Tân Thủ tướng Nhật muốn giảm thuế để thúc đẩy đầu tư

Đảng Dân Chủ Tự Do (LDP) cầm quyền của bà Takaichi sắp thảo luận về cải cách thuế toàn diện trong năm tài chính kế tiếp. Đối tác của LDP trong liên minh là JIP cũng sẽ triệu tập cuộc họp trong tuần này về cùng chủ đề.

Một nghị sự quan trọng khác là giảm thuế nhiên liệu, để bớt gánh nặng cho các hộ tiêu dùng. Tháng 10 vừa qua, 6 đảng lớn nhất trong quốc hội, đã đạt được thỏa thuận bãi bỏ phụ thu thuế với xăng dầu từ ngày 31.12, và bãi bỏ phụ thu thuế với dầu diesel từ ngày 1.4.2026.

Những thay đổi này có thể khiến chính quyền thất thu ngân sách 9,67 tỷ USD mỗi năm.

Dự luật bãi bỏ phụ thu nhiên liệu dự kiến sớm được xem xét trong kỳ họp lập pháp đang diễn ra. Còn giải pháp bù đắp ngân sách thất thu, sẽ được xem xét trong kỳ họp cuối năm. Ví dụ tăng thuế với người giàu và siêu giàu.

Hiện nay, Nhật Bản đang có chính sách giảm thuế với những tập đoàn ưu tiên nghiên cứu khoa học. Trong năm tài chính 2023, số tiền thuế giảm lên đến gần 1.000 tỷ yên (6,4 tỷ USD), trở thành gói giảm thuế lớn nhất với các doanh nghiệp. Chính sách này sẽ hết hạn vào cuối năm tài chính hiện tại, nên việc đàm phán lại cũng chuẩn bị được tiến hành.

Một vấn đề khác, là có nên ngưng chương trình giảm thuế để tăng lương cho người lao động hay không? Khoản giảm thuế này trong năm tài chính 2023, giúp tiết kiệm cho các doanh nghiệp hơn 3 tỷ USD.

Bộ Tài chính muốn hủy chương trình thuế cho doanh nghiệp ưu tiên nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên Bộ Kinh tế – Thương mại & Công nghiệp kêu gọi gia hạn.

Các đảng lớn trong quốc hội đã nhất trí rằng, giảm thuế xăng dầu và dầu diesel phụ thuộc vào chương trình cải cách chi tiêu. Nếu không tìm được nguồn thu thay thế vào cuối năm nay, chính phủ sẽ đưa ra bàn bạc lại trong 1 năm nữa.

Giảm thuế nhưng không có nguồn thu khác, sẽ đặt ra câu hỏi về tình hình sức khỏe của nền tài chính Nhật Bản. Ngày 17.11.2025, lợi suất trái phiếu Chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm mới phát hành, thước đo cho lãi suất dài hạn, đã tăng lên 1,73%.

Trước đó, những đề xuất kích thích quy mô lớn của Thủ tướng Takaichi, nhưng chưa có giải pháp bù đắp nguồn thu, đã dẫn đến 1 làn sóng bán tháo trái phiếu.

Doanh thu từ thuế của Nhật Bản đang tăng, do lợi nhuận doanh nghiệp lên cao và lạm phát. Điều này được nhận xét có thể tạo thêm không gian, cho những cải cách của Thủ tướng Takaichi.

Một số ý kiến trong chính phủ đang kêu gọi mở rộng ưu đãi thuế với lĩnh vực khởi nghiệp. Các công ty chịu chuyển trụ sở chính từ thủ đô Tokyo ra vùng xa xôi, cũng có thể nằm trong diện được giảm thuế.

(Biên dịch: NVP)