Quyết định mua lại NH Hotel Group của William Heinecke dường như là một nước đi sai lầm khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Nhưng cũng chính thương vụ này đã giúp ông gây dựng Minor International thành tên tuổi lớn trên thị trường khách sạn toàn cầu.
Tháng 10.2018 William Heinecke mua lại NH Hotel Group, thương hiệu khách sạn có trụ sở tại Madrid, Tây Ban Nha, với số tiền 2,3 tỷ euro (khoảng hai tỷ USD vào thời điểm đó). Khoản đầu tư này nhanh chóng phát huy hiệu quả, khi tạo “đòn bẩy” đưa Minor International, công ty do ông sáng lập có trụ sở tại Thái Lan, phát triển thành tập đoàn kinh doanh khách sạn tầm cỡ toàn cầu.
Nhưng phải chăng vị tỷ phú này đã chọn sai thời điểm để thực hiện thương vụ mua lại lớn nhất trong sự nghiệp hơn nửa thế kỷ của mình? Chỉ hơn một năm sau khi Heinecke tiếp quản NH Hotel Group, vào tháng 3.2020, Covid-19 bùng phát thành đại dịch toàn cầu, ngành du lịch điêu đứng khi các nước trên thế giới tiến hành phong tỏa và ban hành lệnh cấm đi lại.
Do ảnh hưởng từ dịch bệnh, Minor International chứng kiến cổ phiếu “bốc hơi” 50% giá trị trong vòng ba tháng và công ty báo lỗ hơn một tỷ USD trong giai đoạn 2020-2021. “Covid-19 là một trong những thách thức lớn nhất về tài chính mà chúng tôi phải đối mặt. Nhưng tôi có niềm tin rằng công ty sẽ đứng vững trong gian khó,” William Heinecke chia sẻ trong buổi phỏng vấn tại trụ sở của Minor International, nằm trong tòa nhà văn phòng The Parq ở Bangkok, Thái Lan.
William Heinecke đã lèo lái Minor International thành công vượt qua thử thách và giờ đây, hai năm sau khi các quy định hạn chế đi lại được dỡ bỏ, ông đang “hái quả ngọt” từ niềm tin của mình.
Khi Minor International hưởng lợi từ việc ngành du lịch phục hồi, William Heinecke, doanh nhân gốc Mỹ hiện mang quốc tịch Thái Lan, muốn tạo bệ phóng đưa công ty của mình vào nhóm những doanh nghiệp khách sạn hàng đầu thế giới. Dự kiến, đến năm 2026 doanh nhân 75 tuổi này sẽ đầu tư 30 tỷ baht (864 triệu USD), xây dựng các khách sạn mới cũng như nâng cấp cơ sở hiện tại. Bên cạnh đó, ông sẽ áp dụng mô hình “asset light” (sở hữu ít tài sản) và lập kế hoạch cụ thể để chi trả khoản nợ khổng lồ của Minor International. Cổ phần trong công ty Thái Lan là nguồn chính trong khối tài sản ròng 1,4 tỷ USD của William Heinecke.
Trong năm 2023, Minor International báo cáo lợi nhuận thuần tăng gấp ba lần với doanh thu tăng trưởng 22%. Công ty dự báo lợi nhuận thuần và doanh thu sẽ tăng lần lượt khoảng 17% và 9% trong ba năm tính đến năm 2026.
Minor International được William Heinecke thành lập trước khi ông bước sang tuổi 18 (chữ “Minor” trong tên của công ty thể hiện tinh thần lập nghiệp từ rất sớm), đến nay có quy mô nhân sự hơn 78 ngàn người ở 65 quốc gia và chia thành hai bộ phận kinh doanh chính: Minor Hotels và Minor Food. Trong đó, Minor Hotels sở hữu 561 khách sạn với hơn 81 ngàn phòng tại 56 thị trường khác nhau trên thế giới, vận hành dưới thương hiệu riêng, đồng thời hợp tác với những tên tuổi như Four Seasons, St. Regis và JW Marriott. William Heinecke đặt mục tiêu đưa vào hoạt động thêm 750 khách sạn mới, quy mô 120 ngàn phòng vào cuối năm 2026, tập trung vào các thị trường châu Á, châu Phi và châu Mỹ.
Trong năm 2023, Minor Hotels đóng góp hơn 80% doanh thu của Minor International. 20% còn lại đến từ Minor Food, đơn vị vận hành 64 thương hiệu khác nhau với mạng lưới 2.661 nhà hàng hoạt động theo mô hình phục vụ thức ăn nhanh (quick service) tại 24 quốc gia trên thế giới, dự kiến nâng lên 3.700 điểm vào cuối năm 2026 .
Hiện tại, hơn một nửa số lượng nhà hàng do Minor International trực tiếp sở hữu, còn lại là nhượng quyền thương hiệu. Danh sách chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh của Minor Food bao gồm The Pizza Company (do William Heinecke sáng lập) và các thương hiệu toàn cầu như Burger King, Sizzler và Swensen’s.
Gần năm năm trước, Heinecke từ chức CEO tại Minor International. Tuy vậy, ông vẫn là nhân tố quan trọng thúc đẩy tham vọng của công ty này trong lĩnh vực khách sạn toàn cầu. Với William Heinecke, thỏa thuận mua lại NH Hotel Group là nước đi táo bạo và mạo hiểm nhưng xứng đáng với thành quả mang lại. Thương vụ này bổ sung 385 khách sạn cao cấp ở châu Âu vào danh mục đầu tư hiện nay của Minor International (161 cơ sở) và tăng gấp đôi số lượng phòng mà Minor Hotels quản lý. Trước khi sở hữu NH Hotel Group, mảng khách sạn chiếm khoảng 50% trong cơ cấu doanh thu của Minor International.
“Tôi đã không mường tượng được rằng Minor International sẽ trở thành doanh nghiệp toàn cầu trong lĩnh vực khách sạn. Chúng tôi đều rất vui mừng về thành tựu này, vượt xa những gì tôi hình dung ban đầu,” ông bộc bạch.
Đến nay, Minor Hotels đã thực hiện nhiều thương vụ thâu tóm khác nhau để mở rộng quy mô hoạt động. Các thỏa thuận như vậy bao gồm Oaks Hotels, Resorts & Suites với số tiền 84 triệu đô la Úc (trị giá 90 triệu USD vào thời điểm đó) vào năm 2011 và Tivoli Hotels & Resorts trong năm 2016, theo thỏa thuận trị giá 294 triệu euro (306 triệu USD thời bấy giờ). Trong đó, thương vụ Tivoli Hotels & Resorts đã giúp Minor Hotels có thêm những khách sạn cao cấp ở Bồ Đào Nha và Brazil.
“Minor Hotels từng bước tích lũy kinh nghiệm về thị trường thông qua các thỏa thuận mua lại có giá trị thấp. Việc mở rộng quy mô không nhất thiết phải theo một lộ trình đã định sẵn. Thay vào đó, chúng tôi tận dụng cơ hội đến với mình,” William Heinecke giải thích.
Việc mua lại NH Hotel Group là bước tiến lớn cho Minor International, không chỉ mở rộng danh mục đầu tư với các thương hiệu mới, mà còn giúp công ty tiếp cận các khách sạn chất lượng cao tại những đô thị lớn ở châu Âu, như Amsterdam (Hà Lan) và Milan (Ý). Có những khách sạn từng là cung điện hoặc tòa nhà mang tính lịch sử và một vài trong số đó đã được Minor International đổi tên thành Anantara hoặc Avani, hai thương hiệu khách sạn cao cấp riêng của công ty.
Trong gần 190 khách sạn mới mà William Heinecke dự kiến đưa vào hoạt động từ cuối năm 2026, khoảng 100 địa điểm sẽ đặt tại châu Á và 50 ở châu Âu. Tại châu Á, Minor Hotels đang đẩy mạnh việc kinh doanh ở Trung Quốc, nơi công ty sở hữu năm khách sạn và sẽ khánh thành hai cơ sở lưu trú mới vào những tháng tới.
Ở Ấn Độ, Minor Hotels đề ra mục tiêu nâng số lượng khách sạn từ hai vào thời điểm hiện tại lên 50 trong một thập niên tới. Về phần khu vực Đông Nam Á, Minor Hotels đang xây dựng khách sạn cao cấp Avani ở Singapore. Đây là khách sạn Avani đầu tiên tại đảo quốc sư tử, dự kiến mở cửa từ quý 1.2027.
Đối với “quê nhà” Thái Lan, Minor International lạc quan về triển vọng tăng trưởng của ngành du lịch khi chính phủ nước này dự báo sẽ đón gần 37 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2024, thấp hơn đôi chút so với gần 40 triệu lượt khách ghi nhận vào năm 2019 (trước khi Covid-19 bùng phát).
Thị trường du lịch Thái Lan được kỳ vọng sẽ tăng trưởng mạnh mẽ nhờ White Lotus, series truyền hình của HBO có một phần quay tại bốn trong số 25 khách sạn, khu nghỉ dưỡng của Minor Hotels ở khắp xứ chùa vàng. Hai khu nghỉ dưỡng khác của William Heinecke đã xuất hiện trong bộ phim Mother of the Bride khởi chiếu hồi đầu năm 2024. Tổng cộng, Minor Hotels đang triển khai 114 dự án mới.
Tháng 4.2024, NH Hotel Group đã đổi tên thành Minor Hotels Europe & Americans, nhằm tạo sự đồng bộ với công ty mẹ Minor International. Từ tháng 1.2025, Minor International sẽ chào đón CEO mới là Gonzalo Aguilar, người từng phụ trách khu vực EMEA (châu Âu, Trung Đông và châu Phi) cho Tập đoàn Marriott.
Nhận định về động thái mở rộng sang châu Mỹ, Robert Hecker, giám đốc điều hành khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Công ty tư vấn về lĩnh vực khách sạn Horwath HTL đặt tại Singapore, cho rằng đây sẽ là “mảnh ghép” cuối cùng để Minor Hotels thực sự trở thành thương hiệu khách sạn cao cấp.
“Phát triển tại thị trường Mỹ nói riêng và châu Mỹ nói chung vẫn sẽ là thử thách lớn,” William Heinecke nói. Minor International không đưa ra mục tiêu cụ thể về số lượng khách sạn mới tại châu Mỹ, song công ty sẽ tiếp tục đầu tư nhằm duy trì số lượng phòng lưu trú ở khu vực này vào khoảng 10%.
• • •
Yếu tố quan trọng khác trong quá trình mở rộng kinh doanh là mô hình “asset light,” theo đó Minor International vận hành khách sạn thay cho các chủ sở hữu. Tuy vậy, William Heinecke cho biết việc mua lại NH Hotel Group khiến công ty nghiêng theo hướng “asset heavy” (sở hữu nhiều tài sản) hơn. Tính đến ngày 30.9, có 69% khách sạn do công ty sở hữu hoặc cho thuê, còn lại là quản lý. Minor International đặt mục tiêu đưa tỷ lệ này về mức 50-50 vào cuối năm 2026.
Tuy vậy, Dillip Rajakarier, người kế nhiệm William Heinecke đảm nhận vị trí CEO tại Minor International hồi tháng 1.2020, nhấn mạnh: “Công ty muốn tập trung vào mô hình ‘asset light.’ Chúng tôi cân nhắc những gì hợp lý nhất cho khách sạn và chủ sở hữu, thay vì áp dụng một mô hình chung cho tất cả.”
Phần lớn các nhà phân tích đánh giá cổ phiếu của Minor International là “nên mua” (buy). Trong báo cáo đưa ra hồi tháng 10.2024, Teerapol Udomvej, nhà phân tích về vốn chủ sở hữu tại Công ty môi giới FSS International Investment Advisory Securities (FSSIA) đặt tại Bangkok, dự báo lợi nhuận thuần của Minor International trong cả năm 2024 sẽ tăng 16% lên 8,3 tỷ baht (242 triệu USD) với doanh thu đạt 157 tỷ baht (4,58 tỷ USD), tăng trưởng 6%. Theo ông, kết quả này đạt được nhờ đóng góp lớn từ các khách sạn của NH Hotel Group cũng như cơ sở mà Minor International sở hữu ở Thái Lan.
Trong khi đó, nhà phân tích Vatcharut Vacharawongsith tại Công ty RHB Securities (Thái Lan) khuyến nghị cổ phiếu Minor International thuộc loại “nên mua ngay” (strong buy). Vatcharut Vacharawongsith nhận định, kể cả khi tăng trưởng ở thị trường châu Âu chững lại, Minor International vẫn sẽ có kết quả kinh doanh tốt trong năm 2024, nhờ sức bật từ các khách sạn của công ty ở châu Á ghi nhận doanh thu tăng lên trong những kỳ nghỉ lễ.
Tuy nhiên, khoản nợ của Minor International vẫn khiến các nhà đầu tư lo ngại. Phần lớn số nợ đó là để tài trợ thương vụ mua lại NH Hotel Group.
“Minor International đang nỗ lực giảm bớt nợ và công ty cần duy trì điều đó,” Dillip Rajakarier nhận xét. Minor International dự tính giảm một nửa trong tổng số nợ 7,4 tỷ USD (tính đến tháng cuối 9.2024), một phần nhờ việc lập quỹ tín thác bất động sản (REIT) có giá trị 1,5 tỷ USD trong vòng 18 tháng tới.
Theo Minor International, việc tạo ra quỹ REIT, bao gồm một vài khách sạn, sẽ giúp công ty có thêm 700 triệu USD để trả nợ và làm nguồn vốn tăng trưởng. Teerapol Udomvej lưu ý, khi áp dụng mô hình “asset light,” Minor International sẽ tránh được các chi phí liên quan đến việc sở hữu khách sạn. Bên cạnh đó, lãi suất hiện nay đang theo chiều hướng đi xuống sẽ giảm chi phí lãi vay của công ty.
Tuy không còn giữ chức CEO, Heinecke vẫn đều đặn đến văn phòng làm việc mỗi ngày.
“Ông ấy rất tận tâm với công việc và tích cực tham gia vào mọi khía cạnh trong hoạt động của Minor International,” Anil Thadani, chủ tịch quỹ đầu tư tư nhân Symphony Asia Holdings đặt tại Singapore, nhận xét. Anil Thadani là nhà đầu tư lâu năm của Minor International và từng gia nhập hội đồng quản trị công ty giai đoạn 1998-2022.
Quen biết William Heinecke từ những năm đầu thập niên 1980, Anil Thadani chia sẻ: “Tinh thần nhiệt huyết và ý tưởng kinh doanh của William khiến tôi ngưỡng mộ. Đầu tư vào William là quyết định dễ dàng, không cần đắn đo. Không phải khoản đầu tư nào cũng diễn ra thuận lợi. Nhưng với ông ấy, chúng tôi biết mình đã lựa chọn đúng.”
Theo Anil Thadani, yếu tố làm nên thành công cho Heinecke nằm ở tinh thần cạnh tranh. “Ông ấy là một trong số những người có tính cạnh tranh nhất mà tôi biết và không bao giờ chịu bỏ cuộc,” ông cho biết.
Trong sự nghiệp của mình, William Heinecke ít khi phải nếm trải thất bại. Nhưng chặng đường của doanh nhân này cũng không hề bằng phẳng. Ông từng hai lần đứng bên bờ vực phá sản. Đầu tiên là do ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính ở châu Á vào năm 1997. Tiếp đến là trận bão tàn phá nặng nề nhiều nơi tại châu Á hồi tháng 12.2004, cướp đi mạng sống của ít nhất 225 ngàn người bao gồm khách hàng và nhân viên ở khu nghỉ dưỡng Anantara của ông tại Khao Lak, phía bắc Phuket (Thái Lan).
Đến khi Covid-19 bùng phát vào năm 2020 và giáng đòn nặng nề lên ngành khách sạn, William Heinecke đã phải đóng cửa một vài khách sạn, bán bớt tài sản và tích trữ tiền mặt để duy trì việc kinh doanh. Việc kinh doanh của ông không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ. Vào năm 1990, Heinecke là một trong những người tiên phong mang loại hình thức ăn nhanh đến Trung Quốc với cửa hàng Pizza Hut đầu tiên ở Bắc Kinh. Tuy nhiên, khoản đầu tư này lại không hiệu quả, khiến ông phải thoái vốn sau đó.
Khi được hỏi về lời khuyên dành cho thế hệ doanh nhân trẻ, William Heinecke nói: “Khi thất bại, hãy lấy đó làm bài học và nhanh chóng phát triển ý tưởng kinh doanh mới.” Sau cú vấp, William Heinecke trở lại Trung Quốc và lần này thành công đã đến với ông. Hiện tại, Trung Quốc chiếm 14% trong tổng doanh thu của Minor Food, đóng góp nhiều nhất là chuỗi thương hiệu phục vụ món cá nướng Tứ Xuyên có tên Riverside với mạng lưới 130 nhà hàng.
William Heinecke lớn lên trong gia đình thường xuyên chuyển chỗ ở, vì cha ông từng phục vụ trong quân đội Mỹ sau đó làm việc tại Bộ Ngoại giao nước này. Từ nhỏ, ông đã được đưa đến châu Á sinh sống, đi qua Nhật Bản, Hong Kong (Trung Quốc) và Malaysia trước khi tới Bangkok, Thái Lan ở tuổi niên thiếu.
William Heinecke chia sẻ, từ thuở bé ông đã mong muốn trở thành doanh nhân. Ông bắt đầu sự nghiệp từ năm 17 tuổi, khi trở thành tay bút cho một chuyên mục hằng tuần về bộ môn đua xe Go-Kart của tạp chí Bangkok World (hiện đã ngừng hoạt động) và kiếm tiền thông qua việc bán quảng cáo kèm theo bài viết của mình thay vì nhận lương trực tiếp. Một năm sau, ông vay khoản tiền 1.200 USD để thành lập hai công ty gồm Inter-Asian Enterprise, đơn vị cung cấp dịch vụ lau dọn vệ sinh và Inter-Asia Publicity chuyên về quảng cáo trên đài phát thanh (William Heinecke đã bán Inter-Asia Publicity cho Ogilvy & Mather vào năm 1974).
• • •
Năm 1970, Heinecke thành lập Minor Holdings, tiền thân của Minor International sau này. Cái tên thể hiện độ tuổi theo luật của ông (tuổi trưởng thành ở Mỹ vào thời điểm đó là 21). Từ đó, ông đã tích cực tìm kiếm các cơ hội kinh doanh khác nhau, bao gồm việc sản xuất găng tay chơi golf và mở khách sạn đầu tiên tại Pattaya vào năm 1978.
Năm 1980, ông đưa Pizza Hut đến Thái Lan, tin rằng thương hiệu thức ăn nhanh Mỹ sẽ chinh phục giới trẻ châu Á. Đến năm 2000, ông quyết định dừng việc nhượng quyền Pizza Hut và tự tạo thương hiệu pizza riêng, lấy tên gọi The Pizza Company. Qua thời gian, William Heinecke đã mở rộng thương hiệu này ra khắp Đông Nam Á, Trung Quốc và Trung Đông. Ông cũng ra mắt các chuỗi phục vụ đồ ăn nhanh khác như Mister Donut và Dairy Queen (Mỹ) và The Coffee Club (Úc).
“William Heinecke có sự cứng rắn trong đàm phán nhưng là đối tác đáng tin cậy, am hiểu sâu sắc về việc kinh doanh của mình,” Kevin Whitcraft, CEO tại RMA Group, doanh nghiệp tư nhân của Thái Lan nhượng quyền thương hiệu The Pizza Company, Swensen’s và The Coffee Club ở các thị trường như Campuchia, Lào và Myanmar, đánh giá về William Heinecke. Doanh nhân này và Heinecke là bạn và đối tác làm ăn lâu năm.
William Heinecke vẫn tiếp tục tìm kiếm những cơ hội kinh doanh mới. “Tôi rất hứng thú với Pop Mart,” doanh nhân này đề cập đến thương hiệu đồ chơi Trung Quốc cung cấp dòng sản phẩm “blind box” (hộp mù – những chiếc hộp nhỏ chứa món đồ chơi ngẫu nhiên). Sau khi nhìn thấy Lisa, thành viên nhóm nhạc Kpop Blackpink xuất hiện trên mạng xã hội với món đồ chơi blind box, William Heinecke đã nắm lấy cơ hội trở thành đối tác phân phối sản phẩm cho Pop Mart tại Thái Lan.
“Khi cửa hàng Pop Mart đầu tiên mở cửa, hàng loạt người xếp hàng chờ đợi cả ngày để được vào cửa hàng,” ông kể lại. Việc kinh doanh sản phẩm Pop Mart do Minor Lifestyle phụ trách. Trực thuộc Minor Hotels, Minor Lifestyle là đơn vị bán lẻ phân phối sản phẩm từ các thương hiệu quần áo và dụng cụ nhà bếp với quy mô 300 cửa hàng ở Thái Lan, đóng góp 1% tổng doanh thu của Minor International trong năm 2023.
Doanh nhân gốc Mỹ không e ngại mạo hiểm, thử thách. Khi còn nhỏ, ông từng tham gia môn Go-Kart rồi chuyển sang xe địa hình bốn bánh, từ môi trường rừng rậm đến trường đua chính thức. Heinecke đam mê sưu tầm xe cổ đã lâu và giờ đây ông cũng yêu thích những cuộc đua xe, nhưng theo hướng kiểm tra khả năng vận hành hơn là thi đấu. Ông còn có kỹ năng lái máy bay và đồng sáng lập MJets, công ty cung cấp dịch vụ thuê bao chuyến bay (charter flight) vận hành tám chuyên cơ và cung cấp nhiều dịch vụ khác nhau, bao gồm cả dịch vụ mặt đất.
“Tôi đã không còn bay nhiều như trước nữa. Chẳng ai muốn ngồi trên máy bay do một phi công cỡ 70 tuổi điều khiển cả,” Heinecke hài hước chia sẻ.
Ông cũng vẫn duy trì hoạt động lặn biển và đam mê chèo thuyền. Kevin Whitcraft (61 tuổi), người từng học cùng trường quốc tế với Heinecke ở Bangkok và cũng yêu thích chèo thuyền, xem nhà sáng lập Minor International như hình mẫu để học hỏi.
“Ông ấy luôn thể hiện hết mình trong công việc và sở thích cá nhân (ô tô, máy bay và lặn biển).”
Doanh nhân này hiện có hai người con trai, nhưng không ai hứng thú với việc điều hành Minor International, dù con cả John (52 tuổi) từng có nhiều năm làm tại Minor Food và vẫn ngồi trong hội đồng quản trị.
“Hai đứa con của tôi rất quý công ty này và có tầm ảnh hưởng trong cách định hình hướng đi, tương lai của Minor International. Nhưng chúng không có ý định tiếp quản việc kinh doanh,” ông cho biết.
William Heinecke chưa bao giờ cân nhắc về việc chuyển giao quyền lãnh đạo cho thành viên trong gia đình. Thay vào đó, Minor International ưu tiên tuyển chọn những cá nhân có trình độ và năng lực cao để dẫn dắt công ty.
Trong lúc này, Heinecke chưa có dự định nghỉ hưu. “Điều làm tôi cảm thấy hạnh phúc là bản thân khỏe mạnh và duy trì lối sống năng động. Ở tuổi 70, tôi đang tận hưởng cuộc sống của mình và biết đâu tôi sẽ có cuộc hành trình mới khi đến tuổi 80,” ông nói.
Biên dịch: Quỳnh Anh — Nội dung đã được đăng trên Tạp chí Forbes Việt Nam số tháng 1/2.2025
Theo forbes.baovanhoa.vn (https://forbes.baovanhoa.vn/vuon-tam-the-gioi)
