Indonesia thay Bộ trưởng Tài chính giữa lúc kinh tế nhiều khó khăn

Chuyên gia kinh tế ít tên tuổi này sẽ thay bà Sri Mulyani Indrawati, nhà kỹ trị được thị trường tài chính tôn trọng, đã giữ chức vụ trong 14 năm.

Ông Fadhil Hasan, nhà phân tích kinh tế tại viện INDEF chia sẻ: “Sri Mulyani Indrawati đã được công nhận và tin tưởng, đặc biệt từ cộng đồng doanh nghiệp lẫn các tổ chức quốc tế, vì duy trì chính sách tài khóa ổn định, thận trọng và chắc chắn.”

Theo ông Hasan, tân Bộ trưởng Sadewa, với chức vụ gần đây nhất là Chủ tịch Cơ quan Bảo hiểm Tiền gửi Indonesia, thiếu kinh nghiệm sâu rộng trong việc giám sát chính sách tài khóa và kinh tế vĩ mô. Do đó, đây không phải sự lựa chọn tốt nhất.

Bà Indrawati bị sa thải sau nhiều ngày biểu tình bạo lực và căng thẳng chính trị, một phần do người dân tin rằng, họ không được hưởng lợi từ sự phát triển của nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á. Nhà của bà Indrawati ở ngoại ô Jakarta thậm chí bị những kẻ cướp bóc đột nhập.

Tin đồn Bộ trưởng Indrawati nghỉ việc có từ tháng 3, nhưng bà vẫn tại vị trong lúc Indonesia đàm phán căng thẳng vấn đề thuế đối ứng với Hoa Kỳ.

Ngày 8.9, sau khi bà Indrawati mất chức, chỉ số Jakarta Composite giảm 1,3%. Ngày 9.9, giảm tiếp 1,6%.

Ông Josua Pardede, chuyên gia kinh tế tại ngân hàng Permata nhận xét: “Sự ra đi của bà Indrawati làm tăng bất ổn. Cải tổ nội các nhưng không có nhân sự đáng tin cậy, được thị trường hiểu là tín hiệu rủi ro. Xét góc độ vĩ mô, không gian chính sách còn hẹp. Lạm phát thấp nhưng đồng rupiah dễ bị tổn thương. Nhu cầu tài trợ cho các dự án từ ngân sách nhà nước trong tương lai tiếp tục cao.”

Tại cuộc họp báo sau khi nhậm chức ngày 8.9, ông Sadewa đã trấn an nhà đầu tư và công chúng, dẫn chứng bản thân có 25 năm kinh nghiệm lĩnh vực kinh tế, gồm 15 năm về thị trường tài chính tại công ty chứng khoán nhà nước Danareksa.

Ông nói: “Chúng tôi sẽ tối ưu hóa mọi công cụ và những gì có thể làm, để đảm bảo nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn. Quản lý tài khóa lành mạnh, chúng ta sẽ ngăn sự gián đoạn của hệ thống tài chính và đẩy nhanh chi tiêu chính phủ, vốn đã chậm lại trong 2 quý vừa qua.”

Bên cạnh đó, ông Sadewa thừa nhận chính phủ đang gặp khó trong việc tăng tỷ lệ thuế trên GDP và khắc phục tình trạng chậm giải ngân ngân sách.

Theo OECD, tỷ lệ thuế trên GDP của Indonesia từ năm 2008 tới nay trung bình 12%, thấp hơn 7,5% so với trung bình ở châu Á Thái Bình Dương và thấp hơn 21,9% so với trung bình OECD năm 2023.

Ông Sadewa nói tiếp: “Từ tháng 7, nền kinh tế đã trì trệ, tăng trưởng chậm lại. Điều này khiến ngay cả những cuộc biểu tình nhỏ cũng đủ gây bất ổn.”

Vị tân Bộ trưởng tiết lộ, Tổng thống Prabowo đã chỉ đạo tập trung phục hồi tăng trưởng, hướng đến 8% vào cuối nhiệm kỳ, tức giai đoạn 2028 – 2029.

“Tăng 8% có vẻ quá lạc quan, nhưng nếu trao quyền cho khu vực tư nhân, mức 6% – 7% là trong tầm tay” – ông Sadewa phát biểu, trở thành quan chức đầu tiên thừa nhận mục tiêu của Tổng thống Prabowo khó thành công. Ngân hàng Thế giới (WB) dự đoán, những năm tới, kinh tế Indonesia tăng trung bình hơn 5%.

Ông Dedi Dinarto, chuyên gia về Indonesia tại Global Counsel ở Singapore cho biết, nhiệm vụ của tân Bộ trưởng là khôi phục niềm tin từ công chúng đang ở mức rất thấp. Tất cả chính sách tài khóa và thuế đòi hỏi sự minh bạch và nhất quán. Kỷ luật tài chính không thể bị lấn át bởi chính trị.

Một số chính sách dưới thời Tổng thống Prabowo Subianto đang gây tranh cãi. Ví dụ giảm hỗ trợ lĩnh vực khách sạn, ăn uống và du lịch, để thực hiện dự án bữa ăn học đường miễn phí. Ông cũng thúc đẩy bơm vốn vào quỹ Danantara mới thành lập.

Cuối buổi họp báo, ông Sadewa khẳng định: “Tổng thống đã giao cho tôi nhiệm vụ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đảm bảo thịnh vượng cho người dân. Chúng ta không được phép thất bại trong sứ mệnh này.”

(Biên dịch: NVP)