Cổ phiếu nền tảng thanh toán số Ấn Độ Paytm mất 9% ngay ngày đầu niêm yết

Giá cổ phiếu của công ty mẹ One97 Communications của nền tảng thanh toán kỹ thuật số Paytm, được niêm yết 1.950 rupees (khoảng 26 USD) và được định giá 17 tỉ USD trong ngày phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng vào ngày 18.11.2021. Giá niêm yết đã giảm 9% so với giá phát hành 2.150 rupee. Giá cổ phiếu vào cuối phiên ở mức 1.560 rupee vào ngày đầu tiên giao dịch – giảm 27% so với giá phát hành.

Đợt IPO này được mong chờ nhiều và là đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng lớn nhất ở Ấn Độ, huy động được 2,5 tỉ USD (183 tỉ rupee) thông qua  đợt phát hành lượng cổ phiếu mới trị giá 1,1 tỉ đô la (83 tỷ rupee) và các cổ đông hiện có bán ra cổ phiếu trị giá 1,4 tỉ đô la (100 tỉ rupee). Các cổ đông gồm nhà sáng lập và giám đốc điều hành của Paytm, tỉ phú Vijay Shekhar Sharma; các công ty cổ phần tư nhân như SAIF Partners và Elevation Capital, cũng như SoftBank của Masayoshi Son và Alibaba của Jack Ma.

Ông Vijay Shekhar Sharma, lọt vào danh sách các nhà tỉ phú năm 2017, hiện sở hữu 13,7% cổ phần của nền tảng thanh toán lớn nhất Ấn Độ. Ông đã bán gần 2 triệu cổ phiếu trong đợt IPO và tài sản hiện trị giá 2,2 tỉ USD sau giá đóng cửa của ngày đầu tiên phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng- giảm từ giá trị ròng trước IPO 2,35 tỉ USD. Trong vòng gọi vốn gần đây của Paytm cách đây một năm, công ty được định giá gần 16 tỉ USD. Công ty được kỳ vọng mức định giá IPO là 20 tỉ USD và một số chủ ngân hàng đầu tư xem đây là một mục tiêu đầy tham vọng.

Đợt IPO vừa rồi đã được đăng ký 1,89 lần, một con số khiêm tốn trong thị trường IPO sôi động của Ấn Độ. Số tiền thu được sẽ được sử dụng để tìm kiếm khách hàng và người bán mới nhằm để tăng số lượng hiện tại của Paytm gồm 337 triệu khách hàng đã đăng ký và 21,8 triệu người bán đã đăng ký. Số tiền này cũng sẽ được sử dụng cho các thương vụ mua lại, các sáng kiến kinh doanh mới và quan hệ đối tác chiến lược.

Paytm, có tổng giá trị hàng hóa là 54 tỉ USD (4 nghìn tỷ rupee) trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3.2021, cung cấp các dịch vụ thanh toán, dịch vụ đám mây và dịch vụ tài chính. Công ty ở Noida đã có màn ra mắt khá ảm đạm vì mức định giá cao và trên thực tế, công ty đã thua lỗ trong vài năm qua.

Công ty báo cáo khoản lỗ 231 triệu USD (17 tỉ rupee) trong năm tài chính 2021 trên doanh thu 434 triệu USD (31,9 tỉ rupee). Trong năm tài chính 2020, công ty báo cáo khoản lỗ ròng 390 triệu USD (29,4 tỉ rupee) trên doanh thu 470 triệu USD (35,4 tỉ rupee). Trong năm tài chính 2019, công ty ghi nhận khoản lỗ 612 triệu USD (42,3 tỉ rupee) so với doanh thu 518 triệu USD (35,8 tỉ rupee).

Đợt IPO ảm đạm của Paytm hoàn toàn trái ngược với màn ra mắt thị trường chứng khoán xuất sắc của hãng mỹ phẩm và thời trang Nykaa, vốn đã được đăng ký 82 lần và chênh lệch giá ngất ngưởng 79%. Đợt ra mắt hoàng tráng này đã đưa người sáng lập Nykaa, Falguni Nayar trở thành người phụ nữ giàu nhất Ấn Độ với giá trị tài sản ròng 7 tỉ USD.

Ông Vijay Shekhar Sharma, 43 tuổi, học ngành điện tử và truyền thông tại Đại học Kỹ thuật Delhi, thành lập One97 Communications vào năm 2000, cung cấp dịch vụ cho các nhà khai thác viễn thông. Năm 2009, ông triển khai Paytm, dịch vụ thanh toán cho người dùng điện thoại trả trước để nạp tiền vào tài khoản di động và mua sắm bằng tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng.

Ông vẫn là CEO và giám sát kỹ thuật, thiết kế và tiếp thị tại công ty. Paytm được hưởng lợi rất nhiều từ quá trình phi tiền tệ hóa của Ấn Độ – hủy bỏ tiền giấy 500 rupee và 1000 rupee, hai mệnh giá lớn nhất trong hệ thống tiền tệ của nước này, chiếm 86% tiền mặt đang lưu hành tại Ấn Độ- hồi năm 2016. Sau đó, công ty đã thu hút một loạt các khoản đầu tư từ các tỉ phú giàu nhất trên toàn cầu, bao gồm Warren Buffett, Jack Ma và Masayoshi Son.

Ông là một người ảnh hưởng trên mạng xã hội và có 517.000 người theo dõi trên Twitter. Ông thường xuyên đăng bài trên Twitter về nhiều chủ đề khác nhau, từ sự giàu có toàn cầu đến nền kinh tế Nhật Bản. Khi IPO, ông đến thăm ngôi đền Tirupati để “cầu xin Thần linh phù hộ cho cả gia đình Paytm”. Vào ngày 18.11.2021, ông đăng trên Twitter là đợt IPO của Paytm là đợt IPO lớn nhất ở Ấn Độ sau Coal India. “Từ than đá đến công nghệ tài chính, trong 11 năm — Ấn Độ đã thay đổi. Tất cả những người dùng Paytm đã làm Ấn Độ thay đổi tốt đẹp.” 

Mặc dù buổi niêm yết ảm đạm, Paytm vẫn có những người cổ vũ. Ganesh Natarajan, chủ tịch của 5F World, công ty tư vấn đầu tư kỹ thuật số cho biết: “Paytm là linh vật của hệ sinh thái thanh toán và sẽ tiếp tục là TCS [Dịch vụ Tư vấn Tata] trong lĩnh vực này ngay cả khi các đối thủ cạnh tranh nhanh nhẹn khác tham gia. Xu hướng phát triển mạnh của thương mại điện tử vừa đẩy mức định giá lên đỉnh mới và sẽ có một số đợt giảm giá ngắn hạn. Nhưng trong “thị trường thay toán kỹ thuật số ở Ấn Độ” trị giá hàng nghìn tỉ đô la Mỹ, những nhà đổi mới này sẽ chứng minh được cho mức định giá của họ”.

Thị trường thanh toán kỹ thuật số của Ấn Độ, được định giá 20 nghìn tỉ USD vào năm tài chính 2021, dự kiến sẽ tăng lên 40 nghìn tỉ USD-50 nghìn tỉ USD trong năm tài chính 2026 được thúc đẩy bởi các sáng kiến của chính phủ và mở rộng phạm vi thanh toán kỹ thuật số.

Biên dịch: Gia Nhi