Nhóm cổ phiếu ngàn tỉ của Trung Quốc có nguy cơ bị hủy niêm yết tại Mỹ

Thời gian để các cơ quan quản lý của Mỹ và Trung Quốc giải quyết tranh cãi về kiểm toán đã cạn dần, đe dọa đến nhóm cổ phiếu Trung Quốc được niêm yết tại Mỹ với giá trị gần 1.100 tỉ USD, sau khi Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) đưa ra dự định hủy niêm yết 5 công ty không tuân thủ theo quy định kiểm toán.

Hôm 10.3, SEC thông báo chuỗi thương hiệu đồ ăn nhanh Yum China, công ty công nghệ ACM Research cũng như các công ty công nghệ sinh học gồm BeiGene, HutchMed và Zai Lad đối diện với nguy cơ bị hủy niêm yết theo Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty nước ngoài (HFCAA), có hiệu lực từ tháng 12.2020.

SEC xác nhận đây là nhóm công ty đầu tiên được đưa vào danh sách tạm thời có khả năng bị hủy niêm yết trong tương lai, do không thể cung cấp hồ sơ kiểm toán chi biết để hỗ trợ cho các tuyên bố về tài chính.

Nhiều công ty phát hành hồ sơ giao dịch chứng khoán trước đó cho biết họ đang làm việc để tuân thủ theo các quy định và có quyền kháng nghị quyết định đến hết ngày 29.3. Chỉ khi không thể cung cấp cho ban Giám sát Kế toán công ty đại chúng (PCAOB) tài liệu kiểm toán theo yêu cầu trong ba năm liên tục, các công ty này mới bị hủy niêm yết bắt buộc.

Động thái từ SEC đã gây ra một đợt bán tháo diện rộng cổ phiếu Trung Quốc niêm yết tại Mỹ, với chỉ số Nasdaq Golden Dragon China ghi nhận phiên lao dốc mạnh nhất kể từ năm 2008, giảm 10% hôm 11.3. Những nhà giao dịch tại Hong Kong cũng lo ngại về tin tức trên và chỉ số Hang Seng Tech giảm 4,3% trong phiên giao dịch cùng ngày.

“SEC xác định những công ty nào bị hủy niêm yết ngay sau khi họ trình báo cáo thu nhập hằng năm trên cơ sở luân phiên. Do đó, chúng tôi dự đoán thêm nhiều công ty với chứng chỉ lưu ký tại Mỹ (ADR) của Trung Quốc được đưa vào danh sách tạm thời trong một vài tuần tới.” nhà phân tích vốn sở hữu cấp cao của Morningstar, Ivan Su cho biết.

Các nhà phân tích nhận định hơn 200 công ty Trung Quốc niêm yết cổ phiếu tại Mỹ đối mặt với nguy cơ bị hủy niêm yết và cơ hội để tiến hành đàm phán trong tương lai là khá hạn chế.

Tuy ủy ban Quản lý Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cho biết trong thông cáo trực tuyến “phản đối chính trị hóa các quy định chứng khoán,” song vẫn sẵn sàng đối thoại với các cơ quan quản lý Mỹ để tháo gỡ xung đột.

Vấn đề nan giải là Bắc Kinh từ lâu đã xem hồ sơ kiểm toán như bảo mật quốc gia và bàn giao cho các cơ quan quản lý Mỹ có thể đe dọa đến tình hình an ninh quốc gia. Đó là vì chúng lưu trữ dữ liệu kinh tế nhạy cảm hoặc thông tin liên quan đến các dự án liên kết với nhà nước.

Trước đó, chủ tịch của SEC – Gary Gensler cho biết sổ sách kiểm toán của các công ty phải được kiểm tra nếu muốn phát hành cổ phiếu công khai tại Mỹ. Ông cho biết đã có hơn 50 cơ quan pháp lý nước ngoài làm việc với PCAOB để cho phép kiểm tra, chỉ Trung Quốc và Hong Kong là từ chối.

Mất đi khả năng tiếp cận với nguồn tài chính tại Mỹ có thể giáng một đòn nặng lên Trung Quốc. Mặc dù các công ty của Trung Quốc từ doanh nghiệp khổng lồ ngành thương mại điện tử – Alibaba đến nhà phát triển game NetEase trong nhiều năm gần đây đã hoàn tất việc niêm yết thứ cấp tại Hong Kong, song chỉ tạo ra doanh thu tương đối nhỏ tại trung tâm tài chính Châu Á. Do đó, tính thanh khoản và cổ tức giao dịch cho các nhà đầu tư thấp.

Biên dịch: Minh Tuấn