Thái Lan và Campuchia trả đũa kinh tế qua lại ngày càng nghiêm trọng

Sau vụ đụng độ giữa lính biên phòng đôi bên ngày 28.5 khiến 1 binh sĩ Campuchia thiệt mạng, đàm phán được tổ chức nhưng căng thẳng không lắng xuống. Ngược lại, trả đũa kinh tế theo kiểu ăn miếng trả miếng liên tục được các bên tung ra.

Mới đây, Thái Lan tuyên bố đóng cửa gần như toàn bộ biên giới trên bộ với Campuchia. Cấm di chuyển hàng hóa và người, trừ trường hợp nhân đạo, sinh viên hoặc có lý do thuyết phục.

Quân đội Thái Lan giải thích, động thái nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, cũng như tác động đến các ổ lừa đảo hoạt động trong lãnh thổ Campuchia.

Từ khi Thái Lan tuyên bố đóng cửa biên giới ngày 24.6, lãnh tụ Hun Sen và Thủ tướng Hun Manet của Campuchia chưa lên tiếng về sự việc. Tuy nhiên ông Hun Sen có đăng 1 status bí ẩn trên Facebook với nội dung: “Thái Lan sẽ có thủ tướng mới trong 3 tháng tới. Tôi biết trước người đó nhưng sẽ không nói ra.”

Tuần rồi, cuộc điện đàm 17 phút giữa Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn và ông Hun Sen bị phía Campuchia tiết lộ. Trong đó, bà Paetongtarn chỉ trích quân đội góp phần làm gia tăng căng thẳng. Các đảng đối lập ngay tức thời lên tiếng phê phán bà. Một đảng đã rút khỏi liên minh cầm quyền, khiến Chính phủ Thái Lan có nguy cơ sụp đổ.

Xứ chùa vàng quyết định đóng cửa biên giới, sau khi Campuchia ngưng nhập khẩu nhiều hàng hóa từ nước láng giềng như rau củ quả, phim ảnh, internet, xăng dầu và khí đốt.

Dữ liệu hải quan Campuchia cho thấy, thương mại song phương đạt 4,2 tỷ USD năm 2024. Trong đó Campuchia xuất khẩu 844 triệu USD và nhập 3,4 tỷ USD. Mặt hàng Campuchia nhập chính là nhiên liệu, phụ tùng máy móc, đồ uống và hàng đóng hộp. Xứ chùa tháp xuất khẩu chính trái cây, rau củ và thực phẩm.

Ngày 24.6, cảnh xếp hàng đông đúc đã diễn ra ở nhiều điểm kiểm soát biên giới, khi người từ bên này muốn sang bên kia. Thái Lan cho phép người dân di chuyển qua lại từ 5h sáng đến 8h tối. Không rõ đây có phải giải pháp tạm thời hay không.

Anh Ny Kimleap 39 tuổi, làm nghề khuân vác ở chợ Rong Kluea bên phía Thái Lan. Anh lo ngại đóng cửa biên giới khiến đời sống gia đình thêm chật vật, khi chưa biết làm gì kiếm tiền.

Anh nói với Nikkei Asia: “Tôi muốn chính phủ giúp đỡ để đi lại bình thường. 90% chúng tôi đang mắc nợ. Xin hãy tác động để ngân hàng hoãn nợ. Chúng tôi không biết làm gì ở đâu bây giờ.”

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), nợ xấu của Campuchia của doanh nghiệp, nhà nước lẫn người dân đều ở mức tương đối cao, trên dưới 10%. Thái Lan đóng cửa biên giới, sẽ làm GDP xứ chùa tháp tăng chậm lại và nợ xấu lên cao, gây nguy hiểm cho nền kinh tế.

Theo thống kê của Chính phủ Thái Lan, gần nửa triệu người Campuchia đang làm việc tại nước này. Theo phía Campuchia, con số cao hơn có thể lên đến 1,2 triệu. Ông Hun Sen đã yêu cầu lao động trở về, do lo ngại bị phân biệt đối xử.

Hiệp hội các ngân hàng ở Campuchia nói rằng, họ sẽ lắng nghe lời kêu gọi của chính phủ và người lao động, để hỗ trợ trường hợp khó khăn, như giảm nhẹ gánh nặng trả nợ.

Tuần trước, cơ quan di trú Campuchia thông báo, mỗi ngày khoảng 5.000 lao động tại Thái Lan về nước.

Ông Somsak Srikiat, chủ 1 cửa hàng bánh mì ở thủ đô Bangkok chia sẻ rằng, cơ sở của ông đang tuyển dụng 5 công nhân Campuchia. Họ đều lo lắng khi quan hệ 2 nước xấu đi. Họ muốn ở lại Thái Lan, nhưng nếu quyết định trở về thì ông cũng sẵn sàng chấp nhận thực tế khó khăn này.

(Biên dịch: NVP)