Brandon Ng, người đứng đầu nhà sản xuất hệ thống pin lưu trữ năng lượng Ampd Energy có trụ sở tại Hong Kong, tích cực mở rộng toàn cầu bất chấp những khó khăn.
Giá lithium tăng cao và những khó khăn trong chuỗi cung ứng không ngăn được Brandon Ng, đồng sáng lập kiêm CEO của công ty Ampd Energy có trụ sở tại Hong Kong, tích cực triển khai các kế hoạch mở rộng toàn cầu. Công ty của anh đã tạo ra sản phẩm thay thế chạy hoàn toàn bằng điện cho các máy phát điện chạy dầu diesel tại các công trường xây dựng.
Sau khi thành lập ở Hong Kong, gần đây Ampd mở rộng sang Singapore và Úc. Ng đang nhắm đến châu Âu là thị trường tiếp theo của mình trong bối cảnh ngành xây dựng bắt đầu điều chỉnh lại.
Các công trường xây dựng là một trong những tác nhân gây ô nhiễm lớn và khử carbon trong ngành xây dựng là yếu tố quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Ngày nay, các công ty xây dựng đang dần chuyển sang sử dụng các thiết bị như cần trục tháp và máy hàn do các công ty như Ampd cung cấp.
Ng, có bằng thạc sĩ về kỹ thuật hóa học tại đại học Imperial College London, chia sẻ: “Tính bền vững không còn là chương trình nghị sự cốt lõi chỉ dành cho một nhóm nhỏ cực đoan. Tôi nghĩ bây giờ mọi người đều quan tâm đến nó.”
Ampd, được thành lập năm 2014 và vào danh sách 100 to Watch đầu tiên hồi năm ngoái, cho biết các sản phẩm của họ thải ra ít carbon dioxide hơn đến 85% so với các máy phát điện diesel truyền thống và không tạo ra khí thải như nitrogen oxides (nitơ oxit) và sulfur dioxide.
Theo công ty, một máy phát điện diesel điển hình tại một công trường xây dựng tạo ra khoảng 100 tấn khí thải carbon mỗi năm – tương đương với lượng khí nhà kính từ khoảng 22 chiếc ô tô chạy bằng xăng chạy liên tục trong cùng kỳ.
Công ty bắt đầu sản xuất máy phát điện dự phòng chạy bằng pin lithium-ion cho các tòa nhà cần nguồn điện liên tục, chẳng hạn như bệnh viện, trung tâm dữ liệu và mạng viễn thông. Sau đó, vào đầu năm 2018, công ty Gammon Construction của Hong Kong, lúc đó vừa khởi động chiến dịch giảm cường độ carbon (hay còn gọi là lượng khí thải trên một đơn vị năng lượng) xuống 25% vào năm 2025, đã tiếp cận Ampd để xem liệu công nghệ pin của họ có thể đủ sức cung ứng điện cho các công trường xây dựng hay không.
Sau gần hai năm mày mò, Ampd đã tạo ra chiếc hộp màu trắng sáng lấp lánh nặng 7,3 tấn, cao 2,6m gồm 30 ngàn thanh pin lithium-ion. Ng đặt tên sản phẩm là Enertainer, kết hợp giữa hai từ energy và container. Anh nói: “Đó là điều chưa từng có trong xây dựng. Lần đầu tiên có người cố gắng vận hành công trường hoàn toàn bằng hệ thống lưu trữ năng lượng.”
Vào tháng 10.2019, Gammon Construction – liên doanh 50-50 giữa tập đoàn Hong Kong Jardine Matheson và Balfour Beatty, công ty xây dựng lớn nhất của Anh (tính theo doanh thu) – trở thành công ty đầu tiên sử dụng Enertainer.
Gammon đã triển khai sản phẩm để cung cấp năng lượng cho các thiết bị được sử dụng để xây dựng Advanced Manufacturing Center trị giá 600 triệu đô la Mỹ, cao chín tầng, diện tích 108 ngàn m2 cho khu công nghệ Hong Kong Science & Technology Parks do chính phủ hỗ trợ (HKSTP cũng là nhà đầu tư ban đầu của Ampd).
Kể từ đó, danh sách khách hàng của Ampd tăng dần, gồm một số công ty bất động sản gia tộc tư nhân nổi tiếng trong khu vực: Far East Organization của anh em Robert và Philip Ng, Henderson Land của Lý Triệu Cơ, New World Development của Henry Cheng, Socam của Vincent Lo và Sun Hung Kai Properties của gia tộc Kwok.
Đại diện phát ngôn của đơn vị cơ sở hạ tầng Hip Hing Construction thuộc New World Development cho biết qua email rằng họ sử dụng Enertainer để “giảm việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch, giảm lượng khí thải carbon và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng.”
Enertainer cũng đang giúp tập đoàn Sino, cùng công ty mẹ với Far East Organization, đạt được tầm nhìn phát triển bền vững năm 2030 đề ra cách đây hai năm để góp phần hỗ trợ các mục tiêu của Liên Hiệp Quốc.
Phó chủ tịch Daryl Ng, con trai cả của chủ tịch Robert Ng và là chủ tịch sáng lập của Hong Kong Innovation Foundation (không liên quan đến Brandon Ng) viết trong email rằng, bên cạnh những lợi ích về môi trường, Enertainer còn cung cấp nền tảng dữ liệu lớn để phân tích.
Ông cho biết thêm: “Điều này có lợi cho việc nâng cao hiệu quả dự án cũng như số hóa quá trình xây dựng.” Ampd cũng khẳng định các lợi ích khác của thiết bị là giảm tiếng ồn và tăng độ an toàn, vì năng lượng điện êm hơn động cơ diesel và không cần nhiên liệu dễ cháy.
Hồi tháng 5.2022, công ty thông báo họ triển khai sản phẩm thứ 100 và dự kiến sẽ tăng lên khi Ampd mở rộng. Để có nguồn vốn thực hiện nỗ lực đó, năm ngoái, Ampd gọi vốn vòng series A với số tiền không được tiết lộ do công ty đầu tư mạo hiểm 2150 có trụ sở tại London và công ty Taronga Ventures tập trung vào bất động sản của Úc dẫn đầu.
Ng từ chối tiết lộ doanh thu nhưng cho biết Ampd có lợi nhuận trên mỗi sản phẩm, nghĩa là tạo ra lợi nhuận từ việc bán hoặc cho thuê riêng lẻ nhưng không có lợi nhuận về tổng thể do chi phí cố định.
Ampd tiến ra nước ngoài lần đầu tiên vào cuối năm ngoái. Vào tháng 11.2021, Far East Organization lắp đặt Enertainer tại công trường xây dựng One Holland Village ở Singapore, do công ty xây dựng địa phương Woh Hup quản lý. Vào tháng bảy, sản phẩm này được Multiplex của Úc triển khai tại The Grove, khu phức hợp sang trọng ở Perth.
Brandon Ng cho biết: “Chúng tôi thấy Singapore và Úc là hai thị trường ở châu Á – Thái Bình Dương thực sự thúc đẩy chương trình phát triển bền vững. Họ đi đầu trong hoạt động này.”
Hiện tai, anh đang chú ý đến thị trường châu Âu, là nơi có ý thức về môi trường. Anh dự định ra mắt tại Anh vào cuối năm nay trước khi mở rộng sang lục địa châu Âu, nơi các đối thủ cạnh tranh như tập đoàn kỹ thuật Thụy Điển Atlas Copco và công ty khởi nghiệp Xelectrix Power của Áo đã có chỗ đứng với các công nghệ tương tự.
Để chuẩn bị cho bước tăng trưởng này, Ng làm việc liên tục. Ampd tăng hơn gấp đôi số nhân viên của mình lên 60 người trong 12 tháng qua và tuyển dụng các giám đốc điều hành chủ chốt.
Năm ngoái, công ty thuê Tara Hobbs, cựu giám đốc sản phẩm tại SolarCity của Elon Musk, làm phó chủ tịch phần mềm và Charles Cox – từng là giám đốc điều hành khu vực Trung Quốc và Đông Nam Á tại Katerra, công ty khởi nghiệp xây dựng phát triển nhanh chóng có hậu thuẫn của Vision Fund thuộc SoftBank – làm phó chủ tịch phụ trách phần cứng và chuỗi cung ứng.
Ng cho biết, trong giai đoạn mở rộng, Ampd cũng đang làm việc với các đối tác để xử lý các thách thức trong toàn ngành. Anh nói: “Các nhà cung cấp thông báo rất sớm cho chúng tôi về sự gián đoạn chuỗi cung ứng, từ hồi năm 2020.
Vì vậy, chúng tôi đã thích nghi với thực tế mới này bằng cách duy trì lượng hàng lưu kho cao – hiển nhiên là cao hơn mức chúng tôi mong muốn – nhưng điều đó cho phép chúng tôi duy trì tính liên tục của sản xuất và tăng trưởng.”
Tuy nhiên, Ampd vẫn cần thời gian sản xuất dài, đôi khi hơn một năm, đối với nhiều bộ phận, đặc biệt là chip. Đồng thời, cũng như các công ty sản xuất pin khác, Ampd đang vất vả duy trì lợi nhuận do nhu cầu mạnh mẽ toàn cầu đối với xe điện làm tăng giá thành của lithium.
Theo dữ liệu từ Benchmark Mineral Intelligence, giá đã tăng hơn 120% tính đến thời điểm này trong năm nay và tăng khoảng 360% trong 12 tháng qua. Nguồn cung ít ỏi, nguồn vốn hạn chế do giảm đầu tư vào các dự án mới, khiến giá lithium tăng vọt.
Chính điều đó đã thúc đẩy Ng đổi mới. Anh nói, đội ngũ kỹ sư của Ampd, chiếm gần một phần tư lực lượng lao động, đã cải tiến phần mềm của mình để giảm số lượng pin – lên đến 40% – đồng thời cải thiện hiệu suất. “Như người xưa vẫn nói, nhu cầu là nguyên nhân thúc đẩy mọi phát minh.”
Biên dịch: Quỳnh Anh
Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 112, tháng 12.2022
Xem thêm
