Tốp 10 người giàu nhất Philippines: Một năm đầy biến động

Được thúc đẩy bởi nhu cầu nội địa vững vàng và sự gia tăng đầu tư hạ tầng, kinh tế Philippines tăng trưởng 5,4% trong quý 1/2025. Tuy nhiên, các biện pháp áp thuế của Mỹ đã phần nào kìm hãm đà phục hồi. Chỉ số chứng khoán tiêu chuẩn của nước này giảm 7% so với kỳ khảo sát trước, dù đồng peso mạnh lên giúp bù đắp phần nào tổn thất.

Tổng tài sản của 50 người giàu nhất Philippines vẫn tăng hơn 6%, lên 86 tỷ USD, so với 80,8 tỷ USD năm ngoái. Gia tộc Sy – những người thừa kế đế chế bán lẻ và bất động sản SM Group do cố tỷ phú Henry Sy Sr. sáng lập – tiếp tục dẫn đầu danh sách dù khối tài sản sụt giảm 1,2 tỷ USD, xuống còn 11,8 tỷ USD, mức giảm mạnh nhất năm nay tính theo giá trị tuyệt đối.

Doanh nghiệp chủ lực của tập đoàn, SM Prime Holdings, đang triển khai kế hoạch đầu tư chín tỷ USD trong năm năm tới nhằm mở rộng quỹ đất và danh mục dự án trên toàn quốc. Gần một nửa nhân vật trong danh sách chứng kiến tài sản gia tăng, trong đó có tỷ phú cảng biển và casino Enrique Razon Jr., người giữ vững vị trí số hai với tài sản 11,5 tỷ USD, tăng nhẹ so với năm trước. Công ty International Container Terminal Services của ông ghi nhận lợi nhuận ròng tăng 2/3, đạt 850 triệu USD trong năm 2024, và cho biết sẽ tiếp tục mở rộng ra thị trường quốc tế trong năm nay.

Giữ vững vị trí thứ ba trong bảng xếp hạng, tỷ phú bất động sản Manuel Villar hiện sở hữu khối tài sản trị giá 11 tỷ USD. Tập đoàn của ông đang tiến hành tái cấu trúc Golden MV Holdings – doanh nghiệp từng gắn liền với phân khúc nhà ở đại chúng và công viên tưởng niệm – thành Villar Land Holdings, đơn vị phát triển dự án quy mô bậc nhất của ông: Villar City, khu đô thị tích hợp rộng 3.500 héc ta, dự kiến hoàn thiện trong vòng ba thập niên tới. Dù cổ phiếu của công ty tạm ngừng giao dịch từ tháng năm do chậm trễ công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024, dự án này vẫn được xem là bước đi chiến lược, thể hiện tham vọng của Villar trong việc định hình không gian đô thị tương lai của Philippines.

Ghi nhận mức tăng mạnh nhất về tỷ lệ phần trăm là cặp vợ chồng Dennis Anthony và Maria Grace Uy, nhà đồng sáng lập Converge ICT Solutions – doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ băng thông rộng tại Philippines. Nhờ đà tăng mạnh của cổ phiếu Converge, tài sản ròng của họ vọt lên 74%, đạt 1,6 tỷ USD, khi Chính phủ đẩy mạnh chương trình mở rộng hạ tầng Internet quốc gia. Sự bứt phá của Converge phản ánh làn sóng đầu tư vào hạ tầng số – một trong những động lực tăng trưởng nổi bật của nền kinh tế Philippines trong năm qua.

Trong khi đó, William Belo, nhà sáng lập chuỗi siêu thị vật liệu xây dựng Wilcon Depot, lại nằm trong nhóm 20 người có tài sản sụt giảm. Cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ nhỏ hơn cùng nhu cầu tiêu dùng chững lại khiến cổ phiếu Wilcon lao dốc xuống mức thấp nhất trong tám năm vào tháng tư, kéo theo tài sản của Belo giảm hơn 40%, còn 520 triệu USD; đây là mức giảm mạnh nhất danh sách xét theo tỷ lệ phần trăm.

Lần đầu tiên, cái tên gia đình Que Azcona xuất hiện trong bảng xếp hạng 50 người giàu nhất Philippines, tiếp nối di sản của bà Vivian Que Azcona – nữ doanh nhân đứng đầu chuỗi dược phẩm Mercury Drug. Bà Vivian qua đời ở tuổi 69, chỉ ít lâu sau khi Mercury Drug kỷ niệm 80 năm thành lập – một cột mốc khẳng định vị thế của thương hiệu gắn bó với đời sống hàng triệu người dân Philippines. Giờ đây, ông Steven Que Azcona, con trai bà, tiếp quản vai trò lãnh đạo, đưa doanh nghiệp có doanh thu hơn 203 tỷ peso này bước vào giai đoạn phát triển mới. 

PHƯƠNG PHÁP TÍNH: Danh sách được xây dựng dựa trên thông tin về cổ phần và tài chính thu thập từ các gia đình, cá nhân, sàn giao dịch chứng khoán, chuyên gia phân tích và nhiều nguồn khác. Khác với bảng xếp hạng các tỷ phú, danh sách này bao gồm cả tài sản của các gia đình – trong đó có những khối tài sản được chia sẻ giữa nhiều thế hệ hoặc thành viên mở rộng. Giá trị tài sản ròng được tính toán dựa trên giá cổ phiếu và tỷ giá hối đoái tại thời điểm thị trường đóng cửa ngày 18.7.2025. Đối với các doanh nghiệp chưa niêm yết, Forbes ước tính giá trị dựa trên các công ty tương tự đang giao dịch công khai. Danh sách cũng có thể bao gồm công dân nước ngoài có hoạt động kinh doanh, cư trú hoặc mối liên hệ đáng kể với quốc gia, hoặc công dân trong nước đang sinh sống ở nước ngoài nhưng vẫn duy trì hoạt động kinh doanh đáng kể tại quê hương. Ban biên tập Forbes bảo lưu quyền điều chỉnh thông tin hoặc loại bỏ bất kỳ cá nhân, gia đình nào khỏi danh sách khi có dữ liệu mới được cập nhật.

Sau năm năm thua lỗ liên tiếp tại mảng hóa dầu của JG Summit Holdings, với tổng thiệt hại lên đến khoảng 50 tỷ peso (tương đương 88 triệu USD), Chủ tịch kiêm CEO Lance Gokongwei buộc phải đưa ra quyết định khó khăn: tạm ngừng hoạt động nhà máy trong ít nhất hai năm kể từ tháng một. Tập đoàn cho biết sẽ “đánh giá lại các lựa chọn chiến lược”, bao gồm cả khả năng bán đứt mảng kinh doanh vốn chịu ảnh hưởng nặng nề từ tình trạng thừa cung toàn cầu và biên lợi nhuận ngày càng thu hẹp. JG Summit bắt đầu mở rộng sang lĩnh vực hóa dầu từ năm 1997 dưới thời người sáng lập (cố doanh nhân John Gokongwei Jr).

Theo Benjamin Garcia, trưởng bộ phận phân tích của AP Securities, việc bán mảng kinh doanh lâu đời này có thể là bước đi tích cực, giúp tập đoàn tái phân bổ nguồn lực cho các lĩnh vực đang tăng trưởng như hàng không, bán lẻ và thực phẩm. Trong đó, hãng hàng không Cebu Pacific ghi nhận lượng hành khách tăng hơn 20% trong nửa đầu năm nay; Robinsons Land, đơn vị vận hành trung tâm thương mại, đặt mục tiêu mở thêm 14 trung tâm mới trước năm 2030; còn Universal Robina tiếp tục là thương hiệu thực phẩm – đồ uống hàng đầu với các sản phẩm snack Jack ’n Jill quen thuộc.

Trong khi đó, cổ phiếu JG Summit đã giảm gần 30% kể từ kỳ đánh giá tài sản trước, kéo theo tài sản ròng của gia đình Gokongwei (chia sẻ giữa các anh chị em trong gia đình) giảm còn 1,8 tỷ USD. —Ian Sayson

Khối tài sản của “ông trùm” ngành vật liệu xây dựng và trang trí nội thất William Belo đã giảm hơn 40%, còn 520 triệu USD, khi cổ phiếu chuỗi bán lẻ Wilcon Depot rơi xuống mức thấp nhất trong tám năm vào tháng tư, trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng trì trệ. Trong quý một, Wilcon Depot ghi nhận lợi nhuận ròng 536 triệu peso (khoảng 9,5 triệu USD), giảm 28% so với cùng kỳ năm trước, một phần do chi phí mở rộng chuỗi cửa hàng mới, dù doanh thu tăng nhẹ lên 8,4 tỷ peso.

Bà Lorraine Belo-Cincochan, con gái ông Belo và hiện là chủ tịch kiêm CEO, cho biết trong tuyên bố hồi tháng năm rằng đợt tăng doanh số mạnh trong kỳ nghỉ Phục sinh khiến bà kỳ vọng nhu cầu sẽ phục hồi trong nửa cuối năm nay. Bà cũng cho biết lượng khách đến các cửa hàng mới đang có dấu hiệu tăng lên. Tính đến cuối năm 2024, Wilcon Depot đã khai trương cửa hàng thứ 100 và dự kiến mở thêm tám cửa hàng nữa trong năm nay. 

Dù mặt bằng lãi suất hạ và lạm phát giảm được xem là tín hiệu tích cực cho ngành cải tạo và trang trí nhà cửa, một báo cáo của J.P. Morgan Asia Pacific Equity Research công bố hồi tháng sáu cảnh báo rằng niềm tin tiêu dùng đối với các sản phẩm có giá trị lớn có thể cần thêm thời gian để phục hồi. Báo cáo cũng lưu ý sự cạnh tranh gay gắt từ các cửa hàng nhỏ (vốn chuyên bán hàng giá rẻ nhập từ Trung Quốc) đang là thách thức lớn mà Wilcon Depot phải đối mặt. —Jessica Tan

Nhờ Chính phủ đẩy mạnh chiến lược mở rộng hạ tầng Internet trên toàn quốc, cổ phiếu của Converge ICT Solutions – nhà cung cấp dịch vụ băng thông rộng hàng đầu Philippines – đã tăng gần 2/3 giá trị chỉ trong một năm qua. Tài sản ròng của cặp vợ chồng đồng sáng lập Dennis Anthony và Maria Grace Uy (lần lượt là CEO và chủ tịch công ty) tăng vọt 74%, đạt 1,6 tỷ USD, đưa họ lên vị trí thứ 16 trong danh sách người giàu nhất Philippines. Năm 2024, Converge ghi nhận lợi nhuận kỷ lục gần 11 tỷ peso, tăng 15% doanh thu lên 41 tỷ peso. Theo Samantha Gabrielle Patricio, chuyên gia phân tích của First Metro Securities (Manila), đà tăng trưởng này “hoàn toàn có cơ sở để duy trì lâu dài”. Bà dự báo Converge sẽ bổ sung khoảng 100 ngàn thuê bao mỗi quý, hướng đến mục tiêu bốn triệu thuê bao vào năm 2027.

Hiện Converge đang có 2,7 triệu thuê bao Internet cố định, chỉ xếp sau gã khổng lồ viễn thông PLDT với 3,5 triệu. Khoảng 300.000 khách hàng của SkyCable – công ty đối thủ đang gặp khó khăn tài chính – dự kiến sẽ chuyển sang sử dụng dịch vụ của Converge trong năm nay, sau khi hai bên đạt được thỏa thuận nâng cấp hạ tầng mạng vào năm 2024. Để chuẩn bị cho làn sóng tăng trưởng mới, Converge đã dành tới 25 tỷ peso trong năm nay cho việc mở rộng mạng cáp và xây dựng hai trung tâm dữ liệu mới, gấp gần ba lần mức đầu tư của năm 2024. “Chúng tôi vẫn chưa dừng lại trong hành trình chinh phục không gian kết nối,” Dennis Anthony Uy chia sẻ qua email. —Jonathan Burgos 

Tháng sáu vừa qua, Hotel101 Global Holdings đã đi vào lịch sử khi trở thành doanh nghiệp do người Philippines sở hữu đầu tiên niêm yết trên sàn Nasdaq. Đây là thương hiệu khách sạn có trụ sở tại Singapore, thuộc Tập đoàn bất động sản DoubleDragon, do Chủ tịch kiêm CEO Edgar Sia II sáng lập cùng người bạn đồng hành lâu năm, tỷ phú chuỗi thức ăn nhanh Tony Tan Caktiong (đồng chủ tịch DoubleDragon).

Hotel101 vận hành theo mô hình “condotel” – kết hợp giữa căn hộ và khách sạn. Mỗi căn hộ là một phòng tiêu chuẩn rộng 21m², có bếp nhỏ, được bán trước khi dự án hoàn thiện, và sau đó được vận hành như khách sạn. Nhà đầu tư sở hữu căn hộ sẽ nhận 30% doanh thu phòng hằng tháng, cùng với quyền nghỉ miễn phí trong hệ thống khách sạn của chuỗi. Hiện Hotel101 đã vận hành hai dự án với tổng cộng 1.100 phòng tại Philippines, cùng ba dự án khác đang trong quá trình xây dựng. Doanh nghiệp này cũng đã mở rộng sang Nhật Bản và Tây Ban Nha, đồng thời đặt chân đến Los Angeles (Mỹ). Đáng chú ý, tháng năm vừa qua, Hotel101 công bố liên doanh với tập đoàn đầu tư Horizon Group của Ả Rập Xê Út để phát triển 10 ngàn phòng khách sạn trên khắp vương quốc này.

Dù vốn hóa thị trường hiện chỉ khoảng 850 triệu USD, thấp hơn đáng kể so với mức định giá 2,3 tỷ USD trước IPO, thương vụ niêm yết tại Nasdaq đánh dấu bước tiến quan trọng trong tham vọng toàn cầu của Edgar Sia: biến Hotel101 thành một thương hiệu khách sạn toàn cầu với một triệu phòng tại 100 quốc gia vào năm 2050. —I. S.

Biên dịch: Hoàng Thi — Nội dung đã được đăng trên Tạp chí Forbes Việt Nam số tháng 11.2025