Bên trong thế giới ảo pixel trở thành xu hướng kết nối xã hội Gather Town

Chào mừng bạn đến với Gather Town, thế giới trực tuyến phân giải thấp trị giá 700 triệu USD đang lan rộng khắp thung lũng Silicon, khuôn viên đại học và sẽ sớm đến nơi làm việc của bạn

Vào cuối năm 2020, khi Phillip Wang trình bày về Gather, startup 6 năm tuổi tới những nhà đầu tư mạo hiểm, anh mời họ lên tầng thượng nằm ở phía trên văn phòng. Đây là nơi lý tưởng để thảo thuận về hợp đồng, được tô điểm bằng những bóng đèn neon xanh lá của thành phố trải dài với đám mây hồng ánh cam. Hơn hết, anh có thể khoe với những nhà đầu tư tiềm năng về mức giá. Vào thời điểm đó, Gather với quy mô 25 nhân sự chỉ tốn 175 USD/tháng để thuê lại toàn bộ tòa nhà.

Vì đây là văn phòng ảo, nằm hoàn toàn bên trong ứng dụng do công ty tạo ra. Hiện nay, Gather có 100.000 người đăng nhập và giao tiếp hằng ngày trên trang web, khi các biến thể COVID-19 mới trì hoãn người lao động quay trở lại văn phòng. Hơn 15 triệu người có ít nhất một cho đến nhiều lần tham gia hội nghị, cũng như tiệc sinh nhật, buổi biểu diễn nhạc rock và đám cưới ảo.

“Rất nhiều người xem metaverse như yếu tố khoa học viễn tưởng trong tương lai 5-7 năm sau. Họ mường tượng ra những thế giới phản địa đàng dưới quyền kiểm soát của các tập đoàn công nghệ lớn.” Phillip Wang, người tốt nghiệp đại học chỉ sau ba năm cho biết.

Với CEO 23 tuổi có mái tóc vuốt dựng lên, metaverse đã hiện diện và không mấy thân thiện. Thay vì như thực tại hào nhoáng, thế giới ảo của Gather lại mang đồ họa phân giải thấp, gợi lại cảm giác hoài niệm của tựa game Pokémon 20 năm tuổi.

Người dùng sẽ sử dụng phím điều hướng trên bàn phím để nhân vật di chuyển xung quanh, tham gia và kết thúc trò chuyện bằng video khi đi ngang qua những người khác. Dù đó là phiên bản Zoom mang tính tương tác hơn hay nền tảng cho tương lai của nhân loại, Gather đã nhận về sự chú ý từ thung lũng Silicon.

Do bốn người trẻ tuổi (đều 26 tuổi hoặc nhỏ hơn) thành lập vào thời điểm đại dịch, startup này đã nhanh chóng phát triển lên 76 nhân sự và được những nhà đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn 77 triệu USD, gần đây nhất là định giá 700 triệu USD vào tháng 11.2021. Gather từ chối đưa ra bình luận về doanh thu. Tuy vậy, Forbes ước tính công ty đã ghi nhận 10 triệu USD doanh thu trong năm 2021, năm đầu tiên vận hành.

Lối thiết kế của Gather xuất phát từ thời thơ ấu của Wang khi còn ở vùng ngoại ô Seattle, nơi anh dành hàng giờ đồng hồ để chơi những tựa game có đồ họa không bắt mắt như Minecraft. Wang cũng có niềm đam mê về tin học và toán học. Vào năm lớp 10, anh lọt tốp 200 trong tổng số 70.000 thí sinh tham dự kỳ thi Olympic toán học độ tuổi thiếu niên. Năm lớp 12, anh nhận được công việc về máy học kéo dài 1 năm gần Microsoft và tiếp tục quá trình phát triển vượt bậc tại đại học Carnegie Mellon, tốt nghiệp sau ba năm học.

Sau khi tốt nghiệp, vào năm 2019, Phillip Wang và hai người bạn từ đại học, Kumail Jaffer và Cyrus Tabrizi được vườn ươm khởi nghiệp danh tiếng Y Combinator đầu tư.

Bộ ba đã làm việc cật lực cho mục tiêu xây dựng phần cứng giúp kết nối xã hội dễ dàng. Tuy vậy, họ lại không chú trọng vào mảng kinh doanh, thậm chí bỏ qua sự kiện Demo Day, nơi những người đồng cấp khác trình bày dự án tới các nhà đầu tư tiềm năng. “Đó là một cách tạo ra áp lực thực hiện toàn bộ mọi thứ và rồi nhận ra không phù hợp với chúng tôi,” Wang cho biết.

Vào tháng 5.2020, cả nhóm đã sử dụng hết nguồn vốn 150.000 USD từ Y Combinator. Do đó, Wang và Jaffer đề xuất đi đường tắt và tập trung vào những nơi có thể đem lại nguồn thu hơn như hội thảo học thuật, sự kiện đã chuyển sang trực tuyến. Tuy vậy, Tabrizi đã không đồng tình. Wang và Jaffer tách riêng ra, triển khai Gather cùng với hai cử nhân MIT, Alex Chen và Nate Foss (Wang quen biết trong quá trình thực tập).

Thu hút bởi VR, bốn chàng trai đã quét và sao chép cơ thể của họ lên môi trường trực tuyến, mỗi ngày dành ra 8 giờ đồng hồ với chiếc mũ thực tế ảo đội ở trên đầu. “Đó là khi chúng tôi nhận ra vẫn còn chặng đường rất xa. Tuy vậy, chúng tôi dành sự tập trung và tin rằng ý tưởng về thế giới ảo tương lai sẽ trở nên lớn lao.” Wang cho biết.

Để nhanh chóng xây dựng một môi trường dễ tiếp cận, Gather quay trở lại với những công nghệ đã được định hình là bàn phím, chuột và phong cách đồ họa pixel phân giải thấp trên nền tảng duyệt web. Vào tháng 5.2020, startup tung ra phiên bản đầu tiên và đã nhanh chóng phủ sóng khắp các trường đại học.

Một giáo sư và những sinh viên tại đại học Chicago đã tạo ra phiên bản ảo của ngôi trường này, để mọi người có thể học cùng nhau hay gặp mặt ở khuôn viên trường. Các thành viên của khoa vật lý nhanh chóng tìm ra cách chơi bài poker trong không gian này.

Điều này mau chóng thu hút những nhà lãnh đạo tại thung lũng Silicon. Vào tháng 11.2020, Dylan Field (29 tuổi), nhà sáng lập và CEO của Figma, một startup thiết kế 10 năm tuổi có giá trị 10 tỉ USD đã liên lạc với Wang. Việc này diễn ra trước cả khi những nhà sáng lập của Gather bắt đầu suy nghĩ về việc kinh doanh. “Anh ấy nói với tôi là chưa nghĩ đến việc trở thành doanh nghiệp tư bản,” Field cho biết.

Không bỏ cuộc, anh giới thiệu Phillip Wang tới những nhà đầu tư vốn mạo hiểm. Tuy vậy, họ chỉ nhận lại từ Wang sự thất vọng, cho rằng “Bạn cần phải sẵn sàng cho việc xuất hiện trên Wikipedia,” ám chỉ đến trang web phi lợi nhuận nổi tiếng.

Giám đốc của Sequoia Capital, Shaun Maguire nhìn thấy nhiều hơn từ sự do dự của Wang. “Với những nhà sáng lập của Gather, đây là hệ quả tất yếu rằng metaverse sẽ hiện diện. Vậy câu hỏi đặt ra, làm sao bạn có thể chắc chắn rằng công nghệ này sẽ thể hiện tốt nhất có thể?” Maguire, người dẫn dắt vòng gọi vốn đầu tiên trị giá 26 triệu USD của Gather vào tháng 1.2021 cho biết.

Tuy các startup thường dành ra một hay nhiều năm để đến mức độ tạo sự chắc chắn cho những nhà đầu tư mạo hiểm rót vốn trở lại, Sequoia đã tăng gấp đôi số vốn trước cả khi công bố vòng huy động đầu tiên. “Công ty đã thay đổi đôi chút từ tháng 1-tháng 3,” Maguire cho biết.

Trong quá trình tối ưu hóa mã video, doanh thu hằng tháng của Gather liên tục tăng gấp 4 lần, lên 400.000 USD từ những khách hàng như Coca-Cola và Amazon, với việc xây dựng phiên bản của thế giới giả tưởng trong phim truyền hình ăn khách The Wheel Of Time. Sequoia và Index Ventures đã dẫn dắt vòng gọi vốn thứ hai của Gather. Y Combinator và Dylan Field của Figma cũng là những nhà đầu tư tại vòng gọi vốn này.

“Mặc cho phương châm ‘Hành động nhanh và phá vỡ mọi thứ’ tại thung lũng Silicon, rất ít công ty nào thực sự phát triển được nhanh như vậy. “Về mặt xây dựng đội ngũ và văn hóa làm việc, bọn họ mất 6 tháng để làm những gì chúng tôi thực hiện trong 5 năm.” Field cho biết.

Từ ngôi nhà tạm thời ở Miền Nam California, trong năm 2022, Phillip Wang lên kế hoạch di chuyển thường xuyên, dành ra nhiều tháng tại Pittsburgh, Boston, London và Thụy Sĩ trong khi làm việc trực tuyến từ trụ sở của Gather. Anh suy nghĩ về một ngày nào đó mọi người sẽ mua sắm tại các trung tâm thương mại ảo bên trong ứng dụng hay thưởng thức buổi xem phim tối với những người bạn từ quốc gia khác.

Có thể Gather sẽ trở thành công ty về cơ sở hạ tầng, hỗ trợ những công ty khác xây dựng những trải nghiệm này. Bất kể dự định tiếp theo từ startup 22 tháng tuổi này là gì, chắc chắn sẽ diễn ra một cách nhanh chóng.

Với những công ty xây dựng metaverse mới nổi, tầm nhìn 5 năm của Dylan Field là một “hồi chuông cảnh báo”.

Biên dịch: Minh Tuấn