Tăng trưởng GDP cao trong năm 2025 của Việt Nam phụ thuộc vào đầu tư xã hội và tín dụng

Ngày 19.2, Quốc hội Việt Nam đã nâng mục tiêu tăng trưởng năm 2025 lên ít nhất 8% và hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

Theo dự báo mới nhất của Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore), mức tăng trưởng 8% hoặc cao hơn là khả thi, nhưng chỉ với xuất khẩu và sản xuất sẽ không đủ để thúc đẩy nền kinh tế đạt mức tăng trưởng vượt trội như vậy.

Ngân hàng UOB dựa vào mức tăng trưởng trong năm 2023 – 2024 và phân tích các động lực của tăng trưởng, tỏ ra thận trọng về triển vọng của Việt Nam.

“Chúng tôi giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP cả năm 2025 ở mức 7%, với giả định GDP quý 1.2025 đạt 7,1%. Đến năm 2026, tốc độ tăng trưởng dự kiến sẽ tăng lên 7,4%, nhờ vào các biện pháp cải thiện hiệu quả của Chính phủ,” báo cáo viết.

Theo UOB, trong ngắn hạn, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam không chịu áp lực phải nới lỏng chính sách nhờ nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024 và kéo dài sang năm 2025, cùng với việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) có xu hướng giữ nguyên chính sách.

Trong khi đó, lạm phát đã tăng lên 3,6% trong năm 2024 từ mức 3,26% của năm 2023, dù vẫn thấp hơn mục tiêu 4,5%.

Tuy nhiên, với nguy cơ căng thẳng thương mại gia tăng trên toàn cầu trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump và sức mạnh của đồng USD trở thành mối lo ngại mới, Ngân hàng Nhà nước dự kiến sẽ theo dõi chặt chẽ các áp lực giảm giá đối với VND.

Do đó, quyết định hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại là duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,5%, theo UOB.

Trong khi đó, TS Trần Du lịch, chuyên gia kinh tế, nhận định tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam năm 2025 của Báo Người Lao Động rằng, mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam trong năm nay không chỉ là “con số đơn thuần mà là khát vọng.”

“Nếu chúng ta không tăng trưởng hai con số thì đến năm 2045, chúng ta không đạt được mục tiêu là một quốc gia phát triển trình độ cao, ngang bằng quốc tế,” TS Trần Du Lịch nói thêm: “Chúng ta biết rằng chúng ta không còn dân số vàng để phát triển, sẽ rơi vào tình cảnh chưa giàu đã già.”

Do đó, theo ông Trần Du Lịch, xác định động lực nào để tăng trưởng hai con số là quan trọng. Mức tăng trưởng năm nay – tương ứng GDP tuyệt đối vào khoảng 38 tới 40 tỉ USD – phụ thuộc rất lớn tổng đầu tư xã hội của các năm trước.

Trong đó, đầu tư công là một phần, quan trọng hơn là toàn bộ đầu tư xã hội. Ngoài ra, mức tăng trưởng này còn phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng.

Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng 16% tổng dư nợ tín dụng, tương đương khoảng 2,5 triệu tỉ đồng. Lượng tiền này bơm vào nền kinh tế sẽ tạo ra sức bật lớn cho tổng cầu, ông nói thêm.

Tuy nhiên, nếu vốn được bơm vào sản xuất, các hoạt động kinh tế đang vận hành theo đúng mục tiêu Ngân hàng nhà nước nêu thì kích thích tăng trưởng, không gây lạm phát.

Còn nếu nguồn vốn này bơm vào chứng khoán hay bất động sản thì nguy cơ rơi vào tình trạng tăng trưởng ảo, bong bóng tài chính như năm 2016 là rất lớn. Do đó, theo ông Trần Du Lịch, cần có những biện pháp để kiếm soát tăng tín dụng.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Khu vực 2, cho rằng việc đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% trong năm nay không phải là khó nếu kinh tế tăng trưởng GDP đạt 8%.

Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi là khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế và điều chuyển dòng vốn hiệu quả. Chẳng hạn, các dự án đầu tư công có tác động kích thích kinh tế nhưng cần phát triển đồng bộ hệ sinh thái xung quanh để phát huy hiệu quả, cũng như đặc biệt khơi thông dòng vốn tư nhân.

Sự kết hợp giữa đầu tư công và đầu tư tư nhân sẽ giúp hoạt động tín dụng phát triển tốt hơn. Lĩnh vực bất động sản, đặc biệt là nhà ở, cũng đang có những diễn biến tích cực. Việc hỗ trợ người dưới 35 tuổi mua nhà sẽ thúc đẩy thị trường bất động sản, đảm bảo an sinh xã hội, ông Lệnh nói thêm.  

Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng GDP 8%, quan điểm của Ngân hàng Nhà nước là tập trung hỗ trợ và thúc đẩy kinh tế. Ngân hàng sẽ huy động nguồn lực để hỗ trợ các hoạt động kinh tế hướng tới tăng trưởng tín dụng 16%, với chính sách điều hành linh hoạt, bảo đảm lãi suất ổn định ở mức thấp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy nền kinh tế. Chính sách ổn định kinh tế vĩ mô cũng được thực hiện nhất quán để tạo động lực cho tăng trưởng.

Tại TP.HCM, các giải pháp điều hành đang được triển khai để bảo đảm các tổ chức tín dụng trên địa bàn tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và thực hiện đúng chính sách.

Ngân hàng cũng trực tiếp làm việc với các sở, ngành và doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, đồng thời đẩy mạnh kết nối giữa ngân hàng và doanh nghiệp thông qua việc triển khai các gói tín dụng ưu đãi cho các lĩnh vực trọng điểm như nông – lâm – sản, nhà ở xã hội, chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, cà phê…

Đặc biệt, chương trình kết nối ngân hàng và doanh nghiệp trong năm 2025 sẽ có những đổi mới. Thay vì các cấp quận, huyện chủ trì như ba năm qua, năm nay các tổ chức tín dụng sẽ chủ động kết nối với doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực động lực tăng trưởng.

Trong hai tháng đầu năm, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn có giảm nhẹ so với cuối năm ngoái nhưng khi phân tích sâu, vẫn có những tín hiệu tích cực. Cụ thể, khoảng 75% vốn tín dụng đã được giải ngân vào lĩnh vực sản xuất – kinh doanh và tiêu dùng, tăng 1,37% so với cuối năm ngoái. Các tổ chức tín dụng trên địa bàn cũng đang triển khai rất tốt gói cho vay 30.000 tỉ đồng cho lĩnh vực nông lâm thủy sản.