Bí quyết đầu tư đưa Andrew Nikou thành tỉ phú

Năm 2002, ở tuổi 20, Andrew Nikou là thành viên trẻ tuổi tại Platinum Equity, công ty đầu tư tư nhận đặt trụ sở tại Los Angeles (Mỹ) đã đưa nhà sáng lập Tom Gores trở thành tỉ phú. Tại Platinum Equity, Andrew Nikou đã tạo dấu ấn cho riêng mình khi hình thành mạng lưới quan hệ với những giám đốc của các doanh nghiệp lớn nhất châu Âu. 

Khi Platinum Equity mua lại mảng dịch vụ và phân phối sản phẩm của hãng viễn thông Pháp Alcatel trong một quy trình carve-out (mua lại một bộ phận, đơn vị không quan trọng từ doanh nghiệp khác) phức tạp, công ty này cần thêm sự trợ giúp để biến “thỏa thuận” đó thành thực thể độc lập hoạt động thành công.

“Tom Gores hỏi rằng ‘ai sẽ phụ trách khu vực châu Âu đây.’ Mọi người đã lựa chọn tôi để tới Paris thực hiện các thỏa thuận do tôi không có vướng bận gì ở Los Angeles . Trong hai năm ở Paris, tôi đã tích lũy kinh nghiệm quý giá về ‘nghệ thuật’ đàm phán. Đó là trải nghiệm học hỏi tốt nhất mà tôi có được,” Andrew Nikou, 47 tuổi, kể lại.

Sau khi tích lũy kinh nghiệm về thẩm định bảo hiểm và mô hình tài chính trong khi hỗ trợ Platinum Equity đặt văn phòng đầu tiên ở quốc tế, Andrew Nikou quyết định tách ra hoạt động riêng ở tuổi 27. Năm 2005, ông thành lập OpenGate Capital với số vốn 30.000 USD từ tiền tiết kiệm. Andrew Nikou lập công ty ở Los Angeles, với OpenGate Capital còn có văn phòng đặt tại Paris (Pháp) hoạt động dưới sự điều hành của đối tác  Julien Lagrèze. Đến nay, OpenGate Capital vẫn duy trì sự hiện diện tại Mỹ và Pháp.

Hiện tại, OpenGate Capital đang sở hữu danh mục tài sản trị giá 1,5 tỉ USD và đã tạo dựng vị thế dẫn đầu về carve-out trong các ngành công nghiệp và hóa chất. Vào tháng 4.2024, OpenGate Capital đã bán SMAC, công ty Pháp cung cấp vật liệu chống thấm nước và cách nhiệt, cho Compagnie Financière Jousset. Theo nguồn tin thân cận, thỏa thuận này giúp Open Capital thu về gấp mười lần số tiền 17 triệu USD đã đầu tư vào SMAC. 

OpenGate Capital mua lại SMAC từ công ty về xây dựng kỹ thuật dân dụng Colas Group vào năm 2019 thông qua carve-out. Để tinh gọn cấu trúc hoạt động, OpenGate Capital đã bán ba mảng sản xuất, gồm màng chắn, mái kính và nhựa resin, vào các năm 2021 và 2022.

Tháng 6.2024, OpenGate bán lại Fiven, hãng sản xuất vật liệu bán dẫn Silicon Carbide (SiC) từ Na Uy mà công ty từng mua lại vào năm 2019, cho tập đoàn 350 năm tuổi về công nghiệp và xây dựng Saint-Gobain. Thương vụ này thực hiện thông qua carve-out và dự kiến hoàn tất trước khi kết thúc quý 3 năm nay.

Đây là một trong nhiều thỏa thuận carve-out mà OpenGate Capital đã hoàn tất kể từ khi thành lập, với hồ sơ ghi nhận công ty rất thành công với các thỏa thuận phức tạp và thu về nguồn lợi nhuận lớn. Khoản đầu tư vào doanh nghiệp thứ hai của OpenGate Capital, chốt lại với giá trị 585 triệu USD vào năm 2019, đã mang về lãi suất hoàn vốn đầu tư 40%, theo thống kê được Forbes ghi nhận. Người phát ngôn của OpenGate Capital từ chối đưa ra bình luận về kết quả hoạt động.

Mô hình như carve-out có tính phức tạp hơn so với việc mua bán doanh nghiệp thông thường do không có kiểm toán báo cáo tài chính riêng. Bên cạnh đó, bộ phận, đơn vị đó không có đội ngũ lãnh đạo và nhân sự quan trọng, vì thường có vai trò rộng hơn trong công ty mẹ. Andrew Nikou cho biết, các doanh nghiệp đã thành công thường sẵn sàng bán đi những bộ phận, mảng kinh doanh mà họ cho rằng không quan trọng. 

“Carve-out có thể mang lại nguồn lợi nhuận rất lớn nếu có kỹ năng và kinh nghiệm để quản lý một cách hiệu quả,” David Bradley, thành viên ngân hàng Santander, người đã tư vấn cho Andrew Nikou thực hiện các thỏa thuận khi còn giữa vai trò giám đốc ngân hàng đầu tư công nghiệp tại Jefferies, cho biết.

Andrew Nikou đã quen với việc không được đánh giá cao, cho biết xuất thân của mình giúp ông nhìn thấy cơ hội phát triển. Sinh ra tại Vancouver trong gia đình có cha mẹ là người di cư từ Iran, Andrew Nikou sau đó chuyển đến Los Angeles khi ông bốn tuổi. Là đứa trẻ thấp nhất trong lớp, Andrew Nikou khi còn nhỏ thường hay bị bạn bè trêu chọc. Nhưng Andrew Nikou cho biết cha của ông, một người từng làm việc tại đơn vị cung cấp điện và nước Los Angeles, đã giúp ông nhận ra chiều cao khiêm tốn không phải điều bất lợi.

“Khi còn trẻ, tôi đã hứa với bản thân rằng sẽ không để ai đánh giá thấp mình nữa. Tôi làm mọi thứ có thể trong khả năng của mình để có được sự tôn trọng và ngưỡng mộ từ người khác,” Andrew Nikou cho biết.

Sau khi tốt nghiệp trường Kinh doanh Marshall thuộc USC vào năm 2000, Andrew Nikou gia nhập một công ty dotcom có đầu tư từ Softbank. Sau cùng, công ty này kinh doanh thất bại và Andrew Nikou quyết tâm tìm kiếm cơ hội mới. Ông tìm những công ty tài chính có tốc độ phát triển nhanh nhất trên tạp chí LA Business, và điều đó đã đưa Andrew Nikou đến Platinum Equity.

Trong nhiều tháng, Andrew Nikou đã kiên trì gọi nhiều số điện thoại nhất có thể để liên lạc với Platinum Equity, từ bộ phận nhân sự đến phát triển kinh doanh và M&A. Để rồi, sự kiên định của ông đã mang lại thành quả và Andrew Nikou được mời đến phỏng vấn. Lần phỏng vấn khi đó đã trở thành một buổi chơi trò Uno giữa Andrew Nikou với Roger House, chủ tịch tại Platinum Equity và là anh rể của Tom Gores.

Khi thành lập OpenGate Capital, Andrew Nikou một lần nữa bắt đầu với nguồn lực hạn chế, hoạt động chủ yếu từ tiền tiết kiệm của nhân viên và tài chính kêu gọi từ mạng lưới quan hệ. Tháng 8.2008, Andrew Nikou có thương vụ lớn đầu tiên khi mua lại tạp chí TV Guide với giá chỉ 1 USD vào thời điểm đó. Bên cạnh việc mua lại, OpenGate Capital còn phải chịu khoản nợ 50 triệu USD, một thương vụ mang tính rủi ro cao khi thị trường quảng cáo báo in lúc đó đang sụp đổ.

Khi được OpenGate Capital mua lại, việc kinh doanh của TV Guide đang đi xuống. Tuy vậy, Andrew Nikou vẫn đặt niềm tin vào giá trị của TV Guide và chuyển hướng tập trung từ một danh mục các chương trình truyền hình sang giới thiệu những chương trình hay nhất. Ông cũng cắt giảm chi phí bất động sản, thuê mặt bằng không cần thiết. Trong vòng hai năm, TV Guide tăng trưởng trở lại và giá trị đầu tư của OpenGate Capital lên gấp ba lần khi bán công ty này vào năm 2015.

“TV Guide từng có chiến lược đầu tư thiếu hiệu quả. Mặc dù vậy, chúng tôi vẫn tin tưởng công ty có tiềm năng và giá trị để duy trì hoạt động. Tôi nhìn thấy cơ hội biến TV Guide thành doanh nghiệp độc lập và thành công,” Andrew Nikou cho biết.

Với những khó khăn trong lĩnh vực truyền thông, Andrew Nikou đã quyết định chuyển trọng tâm của OpenGate Capital sang ngành công nghiệp, đặc biệt tập trung vào nơi có ít sự cạnh tranh hơn. Một trong những thành công ban đầu của OpenGate Capital là mua lại Gabriel Ride Control, công ty sản xuất thiết bị giảm xóc và thanh cân bằng cho ô tô, thông qua carve-out vào năm 2009.

Gabriel Ride Control nổi tiếng với việc phát triển bộ giảm xóc đầu tiên vào năm 1907, song vật lộn với khó khăn từ thị phần và lợi nhuận giảm xuống. Sau khi mua lại, OpenGate Capital đã tạo bàn đạp giúp Gabriel Ride Control tăng trưởng trở lại và tăng 40 lần giá trị đầu tư ban đầu 1,5 triệu USD lên 64 triệu USD chỉ trong ba năm.

Từ những thành công ban đầu, OpenGate Capital đã huy động vốn doanh nghiệp đầu tiên vào năm 2016 và đến nay thực hiện hơn 40 thỏa thuận mua lại, tập trung vào phát triển các bộ phận doanh nghiệp tầm trung và thấp. Mặc dù thường xuyên đi lại giữa Đại Tây Dương để quản lý đội ngũ nhân sự, Andrew Nikou rất quan tâm đến sức khỏe của bản thân. Mỗi tuần, ông tập thể dục vào lúc 5 giờ sáng cùng Idan Ravin, huấn luyện viên cá nhân có các khách hàng nổi tiếng gồm hai ngôi sao NBA LeBron James và Stephen Curry.  

Từng là một vận động viên môn nhảy breakdance, Andrew Nikou  quan tâm đến việc chống lão hóa và theo dõi các dấu hiệu sinh học để duy trì sức khỏe. Ravin cho biết: “Ông ấy có chế độ tập luyện như một vận động viên thể thao chuyên nghiệp vậy.”

OpenGate Capital đã tạo dựng danh tiếng như tên tuổi toàn cầu về tìm kiếm những đơn vị, bộ phận kinh doanh không được đánh giá cao tại doanh nghiệp. Nhóm doanh nghiệp nhỏ với quy mô doanh thu vào khoảng 100 triệu USD đang trở thành thị trường đầu tư có tính cạnh tranh cao, với hàng ngàn doanh nghiệp muốn rót vốn.

“Đôi khi, việc đàm phán có thể gặp khó khăn và các mối quan hệ thường trở nên căng thẳng. Rất ít người có thể đàm phán hiệu quả trong khi vẫn đảm bảo không mang lại trải nghiệm tiêu cực. Andrew Nikou có sự tự tin và duy trì thái độ cân bằng, tôn trọng,” Brent Gledhill, CEO của ngân hàng đầu tư William Blair, người từng tư vấn OpenGate Capital cho thương vụ Gabriel Ride, cho biết.

Biên dịch: Minh Tuấn