6 con số định hình tiền mã hóa 2021 và những dự báo tương lai

Báo cáo do Michael del Castillo, Javier Paz, Nina Bambysheva và Marie Schulte-Bockum thực hiện.

Trong vòng một năm, vốn hóa thị trường tiền mã hóa đã đạt đến 3.000 tỉ USD. Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) phê duyệt quỹ Giao dịch trao đổi (ETF) bitcoin đầu tiên và cơn sốt NFT đã đẩy giá trị của những hình thù số lên hàng triệu đô la Mỹ. Qua đó, tiền mã hóa trở thành lĩnh vực chính thống.

Sau đây là 6 thống kê đã định hình tiền mã hóa trong năm 2021 và có ý nghĩa như thế nào trong những năm tiếp theo.

11%

Vàng có giá trị vốn hóa ước tính 11.000 tỉ USD và đã bị bitcoin vượt qua với mức tăng trưởng đạt đỉnh vào ngày 10.11.2021. Vào thời điểm đó, bitcoin đã chạm ngưỡng cao lịch sử với mức giá 68.721 USD, tăng 120% và giá trị vốn hóa gần 3.000 tỉ USD. Năm 2018, tổng giá trị vốn hóa của bitcoin mới xấp xỉ 2,8% vàng.

Tuy vậy, bitcoin vẫn còn cách khá xa kết quả tốt nhất cho một tài sản ảo vào năm 2021. Nền tảng đa chức năng Ethereum có thể xử lý bất kỳ loại giao dịch nào đã tăng đến 443% nhưng vẫn bị bỏ xa bởi nhiều đối thủ cạnh tranh như mô hình tài chính phi tập trung (DeFi) và NFT từ năm 2021.

Tuy bitcoin được người đam mê gọi là “vàng kỹ thuật số”, khi mức tăng trưởng diễn ra đồng thời với chỉ số lạm phát, tiền mã hóa này vẫn giao dịch rất lớn. Qua đó, khiến cho bitcoin trở thành thứ không dành cho những ai muốn đầu tư “ăn chắc mặc bền”.

Với việc cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đẩy nhanh cắt giảm QE để đối phó với đợt tăng giá 6,8%, cao nhất trong 40 năm qua vào tháng 11.2021. Do vậy, bitcoin sẽ cần phải tìm đề xuất giá trị mới mà không phụ thuộc vào chính sách nới lỏng tiền tệ từ Washington.

123.02

Lượng điện năng tiêu thụ mỗi năm từ thợ đào bitcoin ước tính 123,02 TW/h. Mức tiêu thụ này tương đương với nguồn điện được sử dụng tại Argentina, Colombia, Na Uy, Thụy Điển và Ukraina trong một năm, theo chỉ số tiêu thụ điện năng Bitcoin Cambridge (CBECI), sử dụng mô hình để theo dõi lượng điện năng tiêu thụ.

Khi giá trị bitcoin tăng cao, tỉ lệ băm (đo lường khả năng giải thuật toán trên hệ thống) đã nhảy vọt lên mức cao nhất lịch sử vào mùa thu năm 2021. Tuy vậy với biểu đồ bên dưới, tỉ lệ băm đã ghi nhận sự suy giảm sau khi Trung Quốc áp đặt lệnh cấm lên hoạt động đào tiền vào cuối mùa hè năm 2021.

Tuy vậy, mạng lưới bitcoin đã bù lại những khoản lỗ và chuẩn bị tăng trưởng hơn nữa. Thêm vào đó, những thợ đào tiền hàng đầu có kế hoạch bổ sung thêm từ hàng trăm cho đến hàng nghìn máy đào mới trong năm 2022. Nên đây chỉ mới là khởi đầu.

Khối lượng khí thải carbon từ bitcoin tăng cao khi các bên từ chối chuyển đổi sang nguồn năng lượng thân thiện với môi trường do quan ngại về an ninh và tính tập trung hóa mạng lưới kém hơn, vốn là điều quan trọng cho tuyên bố giá trị của bitcoin. Trong nhiều trường hợp, phản ứng của ngành này là nghiên cứu năng lượng tái tạo hoặc theo mua carbon hoán đổi.

233.276 USD

Đây là mức giá sàn của vượn Bored Ape Yacht Club (BAYC) – bộ sưu tập 10 ngàn NFT Bored Ape  độc nhất, là những con vật trên nền tảng số có thể sưu tập được sống trên blockchain Ethereum. Được tạo ra lần lượt vào năm 2017 và 2021, CryptoPunks và Bored Ape Yacht Club monkey là hai bộ sưu tập PFP (hình ảnh để chứng minh), nghĩa là người chủ sở hữu thích đặt một punk hoặc vượn BAYC làm hình ảnh đại diện hoặc nhân dạng ảo. Có thể là bạn đã từng nhìn thấy một trong 10.000 CryptoPunks hay vượn BAYC đặt trong tài khoản Twitter, biểu tượng Gmail, hình ảnh đại diện trên Facebook hay thậm chí là LinkedIn.

Trong thị trường NFT, giá sàn là mức giá thấp nhất để mua một tài sản ảo. Phần lớn doanh thu của CryptoPunks, một trong những bộ sưu tập NFT lâu đời và thu hút nhất đã vượt mốc 233.276 USD.

Đến năm 2021, NFT đã phát triển còn hơn cả loại hình kinh doanh chính thống, khi những sàn giao dịch tiềm năng như Coinbase, FTX, Crypto.com và Blockchain.com ra mắt thị trường giao dịch riêng. Qua đó, thành công chung sẽ đòi hỏi tìm ra những hướng đi mới trong việc giúp NFT trở nên dễ tiếp cận hơn với những nhà đầu tư, chiếm 80% toàn bộ giao dịch nhưng không có khả năng chi ra số tiền lên đến chục triệu USD.

27 tỉ USD

Trong năm 2021, tổng số tiền được các công ty tiền mã hóa huy động từ vốn đầu tư mạo hiểm là 27 tỉ USD, hơn rất nhiều lần so với 10 năm trước đó cộng lại. Không những vậy, gần như toàn bộ 10 vòng kêu gọi vốn đầu tư lớn nhất, thu về 6,3 tỉ USD trong năm 2021 là thống kê lớn nhất ngành công nghiệp này vào thời điểm chốt lại.

Vào tháng 12.2021, hai đợt huy động vốn lớn nhất thuộc về công ty cung cấp dịch vụ tiền mã hóa NYDIG, nhận được 1 triệu USD và 900 triệu USD trong vòng gọi vốn Series B, nơi sàn giao dịch phát sinh tiền mã hóa FTX hoàn tất vào tháng 7.2021.

Ba tháng sau, công ty đặt tại Bahamas đã huy động 420 triệu USD, nâng giá trị lên gấp 20 lần vượt qua mốc 25 tỉ USD từ 1,2 tỉ USD vào năm 2020. Đây là một trong những ví dụ tiêu biểu nhất phản ánh tốc độ tăng trưởng chóng mặt của ngành công nghiệp này trong hơn 12 tháng qua.

Đợt chuyển đổi thành công từ FTX cũng đưa nhà sáng lập Sam Bankman (29 tuổi) vào nhóm tỉ phú dưới 30 tuổi giàu nhất hành tinh, với khối tài sản 26,5 tỉ USD.

Thêm vào đó, sức hút từ việc đầu tư không ngừng lớn hơn. Vào tháng 11.2021, công ty đầu tư tiền mã hóa Paradigm thông báo khoản đầu tư 2,5 tỉ USD, đưa quỹ Crypto Fund III trị giá 2,2 tỉ USD của Andreessen Horowitz thành quỹ đầu tư lớn nhất hiện nay.

12 tỉ USD

12 tỉ USD là mức vốn đầu tư để xây dựng metaverse, một thế giới VR từ Internet trong năm 2021. Vào đầu năm 2021, Epic Games đã mở đầu với tổng cộng 1 tỉ USD nhằm đảm bảo rằng các tựa game không được hiển thị từ các đối thủ cạnh tranh về mở nguồn mở, xây dựng dựa trên công nghệ blockchain. 

Trong năm 2021, hơn 700 giao dịch liên quan đến metaverse được chốt lại tại những lĩnh vực như game online và AR (gần như tương đồng với blockchain), theo công ty theo dõi dữ liệu vốn đầu tư mạo hiểm Crunchbase.

Vào tháng 4.2021, Forbes đã bán trang bìa NFT tạp chí đầu tiên với mức giá 333.333 USD. Gọi họ là Masters of the Metaverse, trang bìa có hình ảnh Tyler và Cameron Winklevoss, hai anh em đã huy động 400 triệu USD để xây dựng sàn giao dịch tiền mã hóa và đầu tư vào những dự án metaverse.

Metaverse là một trong những đề tài nóng nhất năm 2022, khi có đến 1.000% lượt tìm kiếm trên Google cho từ khóa này trong một vài tháng qua và các token tiềm năng đi theo ngành dọc như AXS, MANA và SAND. Qua đó, ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục.

Từ đó, những câu hỏi thực sự cần có câu trả lời như khi nào người dùng sẽ thu lời và liệu metaverse cần đến công nghệ blockchain. Nam diễn viên Keanu Reeves đã chia sẻ cảm nhận về rất nhiều thế giới tiền mã hóa, khi Facebook thông báo đổi tên thành Meta. “Chúng ta không thể cho rằng Facebook tạo ra khái niệm metaverse được,” Keanu Reeves cho biết trong buổi phỏng vấn với The Verge.

88%

88% là mức độ tăng trưởng của lãi suất mở (OI), như số lượng hợp đồng của CME vẫn chưa thanh toán cho đến quý 4.2021. Mặc dù tiếp tục đà tăng trưởng từ năm 2020 đến nửa đầu năm 2021, nhưng OI đã tụt xuống mức âm vào mùa thu năm 2021 khi các tổ chức rút vốn đầu tư. Tuy vậy, việc ether future và sau đó là micro bitcoin future ra mắt đã phần nào thúc đẩy mức tăng trưởng mới của OI. Trong chín tháng đầu năm 2021, OI của tiền mã hóa đã giảm 14%.

Vào quý 4.2021, chất xúc tác quan trọng là Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ phê duyệt ETF bitcoin Futures và giao dịch độc quyền tại CME. Vào tháng 10.2021, crypto future (hợp đồng tương lai) theo giá trị USD của CME đã đạt 4,7 tỉ USD, khối lượng giao dịch 783% qua mỗi năm. Qua đó, tạm thời đưa CME trở thành sàn giao dịch tiền mã hóa phát sinh lớn nhất thế giới.

Sau khi ra mắt ba quỹ EFT bitcoin, OI tiền mã hóa của CME tăng 12% từ kỉ lục vào năm 2020 và giá trị từ những hợp đồng này tính theo USD tăng thêm 351%, tới 5 tỉ USD. Với đà này, CME đang nhảy bật lên trong năm 2022.

Tuy vậy, công ty dự đoán về một thị trường cạnh tranh hơn nữa trong năm 2021, và một vài vị thế độc quyền có thể bị lung lay nếu SEC cấp phép cho danh sách các quỹ ETF khác qua nhiều năm tới.

Biên dịch: Minh Tuấn