Tốp 10 người giàu nhất Hàn Quốc: Siêu giàu mất thế

Cuối năm 2024, Hàn Quốc rúng động bởi cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ: ông Yoon Suk Yeol tuyên bố thiết quân luật, khiến vị cựu tổng thống bị đình chỉ chức vụ và cuối cùng bị luận tội sau một chuỗi sự kiện chưa từng có trong lịch sử Hàn Quốc hiện đại. 

Bất ổn chính trị cùng hàng rào thuế quan từ Mỹ đã khiến chỉ số Kospi, thước đo chính của thị trường chứng khoán Hàn Quốc, giảm tới 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Kéo theo đó, tổng tài sản của 50 người giàu nhất nước này cũng sụt giảm, chỉ còn 99 tỷ USD so với 115 tỷ USD của năm ngoái.

Trong danh sách năm nay, tài sản của 32 người giàu nhất Hàn Quốc đều suy giảm. Trong đó có Michael Kim, ông trùm lĩnh vực đầu tư tư nhân (private equity), người vừa giành lại vị trí đầu bảng sau một năm bị soán ngôi, dù tài sản của ông cũng giảm nhẹ còn 9,5 tỷ USD. Công ty MBK Partners của Kim trở thành tâm điểm khi chuỗi siêu thị Homeplus do ông sở hữu chìm trong nợ nần và buộc phải nộp đơn tái cơ cấu doanh nghiệp.

Khối tài sản của Jay Y. Lee, chủ tịch điều hành Samsung Electronics, cũng bay hơi 3,7 tỷ USD còn 7,8 tỷ USD, khiến ông tụt xuống vị trí thứ hai sau khi giữ ngôi người giàu nhất Hàn Quốc trong năm ngoái. Samsung bị đánh giá là chậm chân trong cuộc đua AI, khiến cổ phiếu công nghệ của họ trở thành một trong những mã yếu nhất thị trường.

Trái ngược với phần còn lại của danh sách, Cho Jung-ho, chủ tịch Tập đoàn Tài chính Meritz, lại chứng kiến tài sản tăng thêm 1,5 tỷ USD lên mức 7,7 tỷ USD. Ông vươn lên vị trí thứ ba, nhờ kết quả lợi nhuận kỷ lục 2,3 nghìn tỷ won (1,6 tỷ USD) sau thương vụ sáp nhập hai mảng bảo hiểm và chứng khoán của Meritz.

Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn như vậy. Một khối gia sản chịu cú sốc lớn khác thuộc về Kwak Dong Shin, chủ tịch kiêm CEO của Hanmi Semiconductor, nhà sản xuất thiết bị dùng trong đóng gói bán dẫn (một trong những công đoạn cuối của quá trình sản xuất chip). Cổ phiếu công ty đã giảm hơn hai phần ba, hơn một nửa so với năm ngoái, chỉ còn 1,25 tỷ USD, do đà tăng trưởng doanh thu chững lại. 

Trong khi nhiều cái tên kỳ cựu chứng kiến tài sản của mình bị “bay màu” thì Park Soon-jae, đồng sáng lập kiêm CEO công ty công nghệ sinh học Alteogen, lại tăng 68% tài sản lên mức 2,4 tỷ USD nhờ hàng loạt hợp đồng cấp phép béo bở. Tháng 3 vừa qua, Alteogen đã ký hai hợp đồng trị giá 1,4 tỷ USD với hãng dược phẩm AstraZeneca để phát triển thuốc điều trị ung thư dạng tiêm dưới da dựa trên công nghệ enzyme của mình.

Ba “tân binh” gia nhập danh sách năm nay gồm bộ đôi sáng lập hãng thực phẩm Samyang Foods Kim Jung-soo và Chun In-jang, hưởng lợi nhờ doanh số mì cay Buldak tăng mạnh toàn cầu; Kim Hyung-tae, nhà sáng lập hãng game trực tuyến Shift Up, trở thành tỷ phú sau khi huy động 320 triệu USD trong đợt IPO lớn thứ hai tại Hàn Quốc năm ngoái và Jung Sung-jae, nhà sáng lập hãng thiết bị thẩm mỹ y tế Classys, người chứng kiến cổ phiếu công ty mình tăng vọt 50% nhờ làn sóng “K-beauty” (vẻ đẹp theo chuẩn mực văn hóa đại chúng Hàn Quốc) bùng nổ.

Trông số những gương mặt quen thuộc tái xuất sau thời gian vắng bóng có Lee Hwa-kyung, người sở hữu cổ phần trong Orion Holdings, công ty mẹ của tập đoàn thực phẩm và bánh kẹo do cha bà, ông Lee Yang-gu, sáng lập. 

Ngược lại, bảy người từng có mặt năm ngoái nay phải chia tay danh sách, trong đó có cựu tỷ phú Ryu Kwang-ji, ông từng nổi đình đám với vụ IPO công ty Kumyang và bước chân vào lĩnh vực xe điện. Tuy nhiên, đà giảm doanh số EV và loạt biến cố tài chính đã kéo tụt đế chế non trẻ này. 

Đáng chú ý, mức tài sản ròng tối thiểu để lọt vào danh sách năm nay cũng giảm, từ 775 triệu USD năm ngoái xuống còn 665 triệu USD. 

Kim Jung-soo & Chun In-Jang: Tăng nhiệt

Cổ phiếu của Samyang Foods đã “sôi sùng sục” trong năm qua, tăng đến 265% nhờ cơn sốt toàn cầu dành cho sản phẩm mì ăn liền Buldak (“gà lửa” trong tiếng Hàn). Người tạo ra món mì này, Kim Jung-soo, lần đầu góp mặt trong danh sách năm nay với khối tài sản 1,3 tỷ USD, cùng chia sẻ với chồng là Chun In-jang, cựu chủ tịch công ty.

Kim từng làm nội trợ toàn thời gian đến năm 1998, khi bà gia nhập công ty mì do cha chồng mình sáng lập. Lấy cảm hứng từ những hàng dài thực khách chờ đợi tại một quán Buldak ở Seoul, bà cho ra mắt dòng mì cay này vào năm 2012. Doanh số bùng nổ khi mạng xã hội lan truyền hình ảnh các thần tượng K-pop như BTS, thưởng thức mì Buldak.

Samyang Foods ghi nhận doanh thu năm 2024 tăng 45% so với cùng kỳ, đạt 1,7 ngàn tỷ won (1,2 tỷ USD) và lợi nhuận ròng tăng vọt 114% lên 271 tỷ won. Doanh thu quốc tế, chủ yếu đến từ Mỹ và Trung Quốc, cũng tăng gấp đôi, chiếm một nửa tổng doanh thu công ty.

Tuy nhiên, vào năm 2020, Kim và chồng từng “ngồi ghế nóng” khi bị kết án biển thủ khoảng năm tỷ won từ quỹ công ty. Kim luôn khẳng định mình vô tội, được hưởng án treo và sau đó được ân xá. Trong khi đó, chồng bà thụ án ba năm tù và hiện vẫn đang đối mặt với phiên tòa vì cáo buộc gian lận thuế, điều ông phủ nhận. Con trai họ, Jeffrey, tốt nghiệp Đại học Columbia, hiện đang được chuẩn bị để kế nhiệm vị trí lãnh đạo. —Zinnia Lee

Euisun Chung: Vững vô lăng

Tận dụng gần 30 năm kinh nghiệm tại Ấn Độ, tỷ phú ngành ô tô Euisun Chung đã đưa Hyundai Motor Group niêm yết tại Ấn Độ vào tháng 10 năm ngoái, huy động được 3,3 tỷ USD, trở thành đợt IPO lớn nhất từ trước đến nay ở nước này. 

Hyundai Motor India, chiếm khoảng 15% tổng doanh số toàn cầu của tập đoàn theo sản lượng, đã ghi điểm với tầng lớp trung lưu đang tăng nhanh tại Ấn Độ nhờ các mẫu xe ăn khách như Creta, thuộc dòng SUV cỡ trung.

Tuy nhiên, bất chấp hào quang của phi vụ IPO, cổ phiếu của Hyundai Motor India đã giảm 13% kể từ khi niêm yết. Công ty báo cáo doanh số và lợi nhuận ròng quý III (kết thúc vào tháng 12) đều sụt giảm, trong đó lợi nhuận giảm tới 18%. Đến tháng hai, Hyundai mất vị trí nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai tại Ấn Độ (xét theo doanh số trong nước) vào tay Mahindra & Mahindra, tập đoàn do tỷ phú Anand Mahindra quản lý.

Để xoay chuyển tình thế, Hyundai India đã và đang đẩy mạnh chiến lược xe điện. Sau khi ra mắt mẫu SUV cao cấp Ioniq 5 vào năm 2023, vào tháng một năm nay, hãng tiếp tục giới thiệu phiên bản chạy điện của mẫu Creta. 

Từ nay đến năm 2030, Hyundai dự kiến sẽ tung ra thêm bốn mẫu xe điện, đồng thời mở rộng thêm 600 trạm sạc nhanh trên toàn quốc, tăng mạnh so với con số 50 hiện tại. Tại thị trường quê nhà, Hyundai có thể được hưởng lợi từ gói hỗ trợ khẩn cấp của Chính phủ Hàn Quốc dành cho ngành ô tô nhằm đối phó với thuế quan từ Mỹ. Được công bố vào tháng tư vừa qua, biện pháp này bao gồm tăng hỗ trợ tài chính thêm 2 ngàn tỷ won (1,4 tỷ USD) lên tổng cộng 15 ngàn tỷ won cho năm 2025, cùng với việc giảm thuế cho xe mới và gia hạn trợ cấp xe điện. —Catherine Wang

Kim Hyung-tae: Tiến công

Đợt IPO trị giá 320 triệu USD vào tháng bảy năm ngoái của hãng phát triển trò chơi trực tuyến Shift Up, thương vụ niêm yết lớn thứ hai tại Hàn Quốc trong năm 2024, đã đưa nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Kim Hyung-tae lên hàng ngũ tỷ phú. Bất chấp việc kể từ thời điểm niêm yết, giá cổ phiếu công ty (Tencent hậu thuẫn) mất hơn 1/3 giá trị và tài sản ròng của ông hiện chỉ còn 725 triệu USD, ông vẫn có tên trong nhóm “tân binh” gia nhập danh sách người giàu nhất Hàn Quốc.

Là một họa sĩ thiết kế game kỳ cựu, Kim từng tạo ra tựa game đình đám Blade & Soul cho NCSoft, công ty của Kim Taek-jin (cũng có mặt trong danh sách năm nay), nơi ông làm việc suốt tám năm. Năm 2013, Kim thành lập Shift Up, và chín năm sau, ông trình làng siêu phẩm đầu tiên mang thương hiệu cá nhân: Goddess of Victory: Nikke – một game bắn súng góc nhìn thứ ba kết hợp nhập vai với đồ họa phong cách anime. Một sản phẩm toàn cầu khác của ông, Stellar Blade, được phát hành năm ngoái, đạt điểm người dùng cao nhất (9.2) cho một game trên nền PlayStation 5, theo trang tổng hợp đánh giá Metacritic.

Trong năm 2024, doanh thu của Shift Up tăng 33%, đạt 224 tỷ won (152 triệu USD) còn lãi ròng tăng 39% lên 148 tỷ won. Sắp tới, công ty sẽ ra mắt phiên bản tiếng Trung của Goddess of Victory: Nikke, hiện đã thu hút hơn năm triệu lượt đăng ký trước. —John Kang

Ryu Kwang-ji: Vào làn khẩn cấp

Cổ phiếu liên quan xe điện (EV) đã “nguội lạnh” khi doanh số xe điện tại Hàn Quốc sụt giảm 10% trong năm 2024. Một trong những cái tên bị ảnh hưởng nặng nhất là Kumyang, công ty hóa chất niêm yết trên sàn Kosdaq, chuyên sản xuất pin xe điện. Cổ phiếu của họ lao dốc hơn 90% trước khi bị đình chỉ giao dịch vào tháng ba, sau khi kiểm toán viên đặt nghi vấn về khả năng tiếp tục hoạt động. 

CEO Ryu Kwang-ji, người từng có màn ra mắt “gương mặt mới” trong danh sách những người giàu nhất Hàn Quốc năm 2024, năm nay bị loại khỏi bảng xếp hạng.

Xuất phát điểm là hãng sản xuất chất tạo bọt công nghiệp, Kumyang mở rộng sang ngành pin vào năm 2023, cùng năm Ryu thành tỷ phú nhờ IPO công ty. Ông chi 610 tỷ won (414 triệu USD) để xây một nhà máy pin gần trụ sở hãng tại Busan và đến tháng 3.2024, Kumyang ra mắt nguyên mẫu pin với tuyên bố “mạnh hơn cả Tesla.”

Nhưng rồi mọi chuyện bắt đầu hỗn loạn. Tháng 10 năm ngoái, sàn giao dịch Hàn Quốc gắn mác Kumyang là “doanh nghiệp công bố thông tin không trung thực” sau khi công ty cắt giảm hơn 90% dự báo doanh số và sản lượng năm 2024 từ mỏ lithium tại Mông Cổ. 

Đến tháng một năm nay, Kumyang hủy kế hoạch phát hành cổ phiếu mới và thay vào đó chọn vay 450 tỷ won từ tiền túi ông Ryu để giảm gánh nặng nợ, vốn đã phình to đến mức gấp 1,5 lần vốn chủ sở hữu. Trong một tuyên bố, Ryu cho biết công ty sẽ làm mọi cách để được giao dịch trở lại. Khi được Forbes Asia yêu cầu bình luận, Kumyang không phản hồi. —Gloria Haraito

______

Phương pháp

Danh sách được tổng hợp dựa trên thông tin về cổ phần và tài chính được thu thập từ các cá nhân, gia đình, sàn giao dịch chứng khoán, báo cáo thường niên, giới phân tích, cơ quan Chính phủ và các nguồn khác. Giá trị tài sản ròng được tính theo giá cổ phiếu và tỷ giá hối đoái tại thời điểm thị trường (Hàn Quốc) đóng cửa ngày 7.4.2025. Các công ty tư nhân được định giá dựa trên các công ty tương tự đang niêm yết. Giá trị tài sản theo thời gian thực trên trang web Forbes.com có thể khác với con số trong danh sách này. 

Bảng xếp hạng bao gồm cả tài sản cá nhân và tài sản gia đình, trong đó có những khối tài sản được chia sẻ giữa các thành viên, và có thể khác với danh sách Tỷ phú Thế giới, vốn chỉ bao gồm tài sản cá nhân tính đến ngày 7.3.2025. Danh sách này có thể bao gồm công dân nước ngoài có hoạt động kinh doanh, địa chỉ cư trú hoặc các mối liên kết khác với Hàn Quốc, cũng như công dân Hàn Quốc không sinh sống tại nước này nhưng có gắn bó kinh doanh hoặc có liên kết đáng kể.

Biên dịch: Vương Đỗ — Nội dung đã được đăng trên Tạp chí Forbes Việt Nam số tháng 6.2025