Quạt năng lượng mặt trời giúp cuộc sống thay đổi ở Nigeria

Sống ở Lagos, Lawal Sheriff Olakunle, 33 tuổi, quen với tình trạng thiếu điện. Mỗi ngày điện chỉ có trong khoảng 10–15 giờ.

Nhưng năm 2022, mất điện kéo dài cả hai tháng. Sau khi trải qua hai tháng nóng nực, không có nguồn điện chính hay máy phát điện để dùng quạt trần, “tôi quyết định mua quạt năng lượng mặt trời.”

Thậm chí trước đó anh chưa từng nghĩ mua sản phẩm cho dù đã nghe những người sống gần đó, bao gồm khách hàng và đại lý bán hàng của công ty Sun King, bàn luận về loại quạt này.

Sản phẩm sử dụng năng lượng mặt trời đầu tiên mà anh mua là một hệ thống năng lượng mặt trời cho gia đình bao gồm tấm pin, pin và đèn, bên cạnh cây quạt đứng. Một nhân viên của Sun King đã lắp đặt tấm pin, và hiện “tôi phải làm sạch bề mặt của tấm pin” khoảng ba tháng một lần để bảo trì hệ thống. Trong mùa mưa, anh không cần phải làm gì cả.

Anh đặt chiếc quạt đối diện với cửa sổ, với hệ thống thông gió tốt, cây quạt làm cho không khí trong phòng thoáng mát hơn ngay cả nhiệt độ cao. Anh sử dụng cây quạt chủ yếu vào ban đêm khi thời tiết nóng bức, để quạt ở chế độ dự phòng khi có sẵn nguồn điện lưới và chuyển sang sử dụng nguồn năng lượng mặt trời khi cần. Pin không bao giờ hết.

“Tôi không hối hận vì mua cây quạt này,” Olakule nói.

Ngoài ra, thật tiện lợi khi hệ thống còn kèm theo đèn và cổng USB để sạc điện thoại. Trước đây, anh phải đến nhà có máy phát điện hoặc mượn pin dự phòng để sạc điện thoại khi bị cắt điện.

Không giống như những khách hàng của Sun King ở Nigeria, Olakunle đã thanh toán một lần (66.000 NGN, khoảng 150 USD vào thời điểm đó) khi mua quạt. Anh là nhân viên kế toán nên có thể mua được với giá này, nhưng nhiều người ở Nigeria không thể trả mức đó. Olakunle cho biết thêm giá đã tăng kể từ đó do đồng naira mất giá.

Đây là sản phẩm thông dụng trong đời sống nhưng có tiềm năng cứu người.

Tiềm năng to lớn của hệ thống điện mặt trời độc lập

Hệ thống điện mặt trời độc lập đang giúp khắc phục tình trạng thiếu điện không chỉ ở các thành lớn như Lagos mà còn những vùng nông thôn xa xôi.

Hệ thống điện mặt trời dành cho gia đình đang gia tăng nhanh chóng. Những hệ thống này có thể bao gồm đèn lồng và quạt, như trong trường hợp của Olakunle, hoặc mở rộng sang radio và ti vi.

Vào năm 2022, hệ thống năng lượng mặt trời dành cho gia đình giúp người dân ở khu vực châu Phi cận Sahara có điện để dùng. Theo cơ quan Năng lượng Quốc tế, doanh số trong năm 2022 tăng gấp đôi so với năm 2018.

Ngân hàng Thế giới đang đặt cược vào các lưới điện mặt trời nhỏ như một cách để điện khí hóa khu vực châu Phi cận Sahara bằng các nguồn năng lượng tái tạo.

Hệ thống năng lượng mặt trời độc lập có thêm một số ưu thế bên cạnh khả năng chi trả và tính di động. Thứ nhất, chúng có thể chống chọi với khí hậu tốt hơn, bao gồm cả tình trạng ít bị thiếu điện trong các đợt nắng nóng và hạn hán.

Bộ cấp điện mặt trời rất hữu ích sau thảm họa, chẳng hạn như hỗ trợ liên lạc sau Bão Idai ở Mozambique, khi lưới điện ngừng hoạt động trong vài ngày.

Quạt năng lượng mặt trời được ưa chuộng

Theo hiệp hội thành viên của ngành năng lượng mặt trời độc lập GOGLA, quạt năng lượng mặt trời đặc biệt quan trọng ở những nơi không có máy lạnh hoặc nguồn điện ổn định. Báo cáo gần đây của GOGLA ước tính rằng hơn 7,5 triệu người và 43.000 doanh nghiệp sử dụng quạt năng lượng mặt trời hiệu suất cao, phần lớn ở Nam Á.

Tại Bangladesh, người dùng cho biết chất lượng cuộc sống được cải thiện và có thêm thời gian làm việc hiệu quả. Theo Oliver Reynolds, quản lý dữ liệu tại GOGLA, sản phẩm này được ưa chuộng ở Pakistan do nơi đây có nhiệt độ cao.  

“Chúng tôi cũng nhận thấy, đặc biệt trong vài năm gần đây và ở Tây Phi, doanh số bán quạt tại khu vực đó tăng lên,” Reynolds nói. Người dân ưa chuộng sản phẩm này nhờ vào hiệu quả cũng như khả năng mua quạt sử dụng năng lượng mặt trời cùng với hệ thống điện mặt trời dành cho gia đình ngày càng tăng.

Nigeria là thị trường lớn do tình trạng mất điện thường xuyên diễn ra và phong trào chuyển từ máy phát điện diesel sang năng lượng tái tạo để làm nguồn điện dự phòng.

“Thị trường thiết bị sử dụng năng lượng mặt trời khá phát triển đặc biệt ở các khu vực thành thị,” Reynolds nhận xét. “Nhu cầu lớn và tăng theo thời gian.” Những người có thu nhập thấp hơn cũng cần mua sản phẩm.

Quạt còn đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe chẳng hạn như phòng bệnh gây ra do thời tiết nóng bức. Quạt có thể giúp thông gió khi nấu ăn trong nhà và đuổi muỗi.

Đưa quạt năng lượng mặt trời đến với nhiều người hơn

Giá sẽ cần phải giảm xuống để nhiều người có thể mua được. Đối với các sản phẩm chất lượng tốt (thường có pin tích hợp hoặc tấm pin mặt trời), GOGLA cho biết một chiếc quạt bàn sử dụng năng lượng mặt trời trung bình có giá trên 30 USD, trong khi quạt trần và hệ thống năng lượng mặt trời dành cho gia đình đắt hơn.

Hầu hết người dân tại các quốc gia giàu hoặc những người giàu có thể mua được sản phẩm với giá này, nhưng những cây quạt đó không phù hợp với túi tiền của người có thu nhập thấp hơn.

Không giống như ở châu Á, khoảng 95% khách hàng tại khu vực châu Phi cận Sahara đang trả góp cho hệ thống năng lượng mặt trời dùng trong gia đình. “Hình thức mua này cũng giúp giải quyết rất nhiều vấn đề về khả năng chi trả,” Reynolds giải thích.

Sun King – một cửa hàng tổng hợp trong ngành năng lượng mặt trời không nối lưới, chuyên thiết kế, bán, lắp đặt và cung cấp dịch vụ cho các sản phẩm năng lượng mặt trời thông qua mạng lưới đại lý địa phương – bán được hơn 450.000 quạt đi kèm với các tấm pin hoặc hệ thống điện mặt trời dành cho gia đình. Ba phần tư số quạt năng lượng mặt trời của hãng bán cho người dân ở Nigeria. Những chiếc quạt này thường có tuổi thọ dự kiến là 5 năm.

Công ty đặt mục tiêu đưa ra mức giá phải chăng và kế hoạch tài chính phù hợp với khả năng chi trả cho người dân ở Nigeria. Tuga Omoyemi, phó chủ tịch phụ trách dịch vụ trả góp của Sun King tại Tây và Trung Phi, giải thích rằng công ty không muốn đưa ra những sản phẩm vượt quá khả năng chi trả của khách hàng.

Ngoài ra, công ty cũng cung cấp phương thức thanh toán linh hoạt. Omoyemi lưu ý rằng mặc dù Sun King muốn tất cả khoản thanh toán đều được thực hiện thông qua nền tảng kỹ thuật số. Nhưng phương thức thanh toán này không phổ biến ở Nigeria. Một số khách hàng ở khu vực nông thôn nhất quyết thanh toán bằng tiền mặt.

Công ty còn đối mặt với một thách thức khác ở thị trường Nigeria. “Đây không phải là sản phẩm có thể bán được như một chai Coke,” Omoyemi nhận xét. “Bạn thực sự cần dành thời gian để tư vấn cho khách hàng vì không chỉ cung cấp sản phẩm mà còn vạch ra kế hoạch chi trả phù hợp với tài chính của họ.”

Không chỉ Sun King mà nhiều tổ chức khác nghĩ rằng tiềm năng phát triển hệ thống năng lượng mặt trời không nối lưới, bao gồm cả quạt sử dụng điện mặt trời, rất lớn.

“Có rất nhiều cơ hội để phát triển quạt sử dụng điện mặt trời,” Reynolds nhấn mạnh.

Biên dịch: Gia Nhi

———————-

Xem thêm:

Mike Cannon-Brookes mua dự án năng lượng mặt trời Sun Cable
AC Energy mở rộng dấu ấn năng lượng mặt trời với dự án 293 triệu USD tại Philippines