Thu hẹp khoảng cách về giới: Đâu là vạch đích?

Việt Nam nổi bật trên trường quốc tế với tỷ lệ nữ giới tham gia lực lượng lao động ở mức ấn tượng 74%, vượt mức trung bình toàn cầu 20 điểm phần trăm. Bà Nyamayemombe tôn vinh thành quả này như một minh chứng cho cam kết của quốc gia trong việc khai thác các kỹ năng và tài năng của phụ nữ, xem họ là thành phần đóng góp vô giá cho lực lượng lao động của đất nước.

Bất chấp sự tham gia của đông đảo phụ nữ vào lực lượng lao động, bà Nyamayemombe vẫn nhấn mạnh một thực tế: “Cứ năm doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam chỉ có một do phụ nữ sở hữu”. Vị quyền trưởng đại diện UN Women nhấn mạnh, dữ liệu này phản ánh nhu cầu cấp thiết về các sáng kiến nhằm bảo vệ và hỗ trợ các doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo, thu hẹp khoảng cách về quyền sở hữu trong kinh doanh.

Trong khi khoảng cách về lương theo giới trên toàn cầu ở mức 23%, nghĩa là phụ nữ kiếm được 77% số tiền mà nam giới kiếm được với cùng tính chất công việc. Việt Nam chứng kiến khoảng cách thấp hơn tương đối là 13%, điều này cho thấy có sự tiến bộ nhưng vẫn có sự chênh lệch. Đại diện UN Women đặt câu hỏi: “Làm sao để tăng tốc để rút ngắn khoảng cách về thu nhập này, để trả lương cho phụ nữ ngang bằng nam giới?”. 

Bà Nyamayemombe cũng nêu bật về khả năng phục hồi của nữ giới, đặc biệt là khi đối mặt với những thách thức như tác động bất lợi của COVID-19 đối với các ngành có nhiều lao động phụ nữ. Khả năng phục hồi này nhấn mạnh sự cần thiết của các chiến lược có mục tiêu để hỗ trợ phụ nữ lấy lại sự ổn định kinh tế và trao quyền.

Xu hướng tích cực được ghi nhận ở sự tham gia của phụ nữ trong vai trò ra quyết định ở Việt Nam. Việt Nam tự hào có tỷ lệ đại diện nữ trong Quốc hội là 30,26%, vượt qua mức trung bình toàn cầu. Hội đồng quản trị công ty cũng phản ánh sự tiến bộ, với 53% có ít nhất một phụ nữ tham gia.

Đáng chú ý, 80% doanh nghiệp niêm yết trên sàn Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) hoạt động hiệu quả nhất trong thời kỳ đại dịch đều do phụ nữ lãnh đạo, cho thấy khả năng lãnh đạo của nữ giới trong giai đoạn đầy thử thách.

Bà mẹ của ba con nêu ra ba đóng góp quan trọng mà phụ nữ có thể thực hiện để xóa bỏ các rào cản, nâng cao vai trò của nữ giới:

(i) Thách thức các chuẩn mực xã hội: Lên tiếng thay đổi các chuẩn mực xã hội liên quan đến vai trò của phụ nữ, bao gồm cả việc ủng hộ việc chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em.

(ii) Đầu tư vào kỹ năng: Thúc đẩy đầu tư vào kỹ năng xanh và số hoá cho phụ nữ, nâng cao khả năng cạnh tranh của họ trong bối cảnh nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng.

(iii) Chính sách tài chính về khoảng cách giới: Hỗ trợ thực hiện các chính sách giải quyết chênh lệch giới tính và nhấn mạnh vào việc đo lường tiến độ, bởi những gì không được đo lường sẽ không được hoàn thành.

Đại diện UN Women kết thúc bài phát biểu bằng lời kêu gọi hành động mạnh mẽ dành cho những phụ nữ khao khát lãnh đạo dẫn dắt thay đổi: “Hãy hình dung về vạch đích bao gồm việc chấm dứt mọi hình thức phân biệt đối xử và bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái, công nhận và đánh giá cao công việc chăm sóc không được trả lương, đảm bảo cơ hội bình đẳng cho phụ nữ trong vai trò lãnh đạo và khả năng tiếp cận phổ cập tới sức khỏe tình dục và sinh sản.”

Những sáng kiến này khi được hiện thực hóa hứa hẹn sẽ thu hẹp khoảng cách giới và đưa Việt Nam trở thành quốc gia chiến thắng ở vạch đích về bình đẳng giới và phát triển bền vững. Tuy nhiên, hành trình biến đổi này không chỉ đòi hỏi sự lãnh đạo kiên quyết mà còn đòi hỏi sự cam kết tập thể của các cá nhân và tổ chức.