Thiếu nhân sự, Nhật Bản dùng ứng dụng thay thế hướng dẫn viên du lịch

Nhân viên 1 công ty du lịch trao đổi với Nikkei Asia: “Chúng tôi phải chuyển lịch hoặc hủy nhiều chuyến tham quan, do không có hướng dẫn viên vào thời điểm khách mong muốn.”

Hướng dẫn viên của công ty đều kín lịch, do vậy phải nhờ đến hướng dẫn viên tự do, nhưng điều này cũng không dễ.

Vì thiếu nhân lực, Bộ Du lịch Nhật Bản năm 2018 cho phép hướng dẫn viên không bằng cấp dẫn những tour có khách quốc tế. Tuy vậy, nhiều đối tác nước ngoài muốn được hướng dẫn viên có bằng cấp phục vụ.

Theo Bộ Du lịch Nhật Bản, từ 2018 tới nay, khoảng 27.000 người đăng ký để được cấp chứng chỉ hướng dẫn viên song ngữ. Nhóm này 60% là trên 60 tuổi. Lý do người trẻ không háo hức, bởi mức lương chưa như mong đợi. Các hướng dẫn viên song ngữ có bằng cấp, thường mong đợi mức lương khoảng 2.300 USD mỗi tháng, nhưng chỉ khoảng 6% đạt được.

True Japan Tour, công ty cung cấp nhân sự hướng dẫn viên song ngữ, từng có khoảng 1.800 thành viên đủ tiêu chuẩn vào tháng 7.2019. Con số giảm gần 30% vào tháng 2.2025, còn 1.260 người.

CEO Ryozo Yonehara chia sẻ lý do: “Giai đoạn Covid-19, nhiều người đã nghỉ hưu hoặc chuyển sang công việc khác với mức lương cao hơn.”

Theo khảo sát, năm tài chính 2023, ngành du lịch Nhật có khoảng 37.700 hướng dẫn viên song ngữ với chứng chỉ đầy đủ. Con số ít hơn khoảng 20% so với thời điểm năm tài chính 2019, khi Covid-19 chưa bùng phát.

Ngược với số lượng hướng dẫn viên giảm, khách quốc tế đến Nhật lại đông đột biến. Ước tính xứ hoa anh đào đón 36,8 triệu khách năm 2024.

Để giải quyết tình trạng thiếu hướng dẫn viên, nhiều đơn vị tìm tới giải pháp công nghệ.

Tổ chức phi lợi nhuận Himeji Convention Support tại thành phố Himeji tỉnh Hyogo đã nghiên cứu 1 ứng dụng trên điện thoại, dùng cho những chuyến đi tự túc. Ứng dụng tự động theo dõi vị trí người dùng bằng GPS, sau đó thuyết minh các điểm tham quan nổi tiếng ở gần.

Tổ chức này hy vọng ứng dụng giúp khách quốc tế tới dự triển lãm EXPO 2025 tại Osaka thoải mái hơn, cũng như tìm đến Himeji nhiều hơn.

Cerulean Blue, một công ty lữ hành tại Okinawa đã dùng ứng dụng tự hướng dẫn đa ngôn ngữ có hỗ trợ GPS từ năm 2023. Khách du lịch quốc tế đánh giá cao dịch vụ này.

Hiệp hội du lịch Nhật Bản thời gian qua thảo luận nhiều về vấn đề thiếu hướng dẫn viên song ngữ. Cách giải quyết là nâng cao nhận thức về nghề nghiệp với giới trẻ. Dẫu vậy, già hóa dân số đang là trở ngại không nhỏ.

Giáo sư Megumi Uesugi từ đại học Meikai chia sẻ: “Cung cấp dịch vụ chất lượng cho du khách là yếu tố chính đảm bảo sự phát triển ngành. Hướng dẫn viên du lịch người thật, đóng vai trò kết nối du khách với văn hóa, lịch sử, tinh thần và linh hồn của quốc gia. Họ rất quan trọng.”

(Biên dịch: NVP)