TPHCM cần 320 tỷ USD để phát triển thành trung tâm kinh tế hàng đầu khu vực

Quy hoạch TP.HCM tầm nhìn 2050 vừa được phê duyệt đầu năm 2025 do liên danh tư vấn đứng đầu bởi Royal HaskoningDHV – hãng tư vấn hàng đầu Hà Lan – nghiên cứu phát triển cho thành phố.

Theo đại diện Royal HaskoningDHV Việt Nam, tổng vốn đầu tư cho quy hoạch này ước tính khoảng 320 tỷ USD, trong đó 25% từ ngân sách nhà nước và 75% từ nguồn vốn xã hội hóa.

Một trong những trọng tâm là chiến lược phát triển “bám sông, hướng biển”, tập trung khai thác tiềm năng của sông Sài Gòn và khu vực ven biển Cần Giờ.

Sông Sài Gòn sẽ được cải tạo từ Củ Chi đến trung tâm thành phố, kết hợp với các tuyến đường đi bộ và trung tâm thương mại dọc bờ sông. Bên cạnh đó, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, với vốn đầu tư khoảng 4 tỷ USD, dự kiến sẽ đảm nhiệm 10% tổng hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam và 90% hàng trung chuyển quốc tế.

Hiện nay, TP.HCM đóng góp khoảng 15-16% GDP cả nước, giảm so với mức hơn 25% trước đây. GDP bình quân đầu người của thành phố khoảng 7.500 USD (theo Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM năm 2024), vẫn thấp hơn một số địa phương lân cận như Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương. Điều này đặt ra yêu cầu cần có chiến lược đột phá để đưa thành phố trở lại vị trí đầu tàu kinh tế của cả nước.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện kế hoạch này không tránh khỏi những thách thức. Ô nhiễm môi trường và tình trạng ngập lụt đang ảnh hưởng đến sông Sài Gòn, trong khi cảng Cần Giờ đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn và cạnh tranh với các cảng khu vực như Singapore.

Vấn đề hạ tầng giao thông cũng là một bài toán khó, dù thành phố đã có kế hoạch xây dựng 12 tuyến metro và các hành lang giao thông Đông – Tây, Bắc – Nam.

Tuyến metro số 2 từ Tham Lương đến Bến Thành, dự kiến hoàn thành năm 2030, sẽ là một cột mốc quan trọng trong quá trình hiện đại hóa giao thông đô thị. Tuy nhiên, quỹ đất công nghiệp hạn chế (khoảng 10.000 hecta) vẫn là rào cản đối với việc phát triển năm ngành kinh tế chủ lực gồm: công nghệ cao, logistics, công nghiệp số, tài chính và du lịch.

Dù còn nhiều thách thức, TP.HCM đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP trung bình 8,3% giai đoạn 2026-2030, và đạt mức hai con số từ 2031-2050.

Ông Đoàn Mạnh Thắng, Giám đốc ngành Nước và Quy hoạch của Royal HaskoningDHV Việt Nam, đánh giá đây là một tham vọng lớn nhưng có cơ sở, xét đến vị trí chiến lược của thành phố.

Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) ước tính, chỉ trong bốn giờ bay từ thành phố, có thể kết nối với gần 40% dân số và 40% GDP thế giới. Xét ở bình diện quốc gia, TP.HCM sở hữu hệ thống sân bay, cảng biển thuận lợi và lực lượng lao động tay nghề cao, tạo nền tảng phát triển kinh tế mạnh mẽ.

Ngoài ra, ông Thắng cho rằng các thỏa thuận hợp tác giữa chính quyền thành phố với các nhà đầu tư quốc tế, như việc hãng tàu biển lớn nhất thế giới MSC tham gia dự án cảng Cần Giờ, đang tạo ra những kỳ vọng lớn, có thể đóng góp vài tỷ USD mỗi năm cho nền kinh tế thành phố.

Đại diện tư vấn quy hoạch đánh giá, TP.HCM hội đủ điều kiện để phát triển ngang tầm với với Seoul hay Amsterdam trong bảng xếp hạng các thành phố có mức kết nối và ảnh hưởng nhất thế giới.