Kinh tế Trung Quốc tiếp tục chịu ảnh hưởng tiêu cực do già hóa dân số

Trên thế giới, nhiều nước đang đối mặt với tỷ lệ sinh giảm và tuổi thọ tăng. Ba nước Đông Bắc Á là Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản gặp thách thức nghiêm trọng nhất nhưng chưa có giải pháp thực sự xoay chuyển tình hình.

Ba quốc gia liên tục đưa ra chính sách như tặng tiền khi trẻ em sinh ra, hỗ trợ nuôi dạy và học phí, nhưng vẫn không tác động là bao.

Tỷ lệ sinh ở Trung Quốc năm 2024 chỉ còn 1,2 trên mỗi phụ nữ. Đây là con số báo động, tụt lại quá xa so với mức duy trì nền kinh tế hoạt động bình thường, là 2 em bé trên mỗi phụ nữ.

Theo báo cáo của Oxford Economics, tăng trưởng sản lượng tiềm năng của Trung Quốc vào giữa thế kỷ này có thể chỉ bằng 50% hiện tại. Lý do lớn nhất là thiếu lao động.

Không giống như tăng trưởng GDP, tăng trưởng sản lượng tiềm năng đo lường tốc độ mở rộng tối đa của nền kinh tế mà không gây ra lạm phát.

Báo cáo ước tính tăng trưởng sản lượng tiềm năng có thể giảm xuống dưới 4% năm 2030 và dưới 3% năm 2040. Thấp hơn rất nhiều so với những năm 2000 và 2010.

Báo cáo giống như dự đoán của IMF công bố tháng 11.2024, là tăng trưởng tiềm năng của Trung Quốc chỉ còn 2% vào những năm 2050.

Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 5% năm 2025. Đây là mức khiêm tốn hơn nhiều so với giai đoạn 2000 và 2010. Hiện thị trường bất động sản vẫn ảm đạm, tiêu dùng nội địa thấp, nợ công ở các địa phương cao và rất nhiều vấn đề kinh tế khác.

Lực lượng lao động giảm, khiến các nhà máy xí nghiệp không thể tuyển dụng thêm, nên có xu hướng thu nhỏ hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, tỷ lệ người già ngày càng nhiều, khiến các quỹ hưu trí và an sinh xã hội bị căng ra.

Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, tỷ lệ phụ nữ cao tuổi ở Trung Quốc năm 2024 chiếm khoảng 21%, cao hơn nhiều so với con số 8% năm 2013.

Theo nghiên cứu của đại học Thành Đô ở Tứ Xuyên, ngay cả kịch bản lạc quan nhất là tỷ lệ sinh tăng lên 1,31 thì dân số từ 65 tuổi trở lên sẽ đạt đỉnh 36% vào năm 2084. Còn kịch bản xấu nhất, người cao tuổi sẽ chiếm trên 50% dân số Trung Quốc vào cuối thế kỷ 21.

(Biên dịch: NVP)