia tăng: các ứng dụng như Gmail, có thể hoạt động mà không cần AI, nhưng sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn nếu có các tính năng như tự động hoàn thành.

Tuy nhiên không trường hợp nào nói trên có được sự kỳ diệu khi trực tiếp áp dụng công nghệ như Stability, khiến Stability trở thành đột phá. Mức độ lan truyền chỉ sau một đêm đủ để các nhà đầu tư đưa ra mức định giá một tỉ đô la Mỹ cho công ty và mang về hơn 100 triệu đô la Mỹ tiền đầu tư vào tháng 8.2022, trong vòng hai tuần kể từ khi ra mắt và gần như không có doanh thu.

Hiện giờ, Generative AI, hay còn gọi là AI tạo sinh, đã phát triển bùng nổ (Generative AI là một trong các kỹ thuật tạo ra trí thông minh nhân tạo, trong đó máy tính sẽ sử dụng mô hình deep learning để tạo ra các nội dung từ yêu cầu con người đặt ra, ví dụ âm thanh, chữ viết, video, hình ảnh…)

Mới đây, nhóm nhạc điện tử Chainsmokers đã sử dụng Stable Diffusion để tạo video âm nhạc. Mostaque dự đoán người ta sẽ sớm áp dụng Stable Diffusion dựng thành một bộ phim hoàn chỉnh.

Bảo tàng Dalí ở St. Petersburg, Florida, đang sử dụng DALL-E để giúp du khách hình dung ra giấc mơ của họ và một công cụ tạo hình ảnh tương tự từ công ty khởi nghiệp Midjourney đã gây ra sự phẫn nộ trên mạng khi nó được sử dụng để tạo ra tác phẩm nghệ thuật giành giải cao nhất tại hội chợ bang Colorado.

VẤT VẢ VÀ RẮC RỐI: Người sáng lập kiêm CEO của Stability AI, Emad Mostaque, cho biết “bong bóng AI” sắp xuất hiện. Tuy nhiên, không giống như các bong bóng trong quá khứ, tác động kinh doanh hiển hiện rõ ràng. “Chủ đề được quan tâm nhất trong các phòng họp là gì? AI tạo sinh.

“Tôi nghĩ đây là khoảnh khắc mọi người nhận ra rằng họ đang bị đe dọa và phải nỗ lực gấp bội,” CEO Stripe, Patrick Collison, sếp cũ của Brockman, cho biết ông đang mong đợi các công cụ AI dịch trực tiếp các video trên YouTube và tập hợp chúng lại theo các chủ đề do AI xác định.

Khi Stability phát triển mạnh, OpenAI đã quyết định tạm dừng ChatGPT để tập trung vào các sản phẩm thay thế khác, để dành giao diện cho bản phát hành lớn hơn sau này. Nhưng đến tháng 11.2022, họ đảo ngược hướng phát triển.

Đến tháng 1.2023, khi hệ thống trường công lập của thành phố New York cấm ChatGPT trên máy tính của họ và một giáo sư trường Wharton đã thử nghiệm và cho ChatGPT điểm “B” trong kỳ thi cuối kỳ của mình, công ty đã cung cấp phiên bản trả phí thử nghiệm của công cụ này cho một số người dùng.

Nhà đầu tư của Sequoia, Pat Grady, người ủng hộ OpenAI, cho biết: “Stable Diffusion đã phá vỡ thế cân bằng khi làm cho mọi thứ trở nên dễ tiếp cận hơn. Sản phẩm này thực sự đã khơi lên hứng thú trong OpenAI và khiến họ trở nên tập trung hơn vào mặt thương mại.”

Điều này đã thúc đẩy khát vọng thương mại trong toàn ngành. Mostaque của Stability đã cho toàn bộ nhân viên của mình nghỉ ngơi trong kỳ nghỉ – bản thân anh hầu như chỉ ngủ (anh chỉ bị đánh thức vì những cuộc gọi hoảng loạn liên quan đến ChatGPT từ hiệu trưởng của các trường hàng đầu Vương quốc Anh)m, với suy nghĩ rằng năm 2023 sẽ là thời gian mệt mỏi khi anh cố gắng đối đầu với không chỉ OpenAI mà cả những công ty như Google và Meta.

Thông điệp của anh dành cho nhóm của mình là: “Tất cả các bạn sẽ chết vào năm 2023.”

Các công ty công nghệ lớn nhất thế giới đã tiếp nhận thách thức. Tại Google, những người sáng lập ẩn dật Sergey Brin và Larry Page được cho là đã quay trở lại trụ sở chính như một phần của kế hoạch “báo động đỏ” do CEO Sundar Pichai phát động để đối phó với ChatGPT và những công cụ tương tự.

Tại Microsoft, nhà đồng sáng lập đã nghỉ hưu lâu năm Bill Gates nói với Forbes rằng ông hiện dành khoảng 10% thời gian để gặp gỡ trao đổi với các nhóm phát triển khác nhau về lộ trình sản phẩm của họ.

Google chắc chắn có lợi thế. Chữ T trong ChatGPT là viết tắt của Transformer, cấu trúc xử lý ngôn ngữ do Google phát triển vào năm 2017. Họ tạo ra văn bản bằng cách phân tích ngữ cảnh của một từ trong câu, làm cho các mô hình ngôn ngữ lớn trở nên sát với thực tế hơn.

Một trong những tác giả của cấu trúc này, Aidan Gomez, cho biết, trước tiên họ triển khai công nghệ này cho Google Dịch, sau đó là Tìm kiếm (Search), Gmail và Tài liệu (Docs).

Tuy nhiên, cấu trúc xử lý ngôn ngữ này chủ yếu vẫn được sử dụng để hỗ trợ bên dưới – hoặc được dùng trong các sản phẩm quảng cáo, mang lại phần lớn doanh thu bán hàng – không để lại ấn tượng gì với người tiêu dùng.

Gomez, người đã ra mắt ứng dụng thách thức OpenAI của riêng mình, Cohere, vào năm 2019, cho biết: “Tôi đã chờ đợi thế giới bắt đầu chọn và phát triển công cụ này, nhưng điều đó không xảy ra. Chẳng có gì thay đổi.”

Trong số tám người khai sinh ra sản phẩm, có sáu người đã rời Google để thành lập công ty riêng; một người khác chuyển sang OpenAI.

Tuy vậy, dường như Microsoft đang có xu hướng trở thành công ty dẫn đầu ngành. Vào năm 2019, Brockman và nhóm của anh nhận ra họ không thể trả cho máy tính quy mô lớn mà GPT cần bằng số tiền mà họ gọi được với tư cách là tổ chức phi lợi nhuận, bao gồm cả từ những người như Peter Thiel và Musk.

Vì thế, OpenAI thành lập tổ chức vì lợi nhuận để mang lại công bằng cho nhân viên và tiếp nhận những nhà đầu tư truyền thống, và Altman đã tham gia toàn thời gian. CEO Satya Nadella của Microsoft cam kết đầu tư một tỉ đô la Mỹ cho OpenAI vào thời điểm đó và đảm bảo cung cấp cơ sở khách hàng lớn và ngày càng tăng trong dịch vụ điện toán đám mây Microsoft Azure.

Hiện giờ, Microsoft sẽ đầu tư 10 tỉ đô la Mỹ để triển khai ChatGPT trên bộ phần mềm Office của mình. Nhà phân tích Rishi Jaluria của RBC Capital Markets, phụ trách về Microsoft, tưởng tượng về một thế giới “thay đổi cuộc chơi” trong tương lai gần, trong đó nhân viên chuyển đổi tài liệu Word thành bài trình bày PowerPoint trang nhã chỉ bằng một nút nhấn.

Pegah Ebrahimi, đồng sáng lập FPV Ventures, cựu CIO của chi nhánh ngân hàng đầu tư của Morgan Stanley cho biết, trong nhiều năm, các doanh nghiệp lớn luôn băn khoăn làm thế nào để biến hàng đống dữ liệu thành thông tin chi tiết tạo ra doanh thu.

Giờ đây, các nhân viên lại thắc mắc làm thế nào có thể triển khai các công cụ AI để phân tích danh mục video hoặc nhúng chatbot vào sản phẩm của riêng họ. “Rất nhiều người trong số họ đã thực hành điều đó suốt vài tháng qua và đi đến kết luận rằng các công cụ này rất thú vị và có những nơi để chúng tôi có thể sử dụng công cụ này,” bà cho biết.

Cuộc tranh luận lớn xung quanh kỷ nguyên AI mới này liên quan đến một từ viết tắt khác: “AGI” hay còn gọi là trí tuệ nhân tạo tổng hợp – một hệ thống tự học, có ý thức, về mặt lý thuyết có thể vượt xa sự kiểm soát của con người. CEO của OpenAI cho biết, giúp phát triển công nghệ như vậy một cách an toàn vẫn là sứ mệnh cốt lõi của OpenAI.

Brockman nói: “Câu hỏi quan trọng nhất không phải là làm thế nào để đạt được tiến bộ kỹ thuật, mà là những giá trị nào ở trong đó.” Về phần Stability, Mostaque chế giễu mục tiêu đó là lạc lối: “Tôi không quan tâm đến AGI. Nếu bạn muốn phát triển AGI, bạn có thể làm việc cho OpenAI. Nếu bạn muốn nhận được những thứ hướng tới con người, hãy đến với chúng tôi.”

Những người ủng hộ OpenAI như tỉ phú Reid Hoffman, người quyên góp cho tổ chức phi lợi nhuận của OpenAI thông qua quỹ từ thiện của mình, tuyên bố rằng việc đạt được hệ thống AGI sẽ là phần thưởng kèm thêm chứ không phải là yêu cầu cần thiết đối với lợi ích toàn cầu.

Altman thừa nhận anh đã “suy nghĩ rất nhiều” về việc liệu chúng ta có nhận ra AGI hay không nếu hệ thống này xuất hiện. Hiện giờ, anh tin rằng “đó sẽ không phải là một khoảnh khắc rõ ràng mà sẽ là quá trình chuyển đổi dần dần.”

Nhưng các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng tác động tiềm tàng của các mô hình AI hiện cần được thảo luận, vì một khi chúng đã được tung ra thì không thể được lấy lại.

“Chúng giống như một giống loài xâm lấn,” Aviv Ovadya, nhà nghiên cứu tại trung tâm Internet và Xã hội của đại học Harvard, nói. “Chúng ta sẽ cần hoạch định chính sách theo tốc độ phát triển của công nghệ.”

Trong tương lai gần, những mô hình này và các công ty đang phát triển mạnh đằng sau chúng phải đối mặt với những câu hỏi cấp bách về đạo đức trong sáng tạo của họ.

OpenAI và những công ty khác sử dụng các nhà cung cấp bên thứ ba để gắn nhãn một số dữ liệu của họ và huấn luyện các mô hình của họ về những gì nằm ngoài giới hạn, và như thế, mất đi một số quyền kiểm soát đối với những người sáng tạo.

Một đánh giá gần đây về hàng trăm bản mô tả công việc được Kieran Snyder, CEO của nhà sản xuất phần mềm Textio, viết bằng ChatGPT, đã phát hiện ra rằng phần nội dung mẫu càng được điều chỉnh phù hợp thì đầu ra AI càng hấp dẫn – và càng có khả năng bị thiên kiến.

Các hành lang bảo vệ của OpenAI biết cách loại bỏ các thuật ngữ phân biệt giới tính hoặc phân biệt chủng tộc một cách rõ ràng. Nhưng sự phân biệt đối xử theo tuổi tác, khuyết tật hoặc tôn giáo lại bị bỏ qua. Bà nói: “Thật khó để viết các quy tắc mẫu nhằm lọc ra số lượng lớn hình thức thiên kiến áp đặt lên con người.”

Luật bản quyền là mảng gây tranh cãi khác. Microsoft và OpenAI là mục tiêu của một vụ kiện tập thể cáo buộc “vi phạm bản quyền” đối với các đoạn mã của lập trình viên. (Cả hai công ty này gần đây đã nộp đơn yêu cầu bác bỏ các khiếu nại và từ chối bình luận thêm.)

Gần đây, Stability đã bị Getty Images kiện, tuyên bố rằng Stable Diffusion đã được đào tạo bất hợp pháp trên hàng triệu bức ảnh độc quyền của họ. Người phát ngôn của công ty cho biết họ vẫn đang xem xét các tài liệu.

Nguy hiểm hơn nữa là những kẻ xấu có thể cố tình sử dụng AI tạo sinh để phổ biến thông tin sai lệch – chẳng hạn như đưa ra các video chân thực về một cuộc bạo động dữ dội chưa từng xảy ra trên thực tế. “Thông tin đáng tin cậy là một phần nền tảng của nền dân chủ,” Fei-Fei Li, đồng giám đốc viện Trí tuệ nhân tạo lấy con người làm trung tâm của đại học Stanford, nói. “Điều đó sẽ bị ảnh hưởng sâu sắc.”

THAM VỌNG LỚN HƠN: Tại buổi họp mặt hồi tháng 1.2023 của công ty khởi nghiệp trị giá 2 tỉ đô la Mỹ ở Pháp, Clem Delangue, đồng sáng lập kiêm CEO của Hugging Face, đưa ra thông điệp cho 150 nhân viên của mình: Hãy tham vọng hơn. “Có những lúc, khi một ngành trở nên lớn hơn, tốc độ phát triển lại giảm xuống. Nhưng trong ngành này, mọi thứ đang phát triển thực sự, rất nhanh. Tôi nghĩ rằng có tiềm năng cho nhiều công ty trị giá 100 tỉ đô la Mỹ.”

Ai sẽ chịu trách nhiệm trả lời những câu hỏi như vậy phụ thuộc một phần vào quá trình hình thành của thị trường AI đang phát triển nhanh chóng. Eric Vishria, giám đốc hợp danh của Benchmark cho biết: “Vào những năm 1990, chúng ta có AltaVista, Infoseek và khoảng 10 công ty khác giống như vậy, và lúc đó bạn có thể cảm thấy giống như một số hoặc một trong số đó sẽ lên mặt trăng. Bây giờ tất cả họ đã biến mất.”

Khoản đầu tư của Microsoft vào OpenAI, đi kèm với thỏa thuận chia sẻ phần lớn lợi nhuận cho đến khi hoàn vốn đầu tư, cộng với một phần lợi nhuận bổ sung có giới hạn, là điều trước nay chưa từng có, bao gồm cả hứa hẹn rằng cuối cùng sẽ đưa OpenAI trở về quyền kiểm soát của tổ chức phi lợi nhuận. (Altman và Brockman gọi đó là “động thái ghi đè an toàn” và “bộ ngắt mạch tự động” để ngăn OpenAI tập trung nguồn lực nếu trở nên quá lớn.)

Một số nhà quan sát trong ngành ví von hài hước hơn là thỏa thuận này như thương vụ mua lại hoặc có thể gọi là cho thuê và điều đó có lợi nhất cho Nadella. “Mỗi khi chúng tôi đến gặp họ để nói, ‘Này, chúng ta cần làm điều kỳ lạ mà có lẽ các ông sẽ ghét’, họ đều trả lời, ‘Thật tuyệt vời’,” Altman nói về thỏa thuận. (Microsoft từ chối thảo luận về điều khoản của thỏa thuận.)

Có một khía cạnh khác của thỏa thuận này chưa được thảo luận: OpenAI có thể có quyền truy cập vào các kho dữ liệu mới khổng lồ từ bộ Office của Microsoft – điều rất quan trọng khi các mô hình AI khai thác tài liệu có sẵn trên Internet đến cạn kiệt. Và Google chính là tổ chức đang sở hữu một kho báu như vậy.

Các đơn vị AI khổng lồ của Google đã tận dụng kho dữ liệu khổng lồ đó trong nhiều năm, chủ yếu là để bảo vệ các doanh nghiệp của chính mình. Một loạt các bản phát hành AI được đẩy nhanh tiến độ phát triển hiện được kỳ vọng ra mắt vào năm nay 2023.

Tại Stability, Mostaque cố gắng nhiều để giải thích công việc kinh doanh của mình là tập trung vào ngành công nghiệp sáng tạo, giống như Disney và Netflix hơn – quan trọng hơn hết là tránh xa Google. Anh nói: “Họ có nhiều GPU hơn bạn, họ có nhiều tài năng hơn bạn, họ có nhiều dữ liệu hơn bạn.”

Nhưng Mostaque đã ký được “thỏa thuận với quỷ” đầy tiềm năng của riêng mình với Amazon. Theo mối quan hệ hợp tác với Stability, công ty dẫn đầu về đám mây này cung cấp hơn 4.000 chip Nvidia AI cho Stability để lắp ráp một trong những siêu máy tính lớn nhất thế giới. Mostaque nói rằng một năm trước, Stability chỉ có 32 GPU như vậy.

“Họ ký với chúng tôi một thỏa thuận vô cùng hấp dẫn,” anh nói. Lý do họ đưa ra là chính đáng: Vừa mang lại nguồn tiền mặt rõ ràng từ điện toán đám mây trên Amazon Web Services vừa có thể tạo nội dung cho chi nhánh giải trí Amazon Studios.

Nhưng ngoài các lý do đó, ý định thực sự của Amazon trong lĩnh vực này vẫn là một câu hỏi mở.

Đừng quên Apple và công ty mẹ Meta của Facebook, cũng có các đơn vị AI lớn. Gần đây, Apple đã phát hành một bản cập nhật tích hợp Stable Diffusion trực tiếp vào các hệ điều hành mới nhất của mình.

Tại Meta, trưởng nhóm khoa học AI Yann LeCun đã nói chuyện với các phóng viên và thông báo qua Twitter về tin đồn ChatGPT.

Ngoài ra, còn có nhiều công ty khởi nghiệp đang tìm cách phát triển xung quanh và chống lại OpenAI, Stability và các loại hình giống như họ.

Clem Delangue, CEO 34 tuổi của Hugging Face, trang web cho phép tiếp cận mô hình mã nguồn mở Stable Diffusion, đã hình dung ra một loại Liên minh nổi dậy, một hệ sinh thái AI đa dạng ít phụ thuộc vào bất kỳ công ty công nghệ lớn nào.

Mặt khác, Delangue lập luận, chi phí của những mô hình như vậy thiếu minh bạch và sẽ dựa vào các khoản tài trợ của các công ty công nghệ lớn để duy trì khả năng tồn tại. “Đó là rửa tiền trên nền tảng đám mây,” anh nói.

Những công ty khởi nghiệp hiện diện trong lĩnh vực này như Jasper, chuyên viết quảng cáo nền tảng AI, đã xây dựng các công cụ dựa trên GPT và tạo ra doanh thu ước tính 75 triệu đô la Mỹ vào năm ngoái, đang cố gắng vượt qua làn sóng này.

Công ty đã tái tập trung phục vụ người dùng cá nhân – một số người trong đó từng trả 100 đô la Mỹ trở lên mỗi tháng cho các tính năng hiện đã được ChatGPT cung cấp. CEO Dave Rogenmoser cho biết: “Những thứ này bị phá vỡ quá nhanh, có vẻ như không ai có lợi thế.”

OpenAI cũng đang rơi vào tình thế như vậy. Vào tháng 1.2023, một công ty khởi nghiệp được các nhà nghiên cứu OpenAI trước đây thành lập, có tên là Anthropic (gần đây nhận được tài trợ từ Sam Bankman-Fried của sàn giao dịch phá sản FTX), đã phát hành chatbot của riêng mình có tên là Claude.

Alexandr Wang, CEO của Scale AI, nhà cung cấp phần mềm cơ sở hạ tầng cho cả hai, cho biết chatbot này cạnh tranh với ChatGPT ở nhiều khía cạnh, mặc dù được phát triển với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với chi phí của ChatGPT. “Điều này dấy lên câu hỏi: Đâu là khoảng ngăn cách? Tôi nghĩ không có câu trả lời rõ ràng.”

Tại OpenAI, Brockman chỉ ra một điều khoản trong điều lệ phi lợi nhuận của công ty hứa hẹn rằng nếu một công ty khác sắp đạt được trí tuệ nhân tạo tổng hợp, họ sẽ ngừng hoạt động của OpenAI và hợp nhất OpenAI vào dự án cạnh tranh. “Tôi chưa thấy ai chấp nhận điều đó cả,” anh nói.

Altman cũng không bị phân tâm vì các chi tiết về cuộc đua. ChatGPT có thể đánh bại tính năng Search của Google không? “Mọi người sẽ hoàn toàn bỏ lỡ cơ hội nếu chỉ tập trung vào tin tức đã qua,” anh trầm ngâm. “Tôi quan tâm nhiều hơn đến việc suy nghĩ về những gì vượt xa hơn thế.”

Biên dịch: Quỳnh Anh
Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 115, tháng 3.2023