Thuế của ông Trump có lợi cho ngành bán dẫn Hoa Kỳ?

Theo Business Insider, thuế với chip nước ngoài sản xuất, có thể giúp cân bằng sân chơi với hãng nội địa, khi đang đối mặt sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Thuế có thể khuyến khích doanh nghiệp Hoa Kỳ tìm nguồn cung trong nước, thuyết phục những công ty khổng lồ như TSMC tiếp tục xây dựng nhà máy trên lãnh thổ xứ cờ hoa. Diễn biến trên giúp gia tăng việc làm, mặc dù không phải mọi ý kiến đều đồng ý.

Chính sách thuế ông Trump đề xuất, là áp 10% – 20% với mọi hàng hóa nhập khẩu. Riêng hàng Trung Quốc là 60%. Công ty Hoa Kỳ cần rất nhiều chip, để lắp đặt trong smartphone, máy móc và xe cộ. Tuy nhiên, nguồn cung từ Hoa Kỳ từng chiếm 37% thế giới những năm 1990, giờ chỉ còn 10%.

Tháng 10.2024, ông Trump từng chỉ trích đạo luật CHIPS của chính quyền Tổng thống Biden, khi bỏ ra 52,7 tỉ USD miễn thuế và trợ cấp, để thu hút công ty bán dẫn tới Hoa Kỳ đầu tư. Ông nói Chính phủ liên bang nên áp thuế, để thúc đẩy hãng chip tới Hoa Kỳ xây nhiều nhà máy hơn, trực tiếp tạo ra việc làm.

Ông Jeff Koch, chuyên gia phân tích tại SemiAnalysis nói với Business Insider rằng, nhà sản xuất chip Hoa Kỳ sẽ hưởng lợi, vì thuế giúp cạnh tranh tốt hơn với các hãng giá rẻ nước ngoài. Tuy nhiên thuế quan khiến các mặt hàng cần chip có giá cao hơn, như ô tô, đồ điện tử và đồ gia dụng.

Ông Patrick Moorhead, chuyên gia phân tích tại Moor Insights & Strategy nói rằng, thuế giúp tăng việc làm lĩnh vực chip. TSMC và Samsung sẽ sản xuất nhiều hơn ở Mỹ, bởi chi phí rẻ hơn nếu sản xuất ở nước ngoài cộng thuế.

Ông Jeff Ferry, nhà kinh tế trưởng tại “Coalition for a prosperous America” ước tính, thuế quan sẽ tạo ra thêm 100 ngàn việc làm trong lĩnh vực chip và các chuỗi cung ứng liên quan. Khoảng 50 tỉ USD sẽ đổ về để xây dựng 10 nhà máy mới. 42 ngàn việc làm trực tiếp được tạo ra tại các công ty xây dựng những nhà máy này, và khoảng 100 ngàn việc làm gián tiếp tại các hãng cung cấp thiết bị.

TSMC, Samsung và Intel đã không trả lời yêu cầu bình luận của báo chí về vấn đề trên.

Tháng 3.2024, Intel thông báo sẽ đầu tư khoảng 100 tỉ USD vào Hoa Kỳ trong 5 năm tới, dự kiến tạo ra 10 ngàn việc làm trực tiếp và 20 ngàn việc làm trong lĩnh vực xây dựng.

Tháng 4.2024, TSMC cho biết ba nhà máy sản xuất chip ở bang Arizona họ đang xây dựng, dự kiến tạo ra 6.000 việc làm trực tiếp và 20 ngàn việc làm gián tiếp trong lĩnh vực xây dựng và cung ứng.

Ông Stephen Ezell, phó chủ tịch quỹ “Innovation Technology and Information” nhận định, hiệu quả của thuế quan với chip nhập khẩu có thể bị hạn chế, một phần bởi chip không hoàn toàn được nhập khẩu trực tiếp vào Hoa Kỳ. Chúng nhúng vào sản phẩm đã hoàn thiện như điện thoại thông minh hoặc máy tính. Ví dụ chip của TSMC sản xuất ở Đài Loan (Trung Quốc), được gửi đến Trung Quốc hoặc Ấn Độ rồi lắp vào iPhone. Do đó, iPhone chịu thuế quan chứ không phải chip.

Theo ông Ezell, khi muốn xây nhà máy chip ở Hoa Kỳ, các yếu tố cân nhắc là mức lương người lao động, nguồn nhân lực tài năng, rồi mới tới chính sách thuế.

Biên dịch: Văn Phong