Công ty Prokarium, sử dụng vi sinh vật phát triển thành liệu pháp miễn dịch, huy động được 30 triệu USD nhờ vào hợp tác với Ginkgo Bioworks.
Khi nghe đến từ Salmonella, người ta sẽ liên tưởng ngay đến ngộ độc thực phẩm, hoặc thậm chí trứng bị nhiễm khuẩn; đối với vaccine BCG, thường sẽ nghĩ ngay đến vaccine phòng bệnh lao. Những mối kết nối này là một vài trong nhiều mối liên hệ nói nhiều nhất về nguyên nhân cũng như cách điều trị bệnh trong lịch sử y sinh học, tuy nhiên, ngay cả những mối liên kết này cũng không phải là tất cả về chúng. Những gì chúng ta biết về chúng có vẻ chỉ là nhìn bề ngoài.
Gần đây, công ty dược phẩm sinh học Prokarium ở London cho biết khám phá thêm nhiều lợi ích chưa được biết của chúng đồng thời sử dụng chúng phát triển thành liệu pháp miễn dịch điều trị bệnh. Công ty vừa công bố mối quan hệ hợp tác mới với Ginkgo Biowork và vòng gọi vốn trị giá 30 triệu USD do Flerie Invest dẫn đầu.
Với phần nền tảng chủng Salmonella được tối ưu về mặt tiến hóa, chương trình liệu pháp miễn dịch dựa vào vi khuẩn hàng đầu gọi là “y học sử dụng sinh vật sống để phát triển thành phương pháp điều trị” của Prokarium nhắm đến những tiến triển trong cuộc chiến chống ung thư bàng quang — hiện BCG là phương pháp điều trị tiêu chuẩn.
Cho dù công ty đang tiến hành điều trị cho bệnh nhân đầu tiên trong năm nay, nhưng “điều thực sự truyền cảm hứng cho nhóm nghiên cứu tại Prokarium là mục tiêu chúng tôi thiết kế loại vi khuẩn hoàn hảo để tạo ra phương pháp chữa trị sử dụng sinh vật sống cho các bệnh ung thư khó điều trị,” CEO Kristen Albright cho biết. “Thuần hóa một loại vi khuẩn đồng thời tận dụng hàng triệu năm tiến hóa để phát triển thế hệ trị liệu ung thư mới là ý tưởng tuyệt vời nhưng không nhiều công ty công nghệ sinh học thực hiện được.”
Hệ thống trị liệu miễn dịch dựa vào vi khuẩn này được tạo ra từ chủng Salmonella cải tiến để đặc biệt mang lại lợi ích cho những bệnh nhân mắc bệnh ung thư bàng quang nhờ khả năng phân giải tế bào ung thư, chống lại môi trường vi mô khối u, và tăng đáp ứng miễn dịch của cơ thể chống lại khối u- dựa trên đặc điểm xâm lấn khối u của sinh vật.
Hơn 500.000 trường hợp mắc bệnh được chẩn đoán trên toàn cầu mỗi năm; bệnh thường xuất hiện ở dạng không xâm lấn cơ đồng thời được chẩn đoán sớm. Mặc dù điều trị bằng BCG, nhiều bệnh nhân vẫn có nguy cơ tái phát bệnh. Tuy nhiên, nền tảng Prokarium nhằm mục đích tạo ra một thế hệ liệu pháp miễn dịch mới điều trị cho những bệnh khác ngoài ung thư bàng quang, vì nhiều liệu pháp miễn dịch không giải quyết được rối loạn chức năng miễn dịch liên quan đến bệnh ung thư nên nhiều bệnh nhân sẽ được hưởng lợi nhờ giải quyết được vấn đề này.
Hệ thống Salmonella cũng nhằm mục đích được sử dụng như một tác nhân huấn luyện miễn dịch đường uống để giúp bệnh nhân phục hồi phạm vi đáp ứng miễn dịch nhằm chống lại sự phát triển của khối u ung thư.
Mặc dù công nghệ vi khuẩn của Prokarium tạo nên sự khác biệt cũng như được đẩy mạnh nhờ nền tảng nghiên cứu lâm sàng vaccine, nhưng Albright vẫn phải làm việc như CEO từ năm 2021 để tập hợp một nhóm có năng lực cao nhằm giúp công ty chuyển đổi sang lĩnh vực ung thư, điều này sẽ rất quan trọng đối với công ty để cẩn thận điều hướng các thách thức khác nhau liên quan đến liệu pháp miễn dịch vi khuẩn.
“Liệu pháp miễn dịch dựa vào vi khuẩn bắt đầu với độc tố của Coley hơn một thế kỷ trước,” bà cho biết. “Tuy nhiên, tiến trình đã bị cản trở bởi sự hiểu biết hạn chế về miễn dịch học cũng như không có công nghệ kỹ thuật DNA. Hiện nay, với kiến thức cũng như công cụ được cải thiện, thách thức là thay đổi nhận thức xem vi khuẩn sống như một lựa chọn điều trị ung thư khả thi.”
Hành trình phía trước còn rất nhiều thách thức cần phải giải quyết như làm sao để đạt những mục tiêu đưa ra cũng như loại bỏ độc tố của vi khuẩn để sử dụng chúng trong các liệu pháp gene tương tự. Vòng gọi vốn lần này cũng như mối quan hệ hợp tác mới với công ty mạnh về lập trình tế bào Ginkgo Bioworks, được công bố vào ngày 9.1.2023 giúp công ty có thể giải quyết từng thách thức. Prokarium nhắm đến khai thác tiện ích của liệu pháp gene sử dụng vi khuẩn Samonella như vật trung gian— “truyền bệnh” các tế bào bằng vật liệu di truyền, trong trường hợp này là RNA (bactofection). Cả hai công ty đều tìm cách hiện thực hóa nền tảng bactofection này để theo đuổi phát triển liệu pháp điều trị ung thư thế hệ tiếp theo, Albright giải thích.
Nói cách khác, trong thời gian tới khi bạn nghĩ về Salmonella, thì hãy nghĩ đến Prokarium. Những vi khuẩn này có thể gây ngộ độc thực phẩm, nhưng được cải tiến đúng cách có thể trở thành phương thức điều trị sử dụng sinh vật sống — không gây bệnh mà trái lại còn giúp điều trị thành công.
Biên dịch: Gia Nhi
Xem thêm:
Inner Cosmos huy động 10 triệu USD tạo “thuốc kỹ thuật số” điều trị bệnh trầm cảm
Phương pháp tầm soát nhận thức dễ dàng như kiểm tra mạch
Anh thử nghiệm lâm sàng thuốc điều trị bệnh đậu mùa khỉ
Vicarious Surgery tiêm “bác sĩ tí hon” vào máu bệnh nhân, gọi được đầu tư lớn
Medical Imaging Suite của Google tạo ra tương lai cho chăm sóc sức khỏe
Nuôi cấy nấm ký sinh trên côn trùng: Đột phá về nghiên cứu điều trị ung thư
Startup Axoft phát triển công nghệ cấy ghép não thế hệ mới