Philippines bất ngờ ngừng nhập khẩu gạo trong 2 tháng

Philippines hiện là nước nhập khẩu gạo hàng đầu thế giới, với 4,68 triệu tấn năm 2024, tăng gần 30% so với 2023. Phần lớn gạo nhập khẩu từ Việt Nam.

Theo Bộ Nông nghiệp, tạm ngừng nhập khẩu liên quan đến giá gạo giảm mạnh. Tháng 7 năm nay, giá gạo giảm khoảng 16% so với cùng kỳ năm trước.

Bộ trưởng Nông nghiệp Tiu Laurel Junior phát biểu: “Đây là sự cân bằng, nhằm bảo vệ người nông dân, và đảm bảo người tiêu dùng được tiếp cận với giá gạo phải chăng.”

Quyết định trên đưa ra trùng với mùa thu hoạch nông sản của đất nước. Do đó, động thái có thể để bảo vệ nông dân địa phương khỏi tình trạng giá đi xuống quá nhanh.

Nông nghiệp đóng góp 10% GDP và 25% lực lượng lao động của Philippines. Giá gạo đi xuống, là động lực khiến lạm phát của quốc gia Đông Nam Á cán mức rất thấp 0,9% trong tháng 7. Bất kỳ sự thu hẹp nguồn cung nào, cũng có thể đảo ngược xu thế giảm phát này.

Chuyên gia kinh tế Michael Ricafort tại Rizal Commercial Banking cho biết, việc tạm dừng nhập khẩu có thể khiến giá gạo toàn cầu giảm.

Ông Raul Montemayor, giám đốc liên đoàn nông dân tự do của Philippines bày tỏ nghi ngờ về động thái của chính phủ, khi phát biểu: “Các công ty nhập khẩu có thể đẩy nhanh tiến độ mua hàng trước tháng 9. Lẽ ra nên tăng thuế để giải quyết nguồn cung dư thừa và ngăn việc nhập khẩu quá mức.”

Ông Raul lưu ý, động thái cấm nhập khẩu đơn phương có thể bị đặt dấu chấm hỏi, vì vi phạm quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Tổng thống Marcos Junior chưa ban hành bất kỳ chỉ thị nào về việc tăng thuế nhập khẩu gạo. Bộ Nông nghiệp Philippines đề xuất tăng thuế từ 15% lên 25%, sau khi giảm vào tháng 7.2024 để kìm chế lạm phát.

Theo một số chuyên gia, Philippines phụ thuộc nặng nề vào nhập khẩu lương thực từ bên ngoài, do sai lầm trong chính sách. Ví dụ chưa ưu tiên nông nghiệp công nghệ cao, chưa đẩy mạnh ứng dụng khoa học và chưa hỗ trợ người nông dân một cách hợp lý.

Tự chủ nông sản là nhu cầu ngày càng cấp bách, khi Philippines thường xuyên bị thiên tai, khiến giá cả lương thực lên xuống thất thường. Đầu tháng 8 vừa qua, Hàn Quốc tặng Philippines hơn 2.000 tấn gạo, nhằm góp phần khắc phục hậu quả mưa bão.

(Biên dịch: NVP)