Airwallex duy trì định giá bất chấp khủng hoảng ngành công nghệ

Mới chỉ vài năm trước, Lucy Liu còn ngồi thư giãn trong quán cà phê ở Melbourne sau khi bỏ việc ở Trung Quốc để đi du lịch. Hiện giờ, cô là đồng sáng lập kiêm chủ tịch của Airwallex, một trong những công ty tư nhân phát triển nhanh nhất ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương và đang chứng tỏ được khả năng trụ vững giữa xu hướng sụt giảm nguồn đầu tư khởi nghiệp và hoạt động tuyển dụng dẫn đến sự biến động cho thị trường công nghệ toàn cầu.

Chỉ trong vòng hơn một năm, kỳ lân fintech (công nghệ tài chính) này đã huy động được tổng cộng 400 triệu đô la Mỹ từ hàng loạt nhà đầu tư hạng A, bao gồm DST Global, Sequoia Capital China và Tencent. Vòng gọi vốn series E, kết thúc vào tháng 10.2022, giữ cho mức định giá của công ty ổn định ở mốc 5,5 tỉ đô la Mỹ.

“Trong thị trường này, tôi nghĩ các nhà đầu tư thích đầu tư vào những doanh nghiệp dẫn đầu,” Liu nói trong cuộc phỏng vấn qua video. Cô cho biết thêm: “Tôi nghĩ chúng tôi đã đạt được vị thế đó và chứng minh được rằng mô hình kinh doanh của chúng tôi hoạt động hiệu quả. Chúng tôi biết thị trường cần gì và chúng tôi thực sự làm tốt những gì mình đang làm.”

Người phụ nữ 31 tuổi này là một trong bốn người đồng sáng lập Airwallex, công ty bắt đầu hoạt động vào năm 2015, cung cấp nền tảng phần mềm cho phép các doanh nghiệp vừa và nhỏ thanh toán hóa đơn trong nước và quốc tế mà không phải trả mức phí quá đắt.

Kể từ đó, công ty đã mở rộng sang các dịch vụ fintech khác, chẳng hạn như tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng doanh nghiệp (liên kết với Visa), quản lý chi phí và thanh toán trực tuyến, bao gồm dịch vụ mua trước trả sau, BNPL (hợp tác với Atome Financial, đơn vị trực thuộc công ty trí tuệ nhân tạo Advance Intelligence Group có trụ sở tại Singapore.)

Nguồn thu của Airwallex đến từ các khoản phí giao dịch thấp, hạn mức tùy thuộc vào thị trường và các quy định quản lý. Công ty có văn phòng chính tại Hong Kong, Melbourne và hơn 40.000 khách hàng trong các lĩnh vực bao gồm thương mại điện tử và công nghệ tại hơn 50 thị trường trên toàn thế giới, từ Úc, Hong Kong đến Singapore, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.

Các khách hàng lớn của công ty bao gồm gã khổng lồ mua sắm trực tuyến Trung Quốc JD.com, hãng hàng không Qantas của Úc và công ty âm nhạc trực tuyến của Tencent, Tencent Music Entertainment. Airwallex cho biết doanh thu tăng 184% trong quý 2.2022 so với cùng kỳ năm trước mà không đưa ra con số cụ thể.

Liu, từng làm việc tại China International Capital Corp. (CICC), một trong những ngân hàng đầu tư hàng đầu của Trung Quốc, cho biết: “Chúng tôi tập trung rất nhiều vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng để hỗ trợ các doanh nghiệp khác. Tôi nghĩ rằng cơ sở hạ tầng tài chính toàn cầu là cái gì đó khá độc đáo. Phải mất rất nhiều thời gian, tiền bạc, nguồn lực và con người để xây dựng, và đó không phải là thứ mà mọi người có thể dễ dàng sao chép hoặc bắt kịp,” cô nói.

Phải mất gần hai năm để xây dựng nền tảng cơ sở hạ tầng chuyển tiền độc quyền của Airwallex, và tính cả vòng gọi vốn mới nhất, công ty huy động được tổng cộng hơn 900 triệu đô la Mỹ. Công ty dùng phần lớn số vốn gọi được để mở rộng số lượng nhân viên, hiện có hơn 1.300 người với 19 văn phòng trên toàn thế giới.

Con số này đã tăng hơn gấp đôi so với năm ngoái – Airwallex hiện là một trong những công ty tư nhân phát triển nhanh nhất tính theo số lượng nhân viên ở châu Á, bên ngoài Trung Quốc và Ấn Độ.

Sức tăng trưởng của Airwallex được đẩy mạnh nhờ COVID-19, đại dịch thúc đẩy xu hướng mua sắm trực tuyến và giải trí kỹ thuật số – những lĩnh vực mà nhiều khách hàng của công ty đang hoạt động. Theo báo cáo thương mại của Liên Hiệp Quốc, tỉ lệ người dùng Internet mua sắm trực tuyến đã tăng lên 60% trong năm 2020-2021 từ mức 53% vào năm 2019.

Báo cáo cũng lưu ý rằng doanh số bán lẻ trực tuyến kết hợp của Trung Quốc, Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Hàn Quốc, Canada, Úc và Singapore chiếm khoảng một nửa tổng sản phẩm quốc nội của thế giới, đạt 2,9 ngàn tỉ đô la Mỹ vào năm 2021, tăng hơn 1/3 so với năm 2019.

Liu cho biết: “Chúng tôi thực sự cùng phát triển với khách hàng của mình trong các lĩnh vực khác nhau, cho dù đó là thương mại điện tử, trò chơi hay giáo dục trực tuyến. Những lĩnh vực này đã thực sự tăng tốc trong hai hoặc ba năm qua.”

Một trong những khách hàng điển hình của Airwallex là SleekFlow, công ty khởi nghiệp SaaS tại Hong Kong cung cấp nền tảng tích hợp cho phép các sản phẩm và dịch vụ được bán trực tiếp thông qua mạng xã hội. Henson Tsai, người sáng lập và CEO của SleekFlow, cho biết công ty sử dụng Airwallex cho tất cả các giao dịch của mình, đặc biệt là thẻ đa tiền tệ ảo dễ sử dụng, mức phí thấp của Airwallex.

Đối với Tsai và những người giống như anh, ưu điểm lớn là họ không còn phải phụ thuộc vào Swift, hệ thống toàn cầu đã thống trị thị trường thanh toán xuyên biên giới trong 50 năm qua và cũng là mục tiêu đánh bại mà Airwallex cùng các công ty khác nhắm đến.

Mặc dù Liu tuyên bố cơ sở hạ tầng của Airwallex rất khó bị sao chép, nhưng công ty vẫn phải đối mặt với sự cạnh tranh từ những gã khổng lồ như bộ xử lý thanh toán toàn cầu Stripe, công ty thực hiện hơn 640 tỉ đô la Mỹ giao dịch vào năm 2021 và các công ty nhỏ lẻ hơn ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương như Xendit của Indonesia, nhà cung cấp cổng thanh toán với 200 triệu đô la Mỹ giao dịch hằng năm và công ty giải pháp thanh toán Razorpay ở Ấn Độ, với khoảng 90 tỉ đô la Mỹ giao dịch (cả ba công ty này có một số dịch vụ trùng lặp với Airwallex). Các giao dịch hằng năm của Airwallex ở mức 50 tỉ đô la Mỹ.

Báo cáo từ Deloitte Financial Advisory cho biết thị trường giao dịch thanh toán kỹ thuật số toàn cầu sẽ tăng trưởng với mức tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) 13% từ năm 2020 đến năm 2026, lên 11,3 ngàn tỉ đô la Mỹ, giảm từ mức 28% khi diễn ra đại dịch năm 2020. Báo cáo dự kiến sự hợp nhất trong ngành khi cạnh tranh tăng lên và các công ty mở rộng quy mô. Airwallex từng là mục tiêu của một thương vụ thâu tóm.

Theo truyền thông đưa tin, Stripe từng đưa ra lời đề nghị trị giá 1,6 tỉ đô la Úc cho đối thủ nhỏ hơn mình vào năm 2018 nhưng không thành công (Airwallex từ chối bình luận). Airwallex chia sẻ với Forbes Asia rằng họ đang xem xét tiến hành IPO vào đầu năm 2024.

Trong khi đó, Liu, người vào danh sách Nữ doanh nhân quyền lực của Forbes Asia năm 2020, đang tìm kiếm thế hệ lãnh đạo tiếp theo cho công ty, đi ngược với xu hướng chung của ngành công nghệ khi nhiều công ty cắt giảm nhân sự sau đợt tuyển dụng điên cuồng trong giai đoạn COVID-19.

Stripe cũng không ngoại lệ. Công ty này đã tuyên bố vào đầu tháng 11.2022 rằng họ sẽ cắt giảm 14% trong số hơn 8.000 nhân viên của mình, với lý do lạm phát, lãi suất cao hơn và ít nguồn đầu tư hơn cho các công ty khởi nghiệp. Liu nói rằng mặc dù “con số 1.300 nhân viên của Airwallex có vẻ như rất nhiều, nhưng với quy mô kinh doanh mà chúng tôi đang hỗ trợ, chúng tôi thực sự vẫn là một đội khá tinh gọn.”

Liu từ chối đưa ra mục tiêu số lượng nhân viên cho công ty nhưng nói rằng họ có 140 vị trí cần tuyển dụng. Để đạt được mục tiêu đó, cô trở thành cố vấn cho chương trình Startup Victoria, một trong những cộng đồng khởi nghiệp lớn nhất của Úc, cũng như chương trình tăng tốc khởi nghiệp của đại học Melbourne.

Airwallex cũng cấp học bổng và trao thưởng cho các sinh viên của đại học Melbourne. “Airwallex muốn hỗ trợ cho sinh viên hai ngành kỹ thuật và công nghệ thông tin, vì chúng tôi mong muốn các em sẽ xem công ty là lựa chọn hàng đầu cho sự nghiệp của mình,” Liu chia sẻ.

Liu và ba người bạn cùng học đại học Melbourne thành lập Airwallex vào năm 2015. Họ gồm Jack Zhang, lúc đó đang làm kỹ sư phần mềm tại tập đoàn Ngân hàng Australia & New Zealand; Xijing Dai, doanh nhân khởi nghiệp liên tục có bằng thạc sĩ về công nghệ phần mềm; và Max Li, kiến trúc sư.

Liu khi đó đã tạm dừng sự nghiệp và đang dành thời gian ở Tukk & Co., quán cà phê đặc biệt do Zhang và Li mở để kinh doanh thêm (sau đó họ đã bán quán này). Zhang và Li gặp khó khăn khi trả tiền cho các nhà cung cấp ly và cà phê ở Trung Quốc.

Họ cho rằng quy trình thanh toán xuyên biên giới thiếu minh bạch, tỉ giá hối đoái và phí giao dịch quá cao. Để giải quyết vấn đề này, bốn người, kể cả Liu, cùng hợp tác để thành lập Airwallex, với Zhang là CEO, Dai là giám đốc công nghệ và Li là trưởng bộ phận thiết kế.

Trong khi Zhang, Dai và Li có chuyên môn kỹ thuật, Liu có một thứ mà những người khác không có: mạng lưới các nhà đầu tư cô tích lũy được khi làm tư vấn đầu tư tại CICC và có thể khai thác mạng lưới này để huy động vốn. Theo một nhà đầu tư ban đầu vào Airwallex, Liu cũng đóng vai trò là “người kết nối giữa tất cả những người đồng sáng lập.”

Chibo Tang, giám đốc hợp danh tại Hong Kong của công ty đầu tư mạo hiểm châu Á Gobi Partners, cho biết Liu “đã trở thành người điều hành và phụ trách về văn hóa công ty.” Ngoài ra, theo ông, “với khả năng dung hòa các đặc điểm tính cách lớn, đôi khi Liu là cầu nối cho rất nhiều cuộc thảo luận trong nhóm sáng lập.”

Có lẽ, năng lực ứng phó khó khăn của Liu xuất phát từ nền tảng gia đình của cô. Liu sinh ra ở Trung Quốc, là con một trong gia đình có mẹ là giáo viên và cha là doanh nhân khởi nghiệp liên tục. Năm 12 tuổi, cô chuyển đến Auckland và sau đó theo học tại đại học Melbourne, nơi cô lấy bằng thạc sĩ tài chính vào năm 2012.

Cô cho rằng cha mình là nguồn cảm hứng cho bước đột phá kinh doanh của chính cô. “Ông ấy trải qua rất nhiều thăng trầm trong sự nghiệp. Điều đó đã truyền cảm hứng cho tôi trở thành một người rất kiên cường trước khó khăn.”

Biên dịch: Quỳnh Anh
Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 115, tháng 3.2023