Công ty của cựu sáng lập WhatsApp đầu tư khởi nghiệp

Trong thời gian đầu bùng phát dịch COVID-19, Michael Abramson trở về quê Texas, Mỹ và lên kế hoạch cho lộ trình tiếp theo trong sự nghiệp của mình. Là cựu giám đốc của quỹ đầu tư lừng danh Sequoia Capital, từng tham gia những thương vụ đầu tư vào các startup đình đám như thương hiệu bán lẻ về làm đẹp Glossier và ứng dụng giao hàng Rappi, song Abramson lại kín tiếng trước truyền thông và muốn tiếp tục như vậy. Abramson liên hệ tỉ phú đồng sáng lập ứng dụng WhatsApp Jan Koum, người cũng thích riêng tư, để gọi đầu tư.

Hiện tại, Abramson với sự hỗ trợ từ Koum, đang dẫn dắt Newlands phát triển thành một trong những quỹ đầu tư mới lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ tại Mỹ.

Không có nhiều thông tin công khai về Newlands. Thậm chí là trang web của công ty cũng có rất ít thông tin. Tuy nhiên, hồ sơ pháp lý cho beiest công ty hiện sở hữu số cổ phần có tổng giá trị gần 10 tỉ đô la Mỹ, chủ yếu là cổ phiếu công nghệ và bắt đầu rót vốn vào hệ sinh thái khởi nghiệp giai đoạn đầu.

Những người trong ngành đánh giá Newlands, công ty đặt trụ sở tại Dallas, như quỹ quản lý tài sản gia đình của Koum và sử dụng một phần trong khối tài sản của anh theo Forbes ước tính có giá trị vào khoảng 15 tỉ đô la Mỹ, với những hồ sơ chỉ ra mối liên hệ giữa hai bên. Tuy nhiên, trong những hồ sơ công khai, các chuyên gia nhận định Newlands không giống như quỹ quản lý tài sản gia đình.

Để đánh giá quy mô và hoạt động của Newlands không phải dễ dàng. Abramson và Koum đều không phản hồi khi được đề nghị phỏng vấn. Cũng không có thông tin về ba nhà đầu tư khác. Forbes đã trò chuyện với hàng chục đồng nghiệp, các cộng tác viên hiện tại và trước đây để có thêm thông tin về Newlands. Những người này đều muốn giữ kín tên tuổi, có thể do họ không được chia sẻ hoặc lo ngại mình sẽ bị trả thù. Theo tiết lộ, Newlands đã xây dựng danh mục đầu tư ấn tượng vào một số công ty công nghệ danh tiếng nhất và cả rót vốn cho các startup tiềm năng khác.

“Họ có mạng lưới kết nối tuyệt vời và đầu tư vào rất nhiều thứ. Họ muốn đầu tư để hỗ trợ cho hệ sinh thái khởi nghiệp rộng lớn, đồng thời duy trì và tăng giá trị tài sản của mình,” một nhà đầu tư giấu tên của Newlands cho biết.

Năm 2013, khi Sequoia tăng vốn đầu tư giai đoạn đầu cho WhatsApp, ứng dụng ghi nhận 200 triệu người dùng. Abramson khi đó là thành viên chủ chốt trong đội ngũ, hợp tác với Koum, một người gốc Ukraine.

Trong buổi phỏng vấn hiếm hoi với Forbes năm 2014, Koum thẳng thắn bày tỏ: “Tiếp thị và truyền thông tạo nên nhiều xáo trộn, khiến phân tâm và không thể tập trung vào sản phẩm.”

Ngay từ những ngày đầu làm việc ở Sequoia, Abramson vốn nổi tiếng không xem trọng sự chú ý từ công chúng. Ban đầu, Abramson, cử nhân trường kinh doanh Stanford, gia nhập quỹ đầu tư chéo công/tư Sequoia Capital Global Equities (SCGE) có liên hệ với Sequoia. Thời gian sau, anh tham gia nhóm phát triển của Sequoia Capital.

Năm 2017, Abramson trở thành đồng giám đốc nhóm phát triển của Sequoia Capital với Pat Grady. Những nhà đầu tư khác biết Abramson từng được Michael Moritz, nhà đầu tư huyền thoại của Sequoia từng đầu tư vào Google và Stripe, đánh giá cao.

Nhưng Abramson cũng sống nội tâm. “Abramson là nhà đầu tư thận trọng và tính toán hơn là chủ động. Anh ấy có mạng lưới quan hệ chặt chẽ,” một vài nguồn tin chia sẻ.

Theo một nhà đầu tư khác tại Rappi, ứng dụng giao hàng theo nhu cầu nhận vốn từ Abramson trong vòng Series B năm 2016, Abramson am hiểu về tài chính và số liệu của công ty này. Tuy vậy, anh lại không thoải mái khi tham gia các hoạt động chính trị có thể mang lại lợi ích cho quỹ đầu tư mạo hiểm lớn và năng động. “Tuy đề cao sự riêng tư, nhưng anh ấy cũng rất nhanh trong giao tiếp, đặc biệt là trao đổi qua email,” một nhà đầu tư khác cho biết.

Năm 2019, Abramson đầu tư vào Glossier và công bố chính thức, nhưng không thu hút nhiều sự chú ý từ công chúng như một vài nhà đầu tư khác. “Ở hậu trường, Abramson tạo ấn tượng mạnh mẽ từ đầu óc nhạy bén và quan tâm đến các chi tiết kinh doanh,” một nhà đầu tư khác tại Glossier chi biết. Các nhà sáng lập của Rappi và Glossier không phản hồi yêu cầu trả lời phỏng vấn.

Tính đến năm 2020, Abramson chỉ tham gia hội đồng quản trị của Sequoia, công ty kỳ lân Noom (các giám đốc chính tại những quỹ tăng trưởng thường sẽ nắm giữ tám ghế trở lên). Anh cũng đưa ra một tuyên bố khác trong thông cáo báo chí về khoản đầu tư vào Noom năm 2019. Koum cũng tham gia đầu tư với tư cách cá nhân.

Những khoản đầu tư đáng chú ý của Abramson, Rappi và Glossier, hai công ty từng có giá trị vốn hóa lần lượt 5 tỉ và 1,8 tỉ đô la Mỹ, vẫn chưa phát hành cổ phiếu hoặc bị mua lại. Trong khi đó, Noom – công ty từng có vốn hóa 3,7 tỉ đô la Mỹ, đối mặt với những thách thức từ chỉ trích và đã thực hiện nhiều đợt giảm nhân sự.

Năm 2020, thời điểm nước Mỹ đóng cửa biên giới phòng dịch COVID-19, Abramson rời Sequoia. Sequoia đưa ra thông cáo riêng cho các thành viên góp vốn về việc Abramson rời đi. “Michael là giám đốc tuyệt vời và đóng vai trò quan trọng cho hoạt động tại Mỹ của Sequoia. Anh ấy vẫn là người bạn thân thiết của Sequoia và chúng tôi chúc anh tiếp tục thành công,” Grady viết trong thông cáo.

Abramson nghĩ đến việc tái hợp với Koum. Theo một nguồn tin, cả hai trở thành bạn thân sau thương vụ Facebook mua lại WhatsApp với giá 22 tỉ đô la Mỹ vào năm 2014. Năm 2021, Abramson và Koum thành lập Newlands, tuyển dụng hai thành viên khác của SCGE là Andy Shah và Dominik Pasalic. Theo nguồn tin, hai người có kế hoạch quản lý khoản đầu tư trị giá 1 tỉ đô la Mỹ, trước khi nhanh chóng mở rộng quy mô.

Cả hai giữ kín về hoạt động tại Newlands. Trong hồ sơ từ Massachusetts, nơi Newlands thuê chuyên viên pháp chế và giám sát trưởng, là tài liệu công khai duy nhất cho thấy mối liên kết giữa Newlands với Koum.

Trong tài khoản trên LinkedIn, sử dụng tên gọi Jan K., Koum đã nhận mình là nhân viên của Newlands với vai trò “quản lý chất lượng sản phẩm” (QA Testing). Tài khoản LinkedIn của Abramson còn ít thông tin hơn, không có hình ảnh và gọi bản thân là “nhà đầu tư.”

“Số tiền đầu tư từ Jan Koum và các giám đốc khác vào Newlands chỉ bằng phần nhỏ với nguồn lực tài chính của công ty này,” một nhà đầu tư cho biết.

Đến nay, có vẻ như Newlands chủ yếu đầu tư vào cổ phiếu công nghệ. Theo vài nhân viên của Newlands, công ty dự kiến sẽ rót gần một nửa vốn đầu tư vào cổ phiếu công nghệ. Một nguồn tin cho biết, 30% vốn đầu tư khác dành cho các startup, 20% còn lại vào tiền mã hóa và những khoản đầu tư khác. Nhưng trên thực tế, một nguồn khác chia sẻ vốn đầu tư cho các công ty IPO chiếm đến 80%.

Trong một hồ sơ công bố vào tháng 11 vừa qua, Newlands báo cáo danh mục đầu tư của công ty có 9,4 tỉ đô la Mỹ giá trị tài sản tính đến cuối quý 3.2023. Trong đó, cổ phần trị giá gần 3 tỉ đô la Mỹ trong Meta, công ty cũ của Koum; cổ phần trị giá gần một tỉ đô la Mỹ trong Tesla; 800 triệu đô la Mỹ thuộc về Alphabat và Amazon cũng như hơn 500 triệu đô la Mỹ vào DoorDash.

Newlands cũng nắm giữ số cổ phần trị giá hơn 100 triệu đô la Mỹ trong các công ty gồm Zoom, Shopify, Microsoft, Workday, Bill.com, JD.com, Netflix, Robinhood, Snowflake, DocuSign và Salesforce. Các khoản đầu tư nhỏ hơn bao gồm Alibaba, Datadog, Gitlab, PayPal, Coinbase, Moderna và Sprinklr.

So với hồ sơ hằng quý trước đó, cổ phần của Newlands đã tăng đáng kể kể từ báo cáo giá trị danh mục đầu tư công là 5,6 tỉ đô la Mỹ tính đến cuối quý 1.2023 và 3,8 tỉ đô la Mỹ cho quý trước đó (Các nhà quản lý đầu tư “thực hiện quyền quyết định đầu tư” trên 100 triệu USD chứng khoán trở lên phải báo cáo việc nắm giữ đó hàng quý cho SEC.)

Newlands chỉ duy trì hoặc tăng giá trị cổ phần, thực hiện một số giao dịch lớn tại Alphabet, Amazon, DoorDash, Bill.com, JD.com và Robinhood. Gần đây, công ty cũng đầu tư vào tập đoàn thương mại điện tử Trung Quốc Pinduoduo và gã khổng lồ cung cấp dịch vụ tài chính Charles Schwab Corporation. Newlands cũng đã bán cổ phần trong Kraft Heinz và thực hiện các khoản đầu tư khiêm tốn vào những doanh nghiệp phần mềm như Braze về tương tác khách hàng, và Procore cung cấp dịch vụ quản lý xây dựng.

“Michael thường đánh giá rủi ro đi kèm với khoản lợi nhuận có thể thu về khi đầu tư. Và đầu tư vào các công ty đại chúng trở nên hấp dẫn hơn vào thời điểm hiện nay. Michael và đội ngũ của anh tích cực tham gia vào hoạt động liên quan đến đầu tư,” một nhà đầu tư cho biết.

Newlands cũng bắt đầu triển khai quy trình đầu tư vào startup, ngay cả khi điều đó yêu cầu các công ty phải giữ kín thông tin. PitchBook, công ty ghi nhận hoạt động đầu tư, không có thông tin hoặc hồ sơ nào liên quan đến Newlands, David Abramson hay Jan Koum. Nền tảng theo dõi hoạt động đầu tư khác là Crunchbase ghi nhận Newlands đã tham gia hai vòng Series A cho Kloudfuse và Lightup, các startup về dữ liệu cơ sở hạ tầng.

Kloudfuse và Lightup đều không phản hồi yêu cầu đưa ra bình luận.

Forbes cũng đã liên lạc với ba CEO startup khác, theo các nguồn tin cho biết đã nhận vốn đầu tư từ Newlands. Một CEO nói biết đến Newlands, nhưng phủ nhận đã gặp hay nhận vốn đầu tư từ công ty này. CEO thứ hai cho biết Newlands đã yêu cầu công ty không đưa ra bình luận. Còn CEO thứ ba không phản hồi.

Có một khoản đầu tư mà Newlands không thể giữ im lặng. Newlands từng đầu tư vào FTX, sàn giao dịch tiền mã hóa đã phá sản của Sam Bankman-Fried. Theo The Information, Newlands đã đầu tư cùng các công ty trước đây của Abramson là Sequoia Capital và SCGE.

Cả Abramson và Koum đều đại diện cho Newlands trong danh sách cố vấn từ Newcomer cho vòng huy động vốn cuối cùng của FTX trước khi công ty này sụp đổ vào cuối năm 2022. Những cái tên khác trong danh sách còn có Alfred Lin từ Sequoia và Matt Huang, cựu giám đốc tại Paradigm liên kết với Sequoia. Paradigm là nhà đầu tư khác của FTX.

Theo một nguồn tin, mặc dù công ty đã thực hiện một vài khoản đầu tư tương đối nhỏ, dưới một triệu đô la Mỹ trong giai đoạn đầu, Newlands chưa có chiến lược đầu tư vào startup hoặc thuê nhà đầu tư để điều hành toàn thời gian. Nhưng một nguồn tin khác cho biết, công ty liên hệ với những quỹ đầu tư khác với đề nghị hợp tác trong các thương vụ đầu tư mà những quỹ này đang dẫn đầu.

Nhìn chung, quy mô hoạt động của Newlands vẫn còn là một ẩn số, cũng như tổng giá trị tài sản 15 tỉ đô la Mỹ của Koum hiện do công ty quản lý. Theo một hồ sơ, khoản đầu tư hàng tỉ đô la Mỹ vào Meta có thể là cổ phiếu công ty đang nắm giữ thay cho quỹ quản lý tài sản gia đình của Jan Koum.

Chuyên gia về quỹ tín thác Beth Shapiro Kaufman, giám đốc tại Lowenstein Sandler và chủ tịch nhóm dịch vụ khách hàng tư nhân quốc gia, cho rằng quỹ tín thác có thể giúp Koum đổi các tài sản như tiền mặt, chuyển cổ phiếu sang Newlands mà không chịu ảnh hưởng về thuế.

Các nhân viên của quỹ đầu tư này gọi Newlands là quỹ quản lý tài sản gia đình của Jan Koum. Tuy nhiên, xem xét hồ sơ, các chuyên gia cho rằng Newlands giống một quỹ phòng hộ hơn. Trong khi đó, Newlands tự gọi mình là “đối tác đầu tư toàn cầu” trên LinkedIn, với 11 nhân viên có kinh nghiệm về tài chính, thuế và kiểm toán từng giữ vị trí tại EY và Maverick Capital, quỹ phòng hộ nổi tiếng ở Dallas (Mỹ).

“Thông thường, một quỹ quản lý tài sản gia đình không có đủ nguồn tài chính, nơi các cá nhân điều chỉnh các khoản chi tiêu nhất định để hưởng thuế. Tại những quỹ này, nhân viên thường thống kế số liệu tài chính, khai thuế, thuê bảo mẫu và hỗ trợ quá trình mua xe mới. Các quỹ quản lý tài sản gia đình đáp ứng nhiều khía cạnh trong cuộc sống của khách hàng,” Kauffman cho biết.

Brian Buehler, giám đốc quản lý của Triton Pacific Capital Partners – công ty vốn sở hữu tư nhân đặt tại Los Angeles, so sánh Newlands như một quỹ phòng hộ. Tuy vậy, các có nhân sở hữu giá trị tài sản cao, những người từng giao việc quản lý danh mục tài sản cho nhà đầu có kinh nghiệm về đạo tư mạo hiểm hay quỹ phòng hộ, thường áp dụng chiến lược rủi ro cao nhưng mang lại lợi nhuận lớn. Đôi khi, quỹ như Newlands có thể huy động vốn từ chủ thể pháp lý riêng biệt đại diện cho cá nhân hoặc gia đình, Buehler chia sẻ.

Brian Buehler cho biết thêm “Các quỹ quản lý tài sản gia đình có sự khác nhau về cấu trúc và cách hoạt động. Nhưng trường hợp này có vẻ phức tạp.”

Hơn 10 năm trước, sếp cũ của Koum, Mark Zuckerberg – tỉ phú đồng sáng lập Facebook – đã giao một phần tài sản của mình cho công ty tư vấn đầu tư mới có tên Iconiq Capital quản lý. Qua thời gian, Iconiq Capital đã âm thầm nổi lên trong giới đầu tư khi nhận nhiều vốn từ những nhà sáng lập giàu có trong lĩnh vực công nghệ. Iconiq Capital dùng phần lớn trong số đó để đầu tư vào các startup mới.

Abramson và Koum có thể truyền cảm hứng cho Newlands phát triển theo hướng tương tự. Hoặc Newlands có thể sẽ giống như Maverick, quỹ do nhà đầu tư Lee Ainslie thành lập cách đây 30 năm với sự hậu thuẫn từ một tỉ phú khác là Sam Wyly (hiện đã phá sản). Hiện tại, tất cả chỉ là phỏng đoán. Điều mà ta biết là Newlands đang hỗ trợ tài chính cho thế hệ doanh nhân công nghệ mới và Koum là cái tên quan trọng trong việc đưa ra quyết định.

“Tôi nghĩ rằng Newlands đang cố gắng thay đổi cách hiểu thông thường về quỹ quản lý tài sản gia đình, đi ngược lại với những suy nghĩ tiêu cực về mô hình này. Họ cảm thấy hạnh phúc về tự do đầu tư theo ý muốn,” một nguồn tin hiểu về Newlands cho biết.

Biên dịch: Minh Tuấn