Doanh nhân kinh doanh mì udon Nhật Bản trở thành tỉ phú

Trong hơn một năm qua, cổ phiếu của Toridoll Holdings (Toridoll) – công ty vận hành chuỗi nhà hàng ẩm thực chuyên về món mì udon Nhật Bản với hơn 1.900 nhà hàng trên toàn thế giới – đã tăng hơn 33,33% khi người dân trở lại với thói quen ăn uống bên ngoài sau dịch COVID-19.

Điều này giúp nhà sáng lập kiêm CEO Takaya Awata trở thành tỉ phú với khối tài sản 1,1 tỉ USD từ 48% cổ phần nắm giữ trong Toridoll, tính theo giá cổ phiếu ở mức 3.930 yen/cổ phiếu (26,8 USD) khi chốt phiên giao dịch hôm 25.8.

Takaya Awata thành lập Toridoll Holdings vào năm 1990 và phát triển thành một trong những công ty vận hành chuỗi nhà hàng mì hàng đầu Nhật Bản, sở hữu các chuỗi thương hiệu như Marugame Seimen (Marugame Udon). Toridoll còn có các nhà hàng phục vụ món mì gạo cay Trung Quốc, bánh pancake, mì ramen và tôm chiên xù tempura.

Kể từ năm 2010, Takaya Awata đã mở rộng quy mô của Toridoll trên toàn cầu, Ngoài “quê nhà” Nhật Bản, nơi công ty có hơn 1.000 nhà hàng, Toridoll còn có mặt ở các thị trường Mỹ, Anh, Cambodia, Hong Kong, Indonesia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam.

Một phần trong quá trình mở rộng toàn cầu của Toridoll Holdings được thực hiện thông qua các thương vụ mua lại. Năm 2015, công ty mua lại Wok to Walk, chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh châu Á đã tiến sang thị trường châu Âu. Năm 2018, Toridoll thâu tóm Tam Jai International, công ty vận hành hai chuỗi nhà hàng mì nổi tiếng tại Hong Kong là TamJai and SamGor với giá trị 242 triệu USD.

Ba năm sau, công ty thực hiện đợt phát hành công khai lần đầu (IPO) cho Tam Jai International và thu về 180 triệu USD. Hồi tháng 6 vừa qua, Toridoll mua Fulham Shore, công ty điều hành các cửa hàng bánh pizza và nhà hàng đồ ăn Hy lạp ở Anh, theo thỏa thuận giá trị khoảng 118 triệu USD.

Nhưng kế hoạch mở rộng quy mô hoạt động của Awata vẫn chưa dừng lại ở đó. Toridoll hiện đã dành hơn 650 triệu USD để thực hiện các thương vụ M&A (mua bán và sáp nhập) ở châu Âu, châu Á và Trung Quốc, với mục tiêu tăng gấp ba lần số nhà hàng lên hơn 5.500 điểm và doanh thu tăng hai lần lên 2 tỉ USD trong 5 năm tới.

Trong quý 2.2023, Toridoll báo cáo doanh thu tăng 20% lên con số kỷ lục 360 triệu USD so với cùng kỳ năm 2022. Ngoài việc thu hút nhiều thực khách hơn đến nhà hàng của mình, công ty còn bổ sung thêm khu vực mua mang đi, giúp tăng doanh thu. Mặc dù tăng trưởng nhanh chóng, lợi nhuận thuần của Toridoll lại giảm 20% trong quý vừa qua xuống còn 50 triệu USD, phần lớn do tình hình lạm phát ảnh hưởng đến chi phí nguyên liệu cùng nhiều thứ khác.

Takaya Awata chưa ngay lập tức phản hồi yêu cầu đưa ra bình luận.

Takaya Awata theo đuổi công việc kinh doanh nhà hàng sau khi bỏ học tại đại học Ngoại ngữ Thành phố Kobe (KCUFS). Năm 1985, Awata mở nhà hàng đầu tiên phục vụ món gà nướng kiểu Nhật ở tuổi 23. Tuy nhiên, trong một buổi phỏng vấn với đài phát thanh truyền hình công cộng NHK, ông cho biết việc kinh doanh khi đó không đạt được thành công.

Nhưng chuyến thăm quê hương của người cha quá cố ở tỉnh Kagawa, nơi nổi tiếng với các cửa hàng mì udon, đã giúp ông nảy ra ý tưởng kinh doanh mới. Trong một bài đăng trên blog, Awata đã dùng cụm từ “trải nghiệm đầy cảm xúc về đồ ăn” để mô tả hình ảnh hàng dài người xếp hàng bên ngoài các cửa hàng mì udon, nơi nấu những sợi mì dai, làm từ bột mì ngay trước mặt khách hàng. Điều này truyền cảm hứng cho Awata thành lập chuỗi nhà hàng của riêng mình.

Thay vì sản xuất tại nhà máy, Takaya Awata tin rằng việc chế biến món ăn trực tiếp sẽ mang đến trải nghiệm ăn uống thú vị trong việc thu hút các khách hàng. Các nhà hàng của Toridoll hoạt động theo hình thức tự phục vụ (self-service) và có giá cả phải chăng, với tô mì được những đầu bếp chế biến trước mặt khách hàng ở không gian bếp mở. Các món mì tại đây thường có nước dùng làm từ nước tương với nhiều loại đồ ăn kèm khác nhau.

Khi Toridoll mở rộng quy mô, Awata đưa công ty lên sàn chứng khoán Tokyo (TSE) vào năm 2006. Ban đầu, công ty niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán dành cho các công ty khởi nghiệp Mothers, sau đó chuyển sang thị trường Bảng 1 (First Section) của TSE.

Trong một chuyến đi nghỉ ở Hawaii, Awata dường như đã nảy ra ý tưởng đầu tiên để mở rộng hoạt động ra nước ngoài. Năm 2011, Toridoll mở nhà hàng đầu tiên ở Hawaii, theo sau đó là Trung Quốc, Indonesia và các quốc gia láng giềng. Năm 2021, nhà hàng Marugame Seimen đầu tiên khai trương tại London.

Thay vì cách tiếp cận một hương vị cho mọi khẩu vị, Awata chế biến món ăn phù hợp với từng nơi. Ví dụ, các nhà hàng cung cấp nước dùng làm từ cà chua ở Trung Quốc, nơi Toridoll mở cửa lần đầu tiên vào năm 2012, và lớp phủ ớt ở Indonesia. Công ty tiến vào thị trường Indonesia từ năm 2013.

Vào thời điểm đại dịch bùng phát, Takaya Awata đã nấu những tô mì udon miễn phí cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên một chiếc xe tải đi khắp Nhật Bản, cũng như cung cấp thực phẩm cho các nhân viên y tế.

“Những điều làm khơi dậy niềm đam mê ẩm thực được ẩn giấu ở những nơi không ngờ tới. Chúng tôi khám phá những điều bí ẩn đó và mang đến giá trị mới để tạo niềm vui cho khách hàng. Đây chính là động lực lớn nhất cho sự phát triển và sứ mệnh của chúng tôi,” Awata chia sẻ trên trang web của Toridoll.

Biên dịch: Minh Tuấn