Ngày 5.6, công ty sản xuất vaccine Novavax ở Hoa Kỳ công bố kế hoạch chia sẻ công nghệ sản xuất vaccine với viện Nghiên cứu y tế Bill & Melinda Gates (Gates MRI) để có thể giúp phát triển vaccine nhằm giải quyết các mối đe dọa sức khỏe lớn như sốt rét, lao và bệnh nhiễm khuẩn Shigella.
Novavax cho biết công ty ký một thỏa thuận hợp tác kéo dài ba năm để chia sẻ tá dược Matrix-M trong vaccine với Gates MRI để tổ chức này sử dụng trong nghiên cứu tiền lâm sàng. Bill & Melinda Gates Foundation thành lập tổ chức công nghệ sinh học phi lợi nhuận Gates MRI cách đây 5 năm.
Tá dược là thành phần quan trọng của nhiều loại vaccine giúp tăng cường hệ miễn dịch, tạo ra phản ứng kháng thể mạnh và bền vững hơn.
Matrix-M của Novavax, chiết xuất từ vỏ bên trong của cây xà phòng ở Chile, là một trong số ít tá dược được cấp phép sử dụng cho người, cũng là một thành phần quan trọng trong vaccine ngừa COVID-19 của công ty và vaccine phòng sốt rét đang rất được mong đợi. Vaccine này đã được phê duyệt ở Ghana.
Emilio Emini, CEO của Gates MRI, cho biết tổ chức đang mong muốn sử dụng tá dược này cho một số “chương trình phát triển vaccine ở giai đoạn đầu.”
Gates MRI “cam kết phát triển các biện pháp can thiệp y sinh nhằm giải quyết các mối lo ngại về sức khỏe toàn cầu cho những người có nhu cầu lớn nhất,” Emini giải thích, nhưng ông không cho biết thêm thông tin chi tiết về các chương trình vaccine sử dụng tá dược này.
Tuy nhiên, sứ mệnh của tổ chức rất rõ ràng và có khả năng sử dụng tá dược của Novavax để thực hiện nghiên cứu ở giai đoạn đầu với mục tiêu giải quyết bệnh lao, sốt rét, bệnh lỵ và những bệnh bà mẹ, trẻ sơ sinh cũng như trẻ nhỏ ở các nước có thu nhập thấp lẫn trung bình thường mắc phải.
Gates MRI đang tiến hành thử nghiệm tiền lâm sàng các loại vaccine Shigella và có thể sử dụng tá dược Novavax vào những cuộc thử nghiệm này. Tiêu chảy, mặc dù có thể phòng ngừa cũng như điều trị được, nhưng lại là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tiêu chảy là nguyên nhân thứ hai gây tử vong cho trẻ em dưới 5 tuổi với khoảng 525.000 ca mỗi năm. Bệnh này chủ yếu chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia nghèo và giải quyết bệnh tiêu chảy là một trong những mục tiêu chính của Gates MRI. Bệnh tiêu chảy thường do các mầm bệnh như E. coli, Shigella và bệnh tả gây ra.
Shigella, một loại vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng đường ruột được gọi là bệnh nhiễm khuẩn shigella, đặc biệt nguy hiểm cho trẻ so với các bệnh tiêu chảy khác. Gates MRI cho biết hiện chưa có quốc gia nào trên thế giới phê duyệt vaccine phòng bệnh này nên đây là ưu tiên “cấp thiết.”
Gates MRI cũng đang nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng. Lao là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Tuy nhiên, khi đại dịch COVID-19 bùng phát thì lao trở thành nguyên nhân tử vong thứ hai.
Theo WHO, 1,6 triệu ca tử vong do căn bệnh này vào năm 2021. Các chuyên gia lo ngại bệnh lao sẽ trở thành mối nguy hiểm đe dọa đến sức khỏe trong tương lai mà cần phải ưu tiên giải quyết khi tình trạng lao kháng thuốc gia tăng.
Trong hơn 30 năm hoạt động, Novavax không sản xuất bất kỳ một sản phẩm nào ra thị trường nên truyền thông đưa tin công ty sắp phá sản vào thời điểm đại dịch COVID-19 bùng phát.
Đúng lúc đó, công ty nhận khoản đầu tư 1,6 tỉ USD từ chính phủ trong chiến dịch phát triển vaccine phòng COVID-19. Công ty sử dụng công nghệ truyền thống để chế tạo ra vaccine phòng COVID-19 để thuyết phục nhiều người dân chấp nhận tiêm ngừa khi họ lo ngại sử dụng vaccine của Pfizer, BioNTech và Moderna.
Tuy nhiên, do gặp nhiều trở ngại trong sản xuất, phê duyệt chậm trễ cùng với những vấn đề khác nên khi công ty đưa vaccine ra thị trường lại đúng vào thời điểm nhu cầu tiêm vaccine phòng COVID-19 đã giảm không chỉ ở Hoa Kỳ mà còn ở các nước khác.
Hiện công ty đang vật lộn duy trì hoạt động vì đã đầu tư hàng tỉ đô la Mỹ vào sản xuất vaccine phòng COVID-19 và cũng do không có nhiều sản phẩm khác trên thị trường. Vì vậy, công ty hối thúc các chính phủ thực hiện cam kết mua vaccine trước đó.
Biên dịch: Gia Nhi
————————
Xem thêm:
FDA phê duyệt vaccine phòng RSV của Pfizer cho người lớn tuổi
Pfizer phân phối vaccine miễn phí cho các nước thu nhập thấp
Theo forbes.baovanhoa.vn (https://forbes.baovanhoa.vn/novavax-hop-tac-voi-gates-foundation-de-phat-trien-vaccine-phong-sot-ret-va-lao)